Χρηματιστήρια : To πάρτι συνεχίζεται, αλλά για πόσο ακόμη;

Το τρελό πάρτι που ξεκίνησε στα χρηματιστήρια, απο τη στιγμή που εθνικές κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες αποφάσισαν να παρέμβουν συντονισμένα για να στηρίξουν τις οικονομίες τους που κλυδωνίστηκαν απο τις επιπτώσεις της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων, συνεχίζεται απτόητο με τους επενδυτές να αναλαμβάνουν ολοένα και περισσότερο ρίσκο οδηγώντας τς τιμές των μετοχών και των ομολόγων σε ιστορικά υψηλά επίπεδα.

Αυτές οι παρεμβάσεις, με τη μορφή νομισματικών και δημοσιονομικών μέτρων, προσφέρουν τις εγγυήσεις που χρειάζονται οι επενδυτές για να τοποθετούν τα κεφάλαιά τους σε επενδυτικά προϊόντα χωρίς ουσιαστικά να νοιάζονται για την ποιότητά τους, βάζοντας στην άκρη αρκετές παραδοσιακές οικονομικές και πολιτικές επιρροές, σκηνικό που οδηγεί αναπόφευκτα σε εκτιμησεις για πιθανή φούσκα στα χρηματιστήρια. Την ίδια στιγμή, οικονομολόγοι πασχίζουν να προβλέψουν ακόμη και τις βασικές οικονομικές μεταβλητές όπως η ανάπτυξη και ο πληθωρισμός.

Μπούμεργανγκ η στήριξη;

Η ένεση των 11 τρισ. δολαρίων εκτιμάται ότι είναι ικανή να βοηθήσει την παγκόσμια οικονομία να σταθεί ξανά στα πόδια της και να ανακάμψει απο τη βαθιά ύφεση που γνώρισε το 2020 αν και η επιστροφή στην κατάσταση που βρισκόταν το 2019 παραμένει άγνωστη ακόμη χρονικά. Και αυτό μπορεί να σημαίνει ενδεχόμενη παράταση των μέτρων στήριξης, κάτι για το οποίο έχουν δεσμευθεί τόσο οι εθνικές κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες. Μια τέτοια προοπτική σαφέστατα ευνοεί τα χρηματιστήρια που βλέπουν το δρόμο μπροστά τους να παραμένει ανοιχτός για ακόμη καλύτερες επιδόσεις. Η απόφαση της κυβέρνησης Μπάιντεν να ζητήσει την έγκριση του Κογκρέσου στο πακέτο του 1,9 τρισ. δολαρίων, στοχευμένο σε έργα υποδομών, αλλά και η πολυαναμενόμενη επικύρωση του Ταμείου Ανάκαμψης στην Ευρωζώνη, οδηγούν τα χρηματιστήρια και στις δύο όχθες του Ατλαντικού σε ύψη ρεκόρ στο πρώτο τρίμηνο του 2021. Ωστόσο, σταδιακά πληθαίνουν οι φωνές αναλυτών και οικονομολόγων που φοβούνται πως αυτό το κλίμα ευφορίας, βασισμένο σε κρατική χρηματοδότηση, μπορεί να αποδειχθεί μπούμερανγκ.

Η πρόσφατη ιστορία δείχνει πως τα πακέτα στήριξης, δημοσιονομικά και νομισματικά, συνοδεύτηκαν απο χρηματιστηριακά ράλι. Η πιό επιτυχμένη εφαρμογή αυτής της πολιτικής στις ΗΠΑ συνέβη το 1982 στη διάρκεια της αντιπληθωριστικής ύφεσης που προκάλεσε η Φεντεραλ Ριζέρβ υπο την καθοδήγηση του Πολ Βόλκερ. Η αμερικανική οικονομία βρισκόταν αντιμέτωπη με αυξανόμενο πληθωρισμό και ανεργία στα τέλη της δεκαετίας του 1970, γνωστό ως φαινόμενο στασιμοπληθωρισμού. Πιo πρόσφατο παράδειγμα επεκτατικής νομισματικής πολιτικής ήταν στα τέλη της δεκαετίας του 2000 στη διάρκεια της Μεγάλης Υφεσης, μετά την κρίση των subprimes. Και στις δύο περιπτώσεις, η αντίδραση της Wall Street -και των υπόλοιπων χρηματιστηρίων κατ’ επέκταση- ήταν εντυπωσιακή.

Ο φόβος του πληθωρισμού

Το ερώτημα που αρχίζει να απασχολεί τους αναλυτές είναι: πότε η πολλή στήριξη είναι πάρα πολλή; Οι κρατικές παρεμβάσεις αναμφίβολα έχουν δημιουργήσει ένα ανθυγιεινό περιβάλλον καθώς στηρίζουν όχι μόνο τις εθνικές οικονομίες, αλλά και τις επιχειρήσεις αποτρέποντας τις πτωχεύσεις. Στον αντίλογο όμως, αναλυτές φοβούνται για τους κινδύνους της αποσταθεροποίησης του πληθωρισμού που θα επηρεάσει αρνητικά τις ομολογιακές αποδόσεις, το επενδυτικό φρόνημα και παράλληλα θα αυξήσει τον κίνδυνο ατυχήματος στα χρηματιστήρια.

Η απάντηση σ΄αυτό το κρίσιμο ερώτημα απ΄ ό,τι φαίνεται θα αργήσει ακόμη. Ως τότε, μπορούμε να απολαύσουμε το πάρτι, είτε ως επενδυτές, ή ως απλοί παρατηρητές.