Η φάση κινδύνου την περίοδο μετά τα εμβόλια

Υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα σχετικά με τον βαθμό που θα επιστρέψει η προ-πανδημική κοινωνική ζωή και πόσο αυτό θα διαρκέσει.

Λίγα είναι γνωστά για τις παραχωρήσεις μεταξύ της δημόσιας υγείας και της οικονομικής δραστηριότητας στο πλαίσιο της πανδημίας. Τα ποσοστά αύξησης του ΑΕΠ είναι παραπλανητικά. Η Ιταλία υπέστη μεγάλες απώλειες ζωών και πτώση ΑΕΠ πέρυσι όχι επειδή η πολιτική της απάντηση ήταν ανεπαρκής, αλλά επειδή ήταν η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που επλήγη, και ως εκ τούτου έπρεπε να ανταποκριθεί στο απρόβλεπτο σοκ με οικονομικά δαπανηρά μέτρα.

Την άνοιξη του 2020, αρκετές ευρωπαϊκές χώρες κατάφεραν να μειώσουν τον ρυθμό μόλυνσης μέσα σε λίγες εβδομάδες. Εδώ, η αντίστοιχη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας κυμαινόταν από περίπου 15% στη Γερμανία (όπου το πρώτο κύμα ήταν ήπιο) έως σχεδόν 30% στη Γαλλία, όπου η βιομηχανία σταμάτησε εντελώς και το ένα τέταρτο των ιδιωτικών υπαλλήλων μπήκε σε αναστολή. Η θεραπεία ήταν αποτελεσματική, αλλά είχε πολύ υψηλό οικονομικό κόστος.

Αντίθετα, όταν η Ευρώπη προχώρησε σε νέους περιορισμούς το φθινόπωρο, το οικονομικό κόστος των μέτρων δημόσιας υγείας ήταν πολύ χαμηλότερο. Ο λόγος είναι ότι οι κυβερνήσεις είχαν μάθει από το πρώτο κύμα. Η απόκριση δεύτερου κύματος ήταν λιγότερο αυστηρή αλλά καλύτερα στοχευμένη. Μάσκες και προστατευτικός εξοπλισμός ήταν ευρύτερα διαθέσιμοι και οι εταιρείες είχαν μάθει να προσαρμόζονται στους περιορισμούς. Ορισμένες από αυτές τις προσαρμογές έχουν αποδειχθεί διαρκείς: οι ηλεκτρονικές πληρωμές έχουν λάβει σημαντική ώθηση. Το ηλεκτρονικό εμπόριο ανθεί.

Οσο για το μέλλον, η επαναλαμβανόμενη εμφάνιση παραλλαγών θα έκανε πιο πιθανές τις περαιτέρω προσαρμογές. Αλλά αν αυτές οι παραλλαγές είναι πιο μεταδοτικές, το κόστος θα αυξηθεί. Οι εταιρείες που διατηρούνται σε ζωή με παροχές ρευστότητας και αναβολές καταβολής φόρου δεν θα επιβιώσουν και οι εργαζόμενοι που βρίσκονται ακόμη σε αναστολή είτε θα χάσουν τις δεξιότητές τους είτε τη δουλειά τους. Θα απαιτηθούν σημαντικές προσπάθειες για να τους βοηθήσουν να αλλάξουν επαγγέλματα. Οσο περισσότερο διαρκεί η πανδημία, τόσο πιο σοβαρή θα είναι η ζημιά και τόσο υψηλότερο είναι το κόστος. Επομένως, μια πραγματικά παγκόσμια κίνηση εμβολιασμού παραμένει ζωτικής σημασίας. Εν τω μεταξύ, οι κυβερνήσεις πρέπει να προετοιμαστούν για τον κίνδυνο περιοδικών επιδημιών επινοώντας νέες πολιτικές για τον περιορισμό του κοινωνικού, οικονομικού και φορολογικού κόστους τους.

Ο Ολιβιέ Μπλανσάρ είναι πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Είναι υψηλόβαθμο στέλεχος του Peterson Institute for International Economics.

Ο Ζαν Πιζανί Φερί είναι εταίρος της ομάδας σκέψης Bruegel και εταίρος του Peterson Institute for International Economics. Κατέχει την έδρα Tommaso Padoa-Schioppa στο European University Institute.