Κούβα : «Tέλος εποχής» Κάστρο μετά την παραίτηση του Ραούλ

«Τέλος εποχής» για την Κούβα καθώς ο τελευταίος εν ζωή Κάστρο, ο Ραούλ, ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι παραιτείται από επικεφαλής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας, τερματίζοντας μια πολυκύμαντη ιστορική περίοδο και πολιτική διαδρομή 60 ετών, που ξεκίνησε με τον αδελφό του Φιντέλ και την επανάσταση των «μπαρμπούδος» στη χώρα της Καραϊβικής, το 1959.

Ο 89χρονος πλέον Ραούλ Κάστρο προέβη σε αυτή την ανακοίνωση σε ομιλία του στα εγκαίνια του όγδοου συνεδρίου του κυβερνώντος κόμματος, του μόνου κόμματος που είναι νόμιμο στη χώρα. Όπως είπε, αποσύρεται με την αίσθηση ότι «εκπλήρωσε την αποστολή του και με αυτοπεποίθηση στο μέλλον της πατρίδας».

«Τίποτα, τίποτα, τίποτα δεν με αναγκάζει να λάβω αυτήν την απόφαση», είπε προς το κλειστό συνέδριο, ο Ραούλ Κάστρο, κατά την ομιλία του, μέρος της οποίας προβλήθηκε στην κρατική τηλεόραση. «Όσο ζω, θα είμαι έτοιμος για να υπερασπιστώ την πατρίδα, την επανάσταση και τον σοσιαλισμό με περισσότερη δύναμη από ποτέ».

Ο Κάστρο δεν είπε ποιον θα μπορούσε να υποστηρίξει ως διάδοχό του για τη θέση του πρώτου γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος. Αλλά στο παρελθόν έχει εκφράσει την προτίμησή του για τον 60χρονο Μιγκέλ Ντιάζ-Κανέλ, ο οποίος τον διαδέχθηκε ως πρόεδρος το 2018. Πρόκειται για έναν πολιτικό εκφραστή μιας νεότερης γενιάς, που δεν έζησε την επανάσταση και που πιέζει για ένα οικονομικό άνοιγμα χωρίς όμως να αμφισβητρήσει το μονοκομματικό σύστημα της Κούβας.

Οι φωτογραφίες που κυκλοφόρησαν από το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων της Κούβας έδειξαν ότι ο Κάστρο, μπήκε φορώντας πράσινη στολή, στο χώρο του συνεδρίου με τον Díaz-Canel δίπλα του.

Για πρώτη φορά Κούβα χωρίς Κάστρο

Η αποχώρηση του Κάστρο σημαίνει ότι για πρώτη φορά σε περισσότερες από έξι δεκαετίες οι Κουβανοί δεν θα έχουν έναν Κάστρο να καθοδηγεί επίσημα τη χώρα.

Η μετάβαση έρχεται σε μια δύσκολη στιγμή για την χώρα με πολλούς πολίτες να ανησυχούν για το μέλλον.

Η πανδημία του κορωνοϊού στην πρώτη φάση αντιμετωπίστηκε με μεγάλη επιτυχία χάρη στο εντυπωσιακό σύστημα πρωτοβάθμιας υγείας και τους χιλιάδες γιατρούς που διαθέτει η χώρα. Ωστόσο οι οδυνηρές οικονομικές μεταρρυθμίσεις και οι περιορισμοί που έχει επιβάλει η κυβέρνηση Τραμπ έχουν πλήξει την οικονομία, η οποία μειώθηκε κατά 11% πέρυσι ως αποτέλεσμα της κατάρρευσης του τουρισμού και των εμβασμάτων.

Μεγάλο μέρος της συζήτησης στην Κούβα επικεντρώνεται στον ρυθμό των μεταρρυθμίσεων, με πολλούς να διαμαρτύρονται ότι η λεγόμενη «ιστορική γενιά» που εκπροσωπείται από τον Κάστρο ήταν διστακτική στο να ανοίξει την οικονομία.

Τον Ιανουάριο, ο Ντίαζ-Κανέλ επέστρεψε τελικά σε ένα σχέδιο που είχε εγκριθεί πριν από δύο συνέδρια, για την ενοποίηση του συστήματος διπλού νομίσματος του νησιού, προκαλώντας φόβους για πληθωρισμό. Άνοιξε επίσης τις πόρτες σε ένα ευρύτερο φάσμα ιδιωτικών επιχειρήσεων – κάτι που έχει απαγορευτεί εδώ και πολύ καιρό – επιτρέποντας στους Κουβανούς να λειτουργούν νόμιμα πολλά είδη αυτοδιοικούμενων επιχειρήσεων από τα σπίτια τους.

Το φετινό συνέδριο του ΚΚ Κούβας αναμένεται να επικεντρωθεί σε διάφορες ημιτελείς μεταρρυθμίσεις για την αναθεώρηση των κρατικών επιχειρήσεων, την προσέλκυση ξένων επενδύσεων και την παροχή περισσότερης νομικής προστασίας στις ιδιωτικές επιχειρηματικές δραστηριότητες.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα αποτελείται από 700.000 μέλη και είναι επιφορτισμένο με το σύνταγμα της Κούβας να διευθύνει τις υποθέσεις του έθνους και της κοινωνίας.

Ο Φιντέλ Κάστρο, ο οποίος ηγήθηκε της επανάστασης που γκρέμισε από την εξουσία τον δικτάτορα Φουλγκένσιο Μπατίστα το 1959, έγινε επίσημα επικεφαλής του κομμουνιστικού κόμματος το 1965, περίπου τέσσερα χρόνια μετά την επίσημη υιοθέτηση του σοσιαλισμού από τη χώρα.

Υπήρξε ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης της χώρας μέχρι να αρρωστήσει το 2006 και το 2008 παρέδωσε την προεδρία στον μικρότερο αδερφό του Ραούλ, ο οποίος είχε πολεμήσει μαζί του κατά τη διάρκεια της επανάστασης.

Ο Ραούλ τον διαδέχθηκε ως επικεφαλής του κόμματος το 2011. Ο Φιντέλ Κάστρο πέθανε το 2016.

Για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, ο Ραούλ ήταν στο πλευρό του χαρισματικού αδελφού του Φιντέλ – πρώτα ως αντάρτης διοικητής, αργότερα ως ανώτερο στέλεχος στη σοσιαλιστική κυβέρνησή τους. Όμως κατά την τελευταία δεκαετία, ο Ραούλ είναι το πρόσωπο της κομμουνιστικής Κούβας και της διαρκούς προσπάθειας της χώρας να αντισταθεί στις επιδιώξεις των ΗΠΑ να ανατρέψουν το καθεστώς της χώρας.