Ο ρυθμός της αλλαγής

Η μεγάλη προσπάθεια για την υιοθέτηση διεθνών φορολογικών επιχειρηματικών κανόνων, προσαρμοσμένων στην ψηφιακή εποχή, πλησιάζει σε μία καμπή. Τα εμπόδια παραμένουν, ωστόσο σταδιακά διαφαίνεται ένα μονοπάτι.

Η βασική εξέλιξη ήρθε αργά την Τετάρτη με μια νέα πρόταση των ΗΠΑ για τον τρόπο με τον οποία τα φορολογικά δικαιώματα θα πρέπει να κατανέμονται μεταξύ των χωρών. Σύμφωνα με τους Financial Times, η κυβέρνηση του Προέδρου Τζο Μπάιντεν επιθυμεί περίπου 100 από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων τεχνολογικών κολοσσών όπως η Facebook, να πληρώνουν κάποιο φόρο με βάση το πού πραγματοποιούνται οι πωλήσεις τους και όχι μόνο εκεί όπου δηλώνονται τα κέρδη.

Αυτό μοιάζει με ένα προσχέδιο που πρότεινε πέρυσι ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, που εδρεύει στο Παρίσι, ο οποίος επιβλέπει τις διαπραγματεύσεις μεταξύ περίπου 135 κυβερνήσεων σχετικά με την αναδιοργάνωση των εταιρικών φόρων.

Για παράδειγμα, όταν μια γαλλική εταιρεία αγοράζει διαφημίσεις αναζήτησης στην Google για να στοχεύσει το τοπικό καναλωτικό κοινό, με βάση τις προτεινόμενες ρυθμίσεις, το υπουργείο Οικονομικών της Γαλλίας θα έπαιρνε μεγαλύτερη μείωση της τιμής που καταβλήθηκε στην Alphabet, αντί να παρακολουθεί μεγάλο μέρος της ροής κερδών προς την Ιρλανδία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η νέα πρόταση πιθανότατα θα περιλάβει και εταιρείες όπως η LVMH, οι οποίες θα μπορούσαν να οφείλουν κάποιο φόρο αναφορικά με τις πωλήσεις τους στις ΗΠΑ. Ωστόσο, όπως δήλωσε στο Breakingviews πηγή που είναι κοντά στις διαπραγματεύσεις, οι τεχνολογικές εταιρείες αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικό ποσοστό 30% έως 40% των εταιρικών κερδών που συζητούνται στον ΟΟΣΑ.

Η παραχώρηση του Μπάιντεν θα μπορούσε να ξεκλειδώσει το πολύ «μεγαλύτερο έπαθλο» της υιοθέτησης ενός ελάχιστου παγκόσμιου φορολογικου συντελεστή για τις επιχειρήσεις. Οι περισσότερες μεγάλες κυβερνήσεις, που συμμετείχαν στις συνομιλίες του ΟΟΣΑ συμφώνησαν ότι αυτό ήταν απαραίτητο, αλλά η αδιαλλαξία των ΗΠΑ για την ψηφιακή φορολόγηση υπό τον πρώην Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ σταμάτησε την διαδικασία.

Οι χώρες μπορούν να επιβάλουν μονομερώς ελάχιστους φόρους απαιτώντας από τις εταιρείες να παραδώσουν τη διαφορά μεταξύ αυτού του ελάχιστου ποσού και της εισφοράς που ήδη πληρώνει η εταιρεία. Με τη Βρετανία, τη Γαλλία, την Ινδία, τη Γερμανία κι άλλες χώρες στο πλευρό του, ο Μπάιντεν μπορεί να θέσει στο περιθώριο τους φορολογικούς παραδείσους.

Η εσωτερική πολιτική θα μπορούσε να καταστρέψει τις συνομιλίες. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν θα προσπαθήσει να πουλήσει τη νέα πρόταση του Μπάιντεν ως μία σημαντική οπισθοχώρηση των ΗΠΑ, ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος θα πρέπει να υποστηρίξει το ακριβώς αντίθετο στο Κογκρέσο.

Η μία ή και οι δύο αυτές προσπάθειες μπορεί να αποτύχουν. Αλλά για πρώτη φορά, οι αρχηγοί των μεγάλων δυτικών κυβερνήσεων φαίνεται να βρίσκονται στην ίδια πλευρά σε ό,τι αφορά την παγκόσμια μεταρρύθμιση στη φορολόγηση των εταιρειών. Αυτό είναι ήδη πρόοδος.