Η ανακοίνωση από τον πρωθυπουργό μειώσεων στη φορολογία και τις ασφαλιστικές εισφορές γενικά αντιμετωπίστηκε ως ευχάριστη είδηση. Σε τελική ανάλυση, ποιος μπορεί να είναι δυσαρεστημένος με μια επιλογή που αυξάνει το διαθέσιμο εισόδημα σε μια εποχή δύσκολη, όπου η χώρα εξακολουθεί να βρίσκεται αντιμέτωπη με μια υγειονομική κρίση και ταυτόχρονα μια σημαντική οικονομική κρίση.
Κατανοώ πλήρως τους λόγους μιας τέτοιας επιλογής: τέτοια μέτρα δίνουν έναν τόνο αισιοδοξίας, βελτιώνουν το οικονομικό κλίμα, δυνητικά επιτρέπουν και μεγαλύτερη κατανάλωση αλλά και επένδυση. Αυτό, άλλωστε, έδειξε και το γεγονός ότι ακόμη και η αντιπολίτευση επέλεξε να μην κάνει μεγάλη πολεμική.
Όμως, εάν το σκεφτούμε καλά το βασικό μας πρόβλημα δεν ήταν – και δεν είναι – το ύψος της φορολογίας. Πιο σωστά, για να μην παρεξηγηθώ: το βασικό μας πρόβλημα δεν πρέπει να είναι το ύψος της φορολογίας.
Εάν το καλοσκεφτούμε, θα προτιμούσαμε να ζούμε σε μια χώρα με υψηλότερη φορολογία, εάν τα εισοδήματα που θα φορολογούνταν θα ήταν σημαντικά υψηλότερα από αυτά που έχουμε συνηθίσει στη χώρα μας, άρα θα μας έμεναν περισσότερα. Μια χώρα υψηλών εισοδημάτων έστω και με υψηλή φορολογία είναι προτιμότερη από μια χώρα πολύ χαμηλών εισοδημάτων, ακόμη και εάν αυτά δεν φορολογούνταν.
Επίσης, εάν το σκεφτούμε καλύτερα δεν θα μας πείραζε εάν ζούσαμε σε μια χώρα υψηλότερων εισοδημάτων και υψηλής φορολογίας που όμως θα βλέπαμε τα φορολογικά έσοδα να μεταφράζονται σε κοινωνικές παροχές. Δηλαδή, αλλιώς αντιλαμβάνεσαι το βάρος της φορολογίας σε μια χώρα όπου τα φορολογικά έσοδα μεταφράζονται σε ένα υψηλού επιπέδου δημόσιο σύστημα υγείας, σε μια αναβαθμισμένη δημόσια παιδεία, σε καλές υποδομές (αυτοκινητόδρομοι, σιδηρόδρομοι, δίκτυα τελευταίας τεχνολογίας), σε ισχυρούς μηχανισμούς κοινωνικής προστασίας και σε δημόσιες επενδύσεις που συμβάλλουν σε μια ισχυρή οικονομία. Το ίδιο ισχύει εάν η φορολογία και οι ασφαλιστικές εισφορές θα μπορέσουν να διαμορφώσουν ένα βιώσιμο ασφαλιστικό σύστημα.
Το γεγονός ότι ακόμη και σήμερα στην Ελλάδα δεν είναι κατοχυρωμένη συνείδηση ότι τα χρήματα που δίνουμε ως φορολογία «πιάνουν τόπο», αποτυπώνει ένα από τα πιο σημαντικά «δομικά» προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας και όχι απλώς της οικονομικής πολιτικής.
Αυτό έχει να κάνει με το πώς λειτουργούν οι κρατικοί θεσμοί, υπηρεσίες και μηχανισμοί που χρηματοδοτούνται από τη φορολογία και την ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρουν στον πολίτη. Με το εάν και σε ποιο βαθμό τα δημόσια έργα φαντάζουν ως αναγκαίες επενδύσεις ή ως «μαύρες τρύπες» που απλώς απορροφούν ποσά δυσανάλογα μεγάλα και ως προς το πραγματικό κόστος τους και ως προς την πραγματική τους χρησιμότητα. Με το εάν οι ενισχύσεις που δίνονται σε κλάδους και επιχειρήσεις πραγματικά πιάνουν τόπο. Με το εάν διαμορφώνεται η αίσθηση ότι όντως υπάρχει ένα κοινωνικό δίκτυ προστασίας.
