Η απόφαση της ΕΚΤ και τα «καμπανάκια» Λαγκάρντ

«Ενώ η ανάκαμψη της παγκόσμιας ζήτησης και τα σημαντικά δημοσιονομικά μέτρα τόνωσης της οικονομίας στηρίζουν τη δραστηριότητα παγκοσμίως και στη ζώνη του ευρώ, οι βραχυπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές εξακολουθούν να σκιάζονται από την αβεβαιότητα σχετικά με τη νέα έξαρση της πανδημίας και την εφαρμογή των εκστρατειών εμβολιασμού.» Με αυτά τα λόγια ξεκίνησε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, την καθερωμένη συνέντευξη τύπου, μετά τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου τη ΕΚΤ.

Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε να επανεπιβεβαιώσει την πολύ διευκολυντική κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής του. Το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα παραμείνουν αμετάβλητα σε 0,00%, 0,25% και -0,50% αντιστοίχως. Επίσης, θα συνεχίσει να διενεργεί καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (pandemic emergency purchase programme – PEPP), το συνολικό ποσό του οποίου ανέρχεται σε 1.850 δισεκ. ευρώ, τουλάχιστον μέχρι το τέλος Μαρτίου 2022 και, σε κάθε περίπτωση, μέχρις ότου το Διοικητικό Συμβούλιο κρίνει ότι η κρίση του κορωνοϊού έχει λήξει.

Καταλύτης οι εμβολιασμοί

Η κ. Λαγκάρντ περιγράφοντας τις μελλοντικές εξελίξεις τόνισε ότι η πρόοδος των εκστρατειών εμβολιασμού και η προβλεπόμενη σταδιακή χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων στηρίζουν την προσδοκία για σταθερή ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας στη διάρκεια του 2021. «Ο πληθωρισμός επιταχύνθηκε τους τελευταίους μήνες λόγω ορισμένων ιδιοσυγκρασιακών και προσωρινών παραγόντων και της αύξησης του πληθωρισμού των τιμών της ενέργειας. Ταυτόχρονα, οι υποκείμενες πιέσεις στις τιμές παραμένουν συγκρατημένες σε ένα περιβάλλον σημαντικής υποαπασχόλησης των πόρων στην οικονομία και υποτονικής ακόμη ζήτησης», υπογράμμισε.

Η  Ευρωπαία Τραπεζίτης επανέλαβε ότι η διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών χρηματοδότησης κατά την περίοδο της πανδημίας εξακολουθεί να είναι απαραίτητη «για να μειωθεί η αβεβαιότητα και να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη, πράγμα που θα στηρίξει την οικονομική δραστηριότητα και θα διαφυλάξει τη σταθερότητα των τιμών μεσοπρόθεσμα».

Συνεχίζουμε να στηρίζουμε

Στο πλαίσιο αυτό, το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε να επανεπιβεβαιώσει την πολύ διευκολυντική κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής του.

«Θα διατηρήσουμε αμετάβλητα τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ» είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε : « Θα συνεχίσουμε να διενεργούμε καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (pandemic emergency purchase programme – PEPP), το συνολικό ποσό του οποίου ανέρχεται σε 1.850 δισεκ. ευρώ, τουλάχιστον μέχρι το τέλος Μαρτίου 2022 και, σε κάθε περίπτωση, μέχρις ότου το Διοικητικό Συμβούλιο κρίνει ότι η κρίση του κορωνοϊού έχει λήξει».

Ολοκληρώνοντας την ομιλία της η κ.Λαγκάρντ είπε ότι το Διοικητικό Συμβούλιο επαναλαμβάνει τον βασικό ρόλο του πακέτου Next Generation EU και την επιτακτική ανάγκη να τεθεί σε εφαρμογή χωρίς καθυστέρηση. «Καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν την έγκαιρη κύρωση της απόφασης σχετικά με τους ίδιους πόρους, να οριστικοποιήσουν άμεσα τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητάς τους και να διοχετεύσουν τα κεφάλαια σε παραγωγικές δημόσιες δαπάνες, συνοδευόμενες από διαρθρωτικές πολιτικές που ενισχύουν την παραγωγικότητα».

Ολόκληρη η δήλωση της Κριστίν Λαγκάρντ

O Αντιπρόεδρος και εγώ σας καλωσορίζουμε με μεγάλη χαρά στην καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου. Θα σας ενημερώσουμε τώρα για τα αποτελέσματα της συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου.

