Πώς οι ελλείψεις σε κοντέινερ αυξάνουν τις τιμές των αγαθών

Προ δωδεκαμήνου, όταν η διάδοση του κορωνοϊού έπαιρνε πανδημικές διαστάσεις, οι ανθρώπινες κοινότητες έμπαιναν σε καραντίνα και οι οικονομίες η μία μετά την άλλη «έκλειναν», ο κόσμος των θαλάσσιων μεταφορών – όπως άλλωστε και των αερομεταφορών και του διεθνούς εμπορίου γενικότερα – εισερχόταν σε βαθιά κρίση.

Για την ακρίβεια, βυθιζόταν βαθύτερα στην κρίση, διότι ο σινοαμερικανικός εμπορικός πόλεμος είχε ήδη ορθώσει προσκόμματα και είχε ήδη πλήξει το ελεύθερο εμπόριο. Η καταναλωτική ζήτηση είχε υποστεί καθίζηση, οι ναύλοι είχαν πέσει, οι ακυρώσεις δρομολογίων σε ό,τι αφορά τη μεταφορά εμπορευματοκιβωτίων είχε φτάσει στο 35%, σύμφωνα με τον διεθνή οίκο αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας DBRS Morningstar.

Πώς το e-εμπόριο άλλαξε η εικόνα

Η εκτίναξη των νέων τεχνολογιών που προκάλεσε η πανδημία, με την πρωτοφανή επέκταση του ηλεκτρονικού εμπορίου, σε συνδυασμό με τις αναπάντεχες παρενέργειες και στρεβλώσεις στην αγορά που δημιούργησε το τεράστιο εμπορικό πλεόνασμα της Κίνας, άλλαξε τόσο την εικόνα που ούτε οι πλέον εξειδικευμένοι αναλυτές δεν μπορούσαν ποτέ να φανταστούν.

Το αποτέλεσμα είναι, μεσούντος του τρίτου κύματος της πανδημίας και εν καιρώ νέων εγκλεισμών και απαγορευτικών μέτρων, οι ναύλοι να έχουν εκτιναχθεί στα ύψη και τα εμπορευματοκιβώτια να έχουν εξελιχθεί σε είδος εν ανεπαρκεία. Για τα οποία οι ενδιαφερόμενοι πληρώνουν προμήθειες και «καπέλα» για να εξασφαλίσουν.

Εξυπακούεται ότι η έλλειψη εμπορευματοκιβωτίων και τα «καπέλα» που εκτινάσσουν τα κόστη των αγαθών στα ύψη και οι καθυστερήσεις στις παραδόσεις αγαθών που κατασκευάζονται κυρίως στην Κίνα δημιουργούν βάρη που μετακυλιόμενα καταλήγουν στις πλάτες των των καταναλωτών.

Τετραπλασιάστηκαν οι ναύλοι

Τον Δεκέμβριο του 2020 οι ναύλοι από την Ασία για τη Βόρεια Ευρώπη είχαν εκτιναχθεί κατά 264% υψηλότερα συγκριτικά με το επίπεδο που βρίσκονταν ένα 12μηνο νωρίτερα, σύμφωνα με τον Μίρκο Βόιτσικ, μάνατζερ στην εταιρεία διαχείρισης ρίσκου εφοδιαστικής αλυσίδας Resillience360. Για τις γραμμές από την Ασία στη Δυτική Ακτή των ΗΠΑ η ετήσια αύξηση των ναύλων ήταν 145%.

Συγκρινόμενοι με τα χαμηλότερα επίπεδα που είχαν υποχωρήσει τον περασμένο Μάρτιο, οι ναύλοι από την Κίνα προς τις ΗΠΑ είχαν ήδη εκτιναχθεί κατά 300% υψηλότερα, σύμφωνα με υπολογισμούς του διευθύνοντος συμβούλου της Redwood Logistics Μαρκ Γίγκερ. Μιλώντας στο αμερικανικό δίκτυο CNBC ο Γέγκερ είπε ότι το κόστος μεταφοράς ενός εμπορευματοκιβωτίου εκτινάχθηκε στα 6.000 δολάρια από τα 1.200 δολάρια, που είναι η συνήθης τιμή.

«Οι κινέζοι εξαγωγείς έχουν γίνει τόσο επιθετικοί που πασχίζουν να φέρουν τα φορτηγά πλοία άδεια πίσω στην πατρίδα τους. Τα 3 από τα 4 κοντέινερ που σαλπάρουν από τις ΗΠΑ για την Ασία ταξιδεύουν δίχως φορτίο» σημείωσε χαρακτηριστικά ο Μαρκ Γίγκερ.

Οι εμπορικές ανισορροπίες

«Οι ναυτιλιακές εταιρείες ανακατευθύνουν τα πλοία τους στην Ανατολή το ταχύτερο δυνατό, καθώς οι κινέζοι εξαγωγείς πληρώνουν όσο-όσο για να εξασφαλίσουν εμπορευματοκιβώτια. Η πλειοδοσία είναι πολύ οδυνηρότερη για τους βυθισμένους στην κρίση Αμερικανούς και κυρίως για τους Ευρωπαίους» συμπλήρωσε ο Βόιτσικ της Resilience360.

Η δημιουργία τεράστιου εμπορικού πλεονάσματος από την Κίνα είναι αποτέλεσμα αλλά και αιτία αυτού του φαύλου κύκλου. Διότι η Κίνα, που έχει ήδη ανακάμψει από την κρίση, εξάγει πολύ περισσότερα προϊόντα στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη από όσα εισάγει. Ετσι, όπως εξηγεί ο Γίγκερ της Redwood Logistics, «υπάρχουν περί τα 180 εκατομμύρια εμπορευματοκιβώτια στον κόσμο, αλλά βρίσκονται σε λάθος τόπο».

«Παγκόσμια κρίση των μεταφορών»

Εν τω μεταξύ, η εναλλακτική των αερομεταφορών δεν υφίσταται. Η κάθετη πτώση των αεροπορικών πτήσεων εξαιτίας των ταξιδιωτικών απαγορεύσεων ανάγκασε τους εξαγωγείς ακόμα και υψηλής αξίας προϊόντων, όπως είναι τα iPhones, που συνήθως μεταφέρονταν αεροπορικώς, να μεταφέρονται τώρα διά θαλάσσης. Για «παγκόσμια κρίση των εμπορικών μεταφορών» κάνει λόγο η θυγατρική της Ikea στη Σιγκαπούρη.

Ασφαλώς οι παραγγελίες για την κατασκευή νέων κοντέινερ έχουν εκτιναχθεί. Αλλά και οι παραδόσεις των νέων κοντέινερ θα γίνουν με καθυστέρηση τουλάχιστον τριών μηνών, σύμφωνα με το Διεθνές Κέντρο Ναυτιλιακών Ερευνών της Σανγκάης. Διότι η κρίση των μεταφορών έχει πλήξει και τις προμήθειες χάλυβα και ξυλείας, των πρώτων υλών για την κατασκευή τους δηλαδή.