Σύμφωνο Σταθερότητας: Βέβαιη η παράταση του «παγώματος» – Έρχεται και η αναθεώρηση;

Ολοταχώς προς παράταση της αναστολής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης οδεύει η ΕΕ, καθώς η έξοδος από την οικονομική κρίση που έχει προκαλέσει η πανδημία δεν είναι ακόμη ορατή ευκρινώς, ενώ οι περισσότεροι διεθνείς οργανισμοί, καθώς και η Κομισιόν, έχουν αναθεωρήσει επί τα χείρω τις προβλέψεις τους για το τρέχον έτος.

«Τις ερχόμενες εβδομάδες θα αποφασίσουμε εάν και πώς θα παρατείνουμε το πάγωμα του Συμφώνου, ενώ τους επόμενους μήνες θα αρχίσουμε να σκεφτόμαστε πώς θα το επανενεργοποιήσουμε, σύμφωνα με τους νέους στρατηγικούς στόχους της Ευρώπης», δήλωσε ο Επίτροπος για ζητήματα οικονομίας, Πάολο Τζεντιλόνι, σε συνέντευξή του στην ιταλική εφημερίδα la Stampa.

Συμφωνεί και η Λαγκάρντ

Από τις διατυπώσεις του, δεν είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς ότι η απόφαση θα πρέπει να θεωρείται πρακτικά ειλημμένη, με τη μόνη ουσιαστική εκκρεμότητα να είναι η διάρκεια της παράτασης – εάν, δηλαδή, θα αφορά ολόκληρο το 2021 (κάτι που είναι και το πιο πιθανό) ή το πρώτο εξάμηνο ή εννεάμηνο. Κάτι τέτοιο είχε υπονοήσει, άλλωστε, με δηλώσεις του τον περασμένο μήνα, και ο Πορτογάλος πρωθυπουργός, Αντόνιο Κόστα, η χώρα του οποίου ασκεί την περιοδική εξάμηνη προεδρία της ΕΕ ως το τέλος Ιουνίου.

«Υπάρχει μεγάλη συναίνεση στις τάξεις των οικονομολόγων, σε διεθνές επίπεδο, ότι η στήριξη δεν πρέπει να μειωθεί τόσο σύντομα», είχε πει χαρακτηριστικά, επικαλούμενος και την Κριστίν Λαγκάρντ: «Η πρόεδρος της ΕΚΤ επανέλαβε αυτή την εβδομάδα ότι η στήριξη δεν πρέπει να αρθεί τόσο πρόωρα». Ο ίδιος ισχυρίστηκε, μάλιστα, ότι το πιο λγικό θα ήταν το Σύμφωνο να τεθεί εκ νέου σε ισχύ όταν οι οικονομίες επιστρέψουν στα προ Covid επίπεδα, εκεί δηλαδή που βρίσκονταν το 2019 – κάτι που όλα δείχνουν ότι, στην καλύτερη περίπτωση, θα συμβεί το 2022.

Αλλά και ο συνήθως σκληρός Βάλντις Ντομπρόφσκις, σε δηλώσεις του στο τέλος Ιανουαρίου, είχε ξεκαθαρίσει πως το ζήτημα που αφορά τη λήξη της αναστολής ισχύος του Συμφώνου δεν πρόκειται να συζητηθεί πριν τον Μάιο ή Ιούνιο. «Δεν προεξοφλούμε την απόφαση που θα ληφθεί, όμως αυτό που είναι σαφές προς τα κράτη-μέλη είναι ότι για το 2021 η δικλείδα ασφαλείας θα συνεχίσει να είναι ενεργή», είχε πει στο πορτογαλικό πρακτορείο Lusa.

«Μη βιώσιμο» το Σύμφωνο

Υπάρχει, ωστόσο, ένα πιο σοβαρό θέμα που θα τεθεί στο τραπέζι των «27» ενόψει της συζήτησης για επανενεργοποίηση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης: Το εάν και κατά πόσο οι κανόνες του θα μείνουν ίδιοι και απαράλλαχτοι, από τη στιγμή που μια σειρά δείκτες θα έχουν επιδεινωθεί δραματικά εξαιτίας της πανδημίας – όπως, για παράδειγμα, η αναλογία του δημόσιου χρέους ως προς το ΑΕΠ.

Η πλευρά αυτή, σε συνδυασμό με τους όρους που θα ισχύσουν για τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης – που εκτιμάται ότι θα αρχίσουν να εκταμιεύονται κάποια στιγμή εντός του δεύτερου εξαμήνου του έτους, αναμένεται ότι θα προκαλέσουν αρκετές τριβές στις τάξεις των εταίρων. Αρκετοί, άλλωστε, έχουν ήδη αρχίσει να «ψιθυρίζουν» πως το Σύμφωνο ως έχει είναι πρακτικά μη βιώσιμο και πρέπει να υποστεί σημαντικές αλλαγές.