Ταμείο Ανάκαμψης : Τα στοιχήματα για ιδιώτες και τράπεζες

Η συμμετοχή των ιδιωτών και η ετοιμότητα των τραπεζών να παράσχουν χρηματοδότηση, θα αποτελέσουν τα μεγάλα στοιχήματα για την απορρόφηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης που δικαιούται η Ελλάδα, όταν αυτό ξεπεράσει τους σκοπέλους που αναδύονται και ξεκινήσει τη λειτουργία του.

Ήδη οι διαδικασίες έχουν καθυστερήσει, γεγονός που θέτει εν αμφιβόλω την έναρξη των εκταμιεύσεων από τον Ιούνιο, όπως είχε προγραμματιστεί, γεγονός που έχει προκαλέσει εκνευρισμό σε χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου. Εφόσον αποδώσουν οι κωλυσιεργίες που εκπορεύονται από χώρες της Ευρωπαϊκού Βορά, το αποτέλεσμα θα είναι να καθυστερήσει η ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας, μετά το ισχυρό υφεσιακό σοκ που προκάλεσε η πανδημία και να διευρυνθεί το χάσμα μεταξύ βορά και νότου στην ΕΕ. Επίσης, η Eυρωζώνη θα παραμείνει στη δεύτερη ταχύτητα ανάκαμψης παγκοσμίως, μετά την πανδημία, πίσω από τις ΗΠΑ που είναι πάντα πιο ευέλικτες στη λήψη αντίστοιχων αποφάσεων και την Κίνα.

Οι τελευταίες πληροφορίες από τις Βρυξέλλες αναφέρουν, ότι το Ταμείο Ανάκαμψης θα ενεργοποιηθεί το αργότερο μέχρι το φθινόπωρο και τότε θα αρχίσει να μετρά αντίστροφα ο χρόνος για το ελληνικό επιχειρείν, που θα θελήσει να συμμετάσχει στην επενδυτική ανάκαμψη της χώρας.

Τα στοιχήματα χρηματοδότησης

Το πλαίσιο λειτουργίας του Ταμείου Ανάκαμψης, που καθορίζει τις εκταμιεύσεις των κεφαλαίων προβλέπει συγκεκριμένους όρους, που συνίστανται στην παροχή φθηνής, σχεδόν άτοκης, χρηματοδότησης, τραπεζικά δάνεια και (απαραιτήτως) ιδιωτική συμμετοχή. Στόχος είναι η κινητοποίηση όσο το δυνατόν μεγαλύτερων ποσών ιδιωτικών κεφαλαίων.

Το ελληνικό σχέδιο έχει εξασφαλίσει πιστώσεις ύψους 12,7 δισ. ευρώ, από το Ταμείο Ανάκαμψης, οι οποίες θα διοχετευθούν στον ιδιωτικό τομέα για να χρηματοδοτήσουν επενδύσεις σε συγκεκριμένους τομείς, που έχουν προκαθοριστεί και περιλαμβάνονται στο πολυσέλιδο ελληνικό σχέδιο που υποβλήθηκε στην Κομισιόν. Οι τομείς προτεραιότητας είναι η χρηματοδότηση εξαγωγικών επιχειρήσεων, των επενδύσεων για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, την έρευνα και την καινοτομία, καθώς και χρηματοδότηση για εξαγορές και συγχωνεύσεις επιχειρήσεων.

Όμως περιέχει και χρηματοδοτικούς όρους για κάθε επενδυτικό σχέδιο οι οποίοι είναι οι ακόλουθοι:

1. Η κρατική συμμετοχή (πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης), με τη μορφή της σχεδόν άτοκης χρηματοδότησης (0,2 – 0,3%), θα ανέρχεται στο 50% του προϋπολογισμού της επένδυσης. Το ύψος θα είναι 12,7 δισ. ευρώ και είναι το μοναδικό μέγεθος που συγκεκριμένο ως προς το μέγιστο ύψος του.

2. Ο ιδιώτης επενδυτής θα πρέπει να εξασφαλίσει τραπεζικό δανεισμό για το 30% του προϋπολογισμού της επένδυσης.

3. Ο ίδιος ο επενδυτής υποχρεούται να συμμετάσχει στο επενδυτικό πλάνο με ίδια κεφάλαια ύψους τουλάχιστον 20% επί του προϋπολογισμού της επένδυσης.

Οι όροι χρηματοδότησης προκαλούν έναν προβληματισμό, λόγω των «ειδικών συνθηκών» που εκιρατούν στην ελληνική οικονομία και είναι «κληρονομιά» της δεκαετούς μνημονιακής περιπέτειας. Ειδικότερα:

· Οι τράπεζες με το τεράστιο βάρος των κόκκινων δανείων, θα πρέπει να εξασφαλίσουν τα κεφάλαια για να χρηματοδοτήσουν το 30% των ιδιωτικών επενδύσεων που θα ενταχθούν στο Ταμείο Ανάκαμψης. Το ελάχιστο ύψος των τραπεζικών δανείων που θα απαιτηθούν ανέρχεται σε 7,6 δισ. ευρώ, αλλά στην πράξη, τα ποσά των απαιτούμενων δανείων θα είναι υψηλότερα.

· Οι ενδιαφερόμενοι ιδιώτες επενδυτές θα πρέπει υποχρεωτικά να έχουν τραπεζικό προφίλ, να μην είναι «κόκκινοι», ώστε να μπορούν να δανειοδοτηθούν.

· Οι επενδυτές πρέπει να έχουν διαθέσιμα ιδιωτικά κεφάλαια να επενδύσουν. Υπολογίζεται ότι για να εξαντληθούν οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης θα απαιτηθούν ιδιωτικά κεφάλαια ύψους, τουλάχιστον 5,1 δισ. ευρώ.

Οι πιστώσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, ύψους μέχρι 12,7 δισ. ευρώ, μπορούν να κινητοποιήσουν επενδύσεις, ελάχιστου ύψους 25,5 δισ. ευρώ, αλλά εκτιμάται ότι το τελικό ύψος τους (καθότι δεν θα είναι ακριβώς στα χρηματοδοτικά όρια τα επενδυτικά σχέδια) θα κυμανθεί πέριξ των 30 δισ. ευρώ.

Μια άλλη σημαντική παράμετρος, είναι ότι οι υποψήφιοι ιδιώτες επενδυτές, οφείλουν να προετοιμάζονται από τώρα για την υποβολή των σχεδίων τους και κυρίως τα χρηματοδοτικά πλάνα τους, ώστε να είναι έτοιμοι για την έναρξη της διαδικασίας, καθώς οι πόροι είναι συγκεκριμένοι και όχι απεριόριστοι.