Διακομματική συναίνεση για να… φορολογηθεί περισσότερο ζητεί ο Τζεφ Μπέζος

Ένα παλαιό δημοσιογραφικό «κλισέ» περί του τι συνιστά είδηση και τι όχι, αναφέρεται στην περίπτωση που ένας σκύλος δαγκώνει κάποιον άνθρωπο και στο αντίθετο: αν ένας άνθρωπος δαγκώσει σκύλο. Η πρώτη περίπτωση είναι, ας πούμε, συνήθης και αναμενόμενη. Η δεύτερη είναι είδηση! Υπό την έννοια αυτή όταν ένας διάσημος επιχειρηματίας – που είναι μάλιστα ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου – ζητεί από την κυβέρνηση να τον φορολογήσει, αυτό συνιστά είδηση.

Δεν είναι, βέβαια, μοναδική περίπτωση ο Τζεφ Μπέζος. Και ο Γουόρεν Μπάφετ, επί δεκαετίες στις κορυφαίες θέσεις της λίστας του περιοδικού Forbes με τους «κροίσους» του πλανήτη, είχε διαπιστώσει προ ολίγων ετών ότι η γραμματέας του πλήρωνε περισσότερο φόρο από τον ίδιο και είχε δημοσίως ταχθεί υπέρ της αύξησης της φορολόγησης των υπερ-πλουσίων.

Διάφοροι εκπρόσωποι του βιομηχανικού και επιχειρηματικού κόσμου είχαν τότε επιτεθεί στον εμβληματικό επενδυτή και του είχαν συστήσει, με άκομψο τρόπο είναι αλήθεια, να… «βάλει τα λεφτά του στο στόμα του και να το βουλώσει». Και το αφεντικό της Amazon σίγουρα έκανε κάποιους να αισθανθούν άβολα και να τον θεωρήσουν ως «προδότη» της κοινωνικής και εισοδηματικής τάξης του.

Συντάσσεται με τον πρόεδρο

Έχει, όμως, τους λόγους του ο Μπέζος να παρεμβαίνει με τόσο «προκλητικό» και ανατρεπτικό τρόπο σε ένα ούτως ή άλλως αμφιλεγόμενο ζήτημα που έχει φέρει στην αμερικανική επικαιρότητα η διακυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν. Ο νέος πρόεδρος, ως γνωστόν, σκέπτεται να αυξήσει το συντελεστή εταιρικής φορολόγησης από το 21% στο 28% (ο Τραμπ τον είχε μειώσει από το 35% στο 21%) για να εξασφαλίσει πόρους και να χρηματοδοτήσει το γιγαντιαίο πρόγραμμα των 2,3 τρισ. δολαρίων που εξήγγειλε για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την έξοδο της οικονομίας των ΗΠΑ από την πανδημική κρίση.

Εξαγγέλλοντας προ ολίγων ημερών ο Μπάιντεν το πακέτο-μαμούθ έφερε, μάλιστα, την Amazon ως παράδειγμα εταιρείας που πληρώνει πολύ λίγους φόρους συγκριτικά με τα ιλιγγιώδη κέρδη που αποκομίζει, ιδιαίτερα την περίοδο της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων που έχουν επιβάλει οι κυβερνήσεις που εκτίναξαν το ηλεκτρονικό εμπόριο παγκοσμίως.

Σε ανακοίνωσή του που έδωσε στη δημοσιότητα το βράδυ της Τρίτης ο Τζεφ Μπέζος συμμερίζεται και στηρίζει την ιδέα του προέδρου Μπάιντεν «να εστιάσει τις πολιτικές του στην αναβάθμιση των υποδομών της χώρας». Και κάλεσε τους Δημοκρατικούς και τους Ρεπουμπλικανούς «να εργαστούν από κοινού» ώστε να καταλήξουν σε μια συμφωνία για την υλοποίηση αυτού του «τόσο σημαντικού για την επανεκκίνηση της οικονομίας προγράμματος».

Αναπάντητα ερωτήματα

«Αναγνωρίζουμε ότι η επένδυση αυτή απαιτεί τη συναίνεση όλων και ειδικότερα εκείνων που θα πρέπει να πληρώσουν γι’ αυτή. Εν προκειμένω στηρίζουμε μια αύξηση του συντελεστή εταιρικής φορολόγησης», σημειώνει χαρακτηριστικά στην ανακοίνωσή του ο Μπέζος, ενώ ήδη διάφορα λόμπι και ενώσεις εργοδοτών στις ΗΠΑ έχουν εκφράσει την κατηγορηματική αντίθεσή τους στη φορολογική επιβάρυνση των επιχειρήσεων, υποστηρίζοντας ότι κάτι τέτοιο θα αποτελέσει τροχοπέδη για τις εταιρικές επενδύσεις και την ανάπτυξη.