Και το λέω αυτό γιατί όσο και εάν μας ευχαριστεί μια χαμηλότερη φορολογία, στην πραγματικότητα υπάρχει όριο στο πόσο χαμηλή μπορεί να είναι η φορολογία. Γιατί από ένα σημείο και μετά το τίμημα για τη χαμηλή φορολογία θα είναι ο περιορισμός του κοινωνικού κράτους, η υποβάθμιση των δημόσιων δαπανών και αναγκαστικά η κάλυψη αναγκών που κανονικά θα κάλυπτε το κράτος από τον ιδιωτικό τομέα.
Σε όλα αυτά προσθέστε και κάτι άλλο που εξακολουθεί να μετρά στη συνείδηση πολλών ανθρώπων. Όντως τα τελευταία χρόνια υπήρξε με διάφορους τρόπους μια προσπάθεια να περιοριστούν οι δημόσιες δαπάνες σε διάφορους τομείς και να βελτιωθούν μηχανισμοί είσπραξης εσόδων. Μόνο που έγινε σε μεγάλο βαθμό στο πλαίσιο των μνημονίων και με στόχο τη δυνατότητα της χώρας να αποπληρώνει το χρέος της. Μόνο που η αίσθηση ότι φορολογούμαστε όχι για να έχουμε υψηλού επιπέδου δημόσιες παροχές, αλλά για να αποπληρώνουμε το χρέος, σίγουρα δεν βοήθησε στο να αποκτήσουμε «φορολογική συνείδηση».
Γι’ αυτό πιστεύω ότι το μεγάλο στοίχημα στη χώρα μας δεν είναι να δούμε και άλλες μειώσεις της φορολογίας, αλλά να δούμε πραγματική αξιοποίηση των φορολογικών εσόδων για την κοινωνική συνοχή, τις υποδομές και εκείνες τις δημόσιες επενδύσεις που θα βοηθήσουν (μαζί με τις ευρωπαϊκές δαπάνες και τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα) να έχουμε εκείνη τη δυναμική ανάπτυξη που θα σημαίνει τελικά τέτοια εισοδήματα που η φορολογία τους δεν θα φαντάζει οδυνηρή φορομπηξία αλλά συλλογική επένδυση στο μέλλον.
Latest News
Τα Χριστούγεννα θα θυμίζουν πάντα ότι την ελπίδα τη φέρνουν οι κατατρεγμένοι
Το μήνυμα των Χριστουγέννων είναι ότι την ελπίδα τη φέρνουν οι φτωχοί, οι πρόσφυγες, οι κατατρεγμένοι, αυτοί που βρίσκουν καταφύγιο σε ένα στάβλο και αντί για κούνια έχουν μια φάτνη
Το ερώτημα της χρονιάς
Ένα από τα βασικά ερωτήματα που απασχολούν τη χώρα εν όψει της νέας χρονιάς είναι πώς θα ξεκολλήσουν οι αμοιβές
Χωρίς εργαζομένους
Δεν πρόκειται για αστείο, ούτε για υπερβολή
Η νέα μεγάλη αλλαγή του ενεργειακού σκηνικού
Αυτό που θεωρούσαμε ως δεδομένο πριν από μερικά χρόνια, ότι η ενεργειακή αγορά θα μονοπωληθεί από πράσινα προϊόντα τα επόμενα χρόνια, έχει αλλάξει
Μια βοήθεια από το κράτος…
Η πολιτική αδράνεια είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την Ελλάδα μετά τις ευρωεκλογές
Παγκόσμιο χρέος: Η θύελλα που έρχεται;
Αυτοί που σφυρίζουν αδιάφορα μπροστά στην πορεία του παγκόσμιου χρέους, είναι πολύ πιθανόν να βρεθούν μπροστά σε δραματικά αδιέξοδα...
Χωρίς κίνητρα
Στην Ελλάδα, κίνητρα για αποταμίευση, πέραν της απόδοσης σε χρηματοοικονομικά προϊόντα, δεν υπάρχουν
Ξύνοντας ελβετικές πληγές
Για ένα μέσο δάνειο σε ευρώ με μια διάρκεια αποπληρωμής τα 20 χρόνια καταλήγει ο δανειολήπτης να καταβάλλει περίπου 1,5 φορά το ποσό που δανείστηκε
Το ξεχασμένο ιδιωτικό χρέος
Οι οφειλές παραμένουν οφειλές και βαραίνουν μια ολόκληρη οικονομία και κάποια στιγμή θα πρέπει να αρχίσουμε να συζητάμε ρεαλιστικές λύσεις
Ευκαιρία ζωής
Υπάρχει ένα Ταμείο που έχει δημιουργήσει η σημερινή κυβέρνηση και φέρει το όνομα ΤΕΚΑ