“Σφραγίδα” βιωσιμότητας στο ελληνικό χρέος από τον ESM

Σφραγίδα στη βιωσιμότητας στο ελληνικό δημόσιο χρέος βάζει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM). Ειδικότερα, ο επικεφαλής οικονομολόγος του ESM, Ρολφ Στράουχ σε άρθρο του υπό τον τίτλο «Μια νέα ματιά στη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους» διαπιστώνει πως η Ελλάδα δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει μια κρίση χρέους, παρά την αρνητική οικονομική κατάσταση που έχει δημιουργήσει η πανδημία, καθότι όπως αναφέρει χαρακτηριστικά: «Αν και η οικονομική επιβάρυνση της τρέχουσας πανδημίας έχει αυξήσει τα επίπεδα του χρέους και τους μακροπρόθεσμους κινδύνους, δεν πρόκειται να περάσουμε άλλη κρίση χρέους. Οι προσπάθειες της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) μπορούν να διασφαλίσουν την τρέχουσα βιωσιμότητα του χρέους της Ελλάδας παρά τις υπόλοιπες, μακροπρόθεσμες προκλήσεις.»

Από εκεί και πέρα, ο ίδιος στην εκτίμησή του για την Ελλάδα, που δημοσιεύει ο ESM σήμερα αναφέρει ότι η χώρα θα πρέπει «να διατηρήσει την εμπιστοσύνη της αγοράς ακόμη και σε λιγότερο ευνοϊκές συνθήκες μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης». Ακόμη, ο ίδιος προειδοποιεί ότι «Μόλις η ΕΚΤ προσαρμόσει τη νομισματική της πολιτική και η αγορά περιουσιακών στοιχείων είναι λιγότερο διαθέσιμη για την επιβολή μιας καλοήθους ισορροπίας στην αγορά, ο κίνδυνος χώρας θα παίξει ξανά μεγαλύτερο ρόλο στο κόστος χρηματοδότησης. Τα επιτόκια θα αυξηθούν από τα τρέχοντα επίπεδα». Τονίζει ακόμη ότι «μόλις ξεκινήσει η ανάκαμψη, η Ελλάδα θα πρέπει να επιστρέψει στον δημοσιονομικό στόχο που συμφωνήθηκε με τους εταίρους της ζώνης του ευρώ, εφόσον οι δημοσιονομικές προσαρμογές δεν μονιμοποιούν τις οικονομικές ουλές της πανδημίας», κάτι το οποίο συνεπάγεται επιστροφή της Ελλάδας στα υψηλά πλεονάσματα.

Η διαφορά με την κρίση χρέους του 2010

Από εκεί και πέρα, ο οικονομολόγος του ESM διαπιστώνει η σημαντική βελτίωση στη διάρθρωση του δημόσιου χρέους, ως απόρροια του ευνοϊκού προφίλ, το οποίο εξασφαλίζεται από τα χαμηλά επιτόκια και τη μακρά περίοδος αποπληρωμής.
Όπως αναφέρει, θετικά λειτουργεί και η πολιτική των μηδενικών επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), τα οποία έχουν οδηγήσει το κόστος δανεισμού της Ελλάδας σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα και ειδικότερα, από το 7,3% το 2000 στο 1,5% το 2020.

Σ’ αντίθεση με την κρίση χρέους των προηγούμενων ετών, συνεχίζει ο ESM, η Ελλάδα διαθέτει αυτή την στιγμή ευρύτερη πρόσβαση στα νομισματικά μέτρα της κεντρικής τράπεζας, κάτι το οποίο περιορίζει το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, μέσω της συμμετοχής στο έκτακτο πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων, γνωστό και ως PEPP.
Επιπλέο, ο ίδιος επισημαίνει πως «Η δομή του ελληνικού χρέους έχει βελτιωθεί πολύ», κάτι το οποίο οφείλεται σε μεγάλο βαθμό τόσο στον ESM όσο και στον προκάτοχό του τον EFSF. Κι αυτό διότι αυτή τη στιγμή, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης κατέχει περίπου το 55% του δημόσιου χρέους της Ελλάδας και η σταθμισμένη εναπομένουσα διάρκεια των δανείων είναι στα 31 χρόνια, ήτοι πολύ μεγαλύτερη από εκείνη του υπόλοιπου χρέους.

Ωφέλειες

«Οι νέες μορφές ευρωπαϊκής αλληλεγγύης ωφελούν και τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, καθώς η Ε.Ε. έχει προσθέσει ένα νέο επίπεδο βοήθειας στην αντιμετώπιση της τρέχουσα κρίσης, με το πρώτο πακέτο των 540 δισ. ευρώ για την στήριξη επιχειρήσεων και εργαζομένων» προσθέτει ο Μηχανισμός, κάνοντας αναφορά στο πρόγραμμα SURE.
Επίσης, αναφέρεται ειδικά στο Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δισ. ευρώ, το οποίο αποσκοπεί στην προώθηση των επενδύσεων, της βιώσιμης ανάπτυξης και της ψηφιοποίησης. «Η Ελλάδα θα λάβει ένα τεράστιο μερίδιο, ίσο με το 17,8% του ΑΕΠ» σχολιάζει, ενδεικτικά.

Προκλήσεις και κίνδυνοι

Σ’ αυτό το πλαίσιο, συμπεραίνει ότι τόσο ο κρατικός προϋπολογισμός όσο και το δημόσιο χρέος θα παραμείνουν επαρκώς διαχειρίσιμα τα επόμενα χρόνια. Όμως, δεν παραλείπει να επισημάνει ότι το χρέος θα συνεχίσει να ρίχνει «σκιές», γεννώντας νέες προκλήσεις και κινδύνους.
«Τα μελλοντικά επιτόκια, η πίεση στον προϋπολογισμό και η αδύναμη ανάκαμψη μπορούν να οδηγήσουν σε υψηλότερο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους και υψηλότερες ανάγκες αναχρηματοδότησης» προειδοποιεί, μεταξύ άλλων.
Και συμπληρώνει: «Ελλάδα και Ε.Ε. μπορούν να διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους τα επόμενα χρόνια. Η διατήρηση της δημοσιονομικής δυναμικής και η προώθηση των αναπτυξιακών δυναμικών αποτελούν τον καλύτερο τρόπο διευθέτησης των εναπομείναντων μακροπρόθεσμων προκλήσεων».
Για να αποφευχθούν οι επίμαχοι κίνδυνοι, ως εκ τούτου, ο ESM προτείνει ττην προώθηση της ανάκαμψης. «Είναι οι καλύτεροι τρόποι για την Ελλάδα να διευθετήσουν αυτές τις προκλήσεις».

Βελτίωση της απορρόφησης των κονδυλίων

Την ίδια ώρα, ο Μηχανισμός εστιάζει και στα οφέλη της ελληνικής οικονομίας από τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης, σημειώνοντας με νόημα την ανάγκη βελτίωσης της ικανότητας απορρόφησης των κοινοτικών κονδυλίων, ώστε να υπάρξει ορθή χρήση και σωστή επένδυση στις πιο παραγωγικές δυνάμεις της οικονομίας.
«Αυτό απαιτεί μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης πέραν του τρέχοντος Σχεδίο Αναπτυξιακής Στρατηγικής» καταλήγει ο ESM, παραπέμποντας στην πρόσφατη εξαγγελία του «Ελλάδα 2.0».