Αφήνει όμως ο αμερικανός «Κροίσος» μερικά κρίσιμα ερωτήματα αναπάντητα, όπως επισημαίνουν τα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Δεν εκφράζει, για παράδειγμα, την απόψή του για τις συνολικές προτάσεις του Λευκού Οίκου που αφορούν τη φορολόγηση των επιχειρήσεων, πέρα από τη σχεδιαζόμενη αύξηση των συντελεστών. Δεν τοποθετείται για την πρόθεση της νέας διακυβέρνησης να φορολογήσει τα κέρδη που αποκομίζουν οι αμερικανικές επιχειρήσεις από τις δραστηριότητές τους στο εξωτερικό.

Δεν σχολιάζει, επίσης, ο Μπέζος την εκπεφρασμένη σκέψη της διακυβέρνησης των Δημοκρατικών να φορολογήσει τους πλέον ευκατάστατους Αμερικανούς πολίτες και συγκεκριμένα όσους κερδίζουν πάνω από 400.000 δολάρια ετησίως. Εξυπακουεται ότι το αφεντικό της Amazon κερδίζει απείρως περισσότερα, ενώ η προσωπική του περιουσία εκτιμάται στα…189 δισ. δολάρια (προ ημερών ξεπέρασε πάλι τον Έλον Μασκ και αναρριχήθηκε στην κορυφή της λίστας του «Forbes»).

Δεν τοποθετείται, τέλος, ο Μπέζος στο μείζον ζήτημα της εναρμόνισης της φορολογικής νομοθεσίας και των συντελεστών στις ανεπτυγμένες οικονομίες του πλανήτη, που θέλει να προωθήσει ο Μπάιντεν.

Συνέντευξη Γέλεν

Μόλις τη Δευτέρα η υπουργός Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν στην πρώτη συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης που έδωσε μίλησε για την ανάγκη υιοθέτησης ενός ελάχιστου συντελεστή φορολόγησης των υπερεθνικών επιχειρήσεων, διότι «το ζητούμενο είναι να τεθεί ένα τέρμα στην κούρσα προς τον πυθμένα», όπως χαρακτήρισε τον ανταγωνισμό των χωρών να προσελκύσουν ξένες εταιρείες και επενδύσεις μειώνοντας διαρκώς τους φόρους.

Πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι οι αλλαγές αυτές που θέλει να επιβάλει η διακυβέρνηση Μπάιντεν θα ξεσηκώσουν μεγαλύτερο κύμα διαμαρτυριών και θα αντιμετωπίσουν σθεναρότερη αντίσταση από τον επιχειρηματικό κόσμο από την αύξηση του εταιρικού φορολογικού συντελεστή. Κι αυτό επειδή οι μεγάλες επιχειρήσεις χρησιμοποιούν «παραθυράκια» του νόμου και θεσμοθετημένες εκπτώσεις (για κέρδη που επενδύουν φέρ’ ειπείν) για να μη φορολογούνται σχεδόν καθόλου με το συντελεστή. Ευλόγως αδιαφορούν πλήρως αν αυτός είναι 21% ή 28% ή 35%.

«Ξηλώθηκε»  το 2020

Εν κατακλείδι, η Amazon φορολογήθηκε (στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση) με συντελεστή μόλις 9,4% το 2020, σύμφωνα με το αμερικανικό Ινστιτούτο Φορολογικής και Οικονομικής Πολιτικής. Πλήρωσε, συγκεκριμένα, φόρο 1,7 δισ. δολαρίων ενώ δήλωσε επενδύσεις ύψους 350 δισ. δολαρίων, που εκπίπτουν από τη φορολόγηση.

Μια χαρά, θα αναφωνούσε κανείς! Από μια άποψη ο Μπέζος «ξηλώθηκε» στην Εφορία! Τη Δευτέρα το Ινστιτούτο αποκάλυψε ότι 55 μεγάλες αμερικανικές επιχειρήσεις (μεταξύ αυτών η Nike, η FedEx και η Dish Network) όχι μόνο δεν πλήρωσαν ούτε ένα σεντ φόρο στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ το 2020 για τα κέρδη τους που ξεπέρασαν συνολικά τα 40 δισ. δολάρια, αλλά… εισέπραξαν περισσότερα από 3 δισ. δολάρια από επιστροφές φόρου!

Κάτι που σημαίνει ότι την χρονιά που πέρασε φορολογήθηκαν με αρνητικό συντελεστή περίπου 9%.