Ενώ η ανάκαμψη της παγκόσμιας ζήτησης και τα σημαντικά δημοσιονομικά μέτρα τόνωσης της οικονομίας στηρίζουν τη δραστηριότητα παγκοσμίως και στη ζώνη του ευρώ, οι βραχυπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές εξακολουθούν να σκιάζονται από την αβεβαιότητα σχετικά με τη νέα έξαρση της πανδημίας και την εφαρμογή των εκστρατειών εμβολιασμού. Οι επίμονα υψηλοί ρυθμοί μετάδοσης κρουσμάτων κορωνοϊού (COVID-19) και η επακόλουθη παράταση και αυστηροποίηση των περιοριστικών μέτρων συνεχίζουν να επιδρούν ανασταλτικά στην οικονομική δραστηριότητα σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές εξελίξεις, η πρόοδος των εκστρατειών εμβολιασμού και η προβλεπόμενη σταδιακή χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων στηρίζουν την προσδοκία για σταθερή ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας στη διάρκεια του 2021. Ο πληθωρισμός επιταχύνθηκε τους τελευταίους μήνες λόγω ορισμένων ιδιοσυγκρασιακών και προσωρινών παραγόντων και της αύξησης του πληθωρισμού των τιμών της ενέργειας. Ταυτόχρονα, οι υποκείμενες πιέσεις στις τιμές παραμένουν συγκρατημένες σε ένα περιβάλλον σημαντικής υποαπασχόλησης των πόρων στην οικονομία και υποτονικής ακόμη ζήτησης.

Η διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών χρηματοδότησης κατά την περίοδο της πανδημίας εξακολουθεί να είναι απαραίτητη για να μειωθεί η αβεβαιότητα και να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη, πράγμα που θα στηρίξει την οικονομική δραστηριότητα και θα διαφυλάξει τη σταθερότητα των τιμών μεσοπρόθεσμα. Οι συνθήκες χρηματοδότησης στη ζώνη του ευρώ παραμένουν σε γενικές γραμμές σταθερές το τελευταίο χρονικό διάστημα μετά την αύξηση των επιτοκίων της αγοράς νωρίτερα στη διάρκεια του έτους, εξακολουθούν όμως να υφίστανται κίνδυνοι για τις ευρύτερες συνθήκες χρηματοδότησης. Στο πλαίσιο αυτό, το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε να επανεπιβεβαιώσει την πολύ διευκολυντική κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής του.

Θα διατηρήσουμε αμετάβλητα τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ. Αναμένουμε ότι θα παραμείνουν στα σημερινά τους ή σε χαμηλότερα επίπεδα έως ότου διαπιστώσουμε ότι οι προοπτικές για τον πληθωρισμό συγκλίνουν σθεναρά προς επίπεδο πλησίον, σε επαρκή βαθμό, αλλά κάτω του 2%, εντός του χρονικού ορίζοντα προβολής που εξετάζουμε και ότι αυτή η σύγκλιση αντανακλάται κατά τρόπο συνεπή στη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού.

Θα συνεχίσουμε να διενεργούμε καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (pandemic emergency purchase programme – PEPP), το συνολικό ποσό του οποίου ανέρχεται σε 1.850 δισεκ. ευρώ, τουλάχιστον μέχρι το τέλος Μαρτίου 2022 και, σε κάθε περίπτωση, μέχρις ότου το Διοικητικό Συμβούλιο κρίνει ότι η κρίση του κορωνοϊού έχει λήξει. Εφόσον οι εισερχόμενες πληροφορίες επιβεβαίωσαν την κοινή αξιολόγηση των συνθηκών χρηματοδότησης και των προοπτικών για τον πληθωρισμό που διενεργήθηκε κατά τη συνεδρίαση για θέματα νομισματικής πολιτικής τον Μάρτιο, το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει ότι οι αγορές στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP το επόμενο τρίμηνο θα συνεχίσουν να διενεργούνται με ρυθμό σημαντικά υψηλότερο από ό,τι τους πρώτους μήνες του έτους.

Θα διενεργούμε τις αγορές μας με ευελιξία σύμφωνα με τις συνθήκες στην αγορά και με σκοπό να αποτρέψουμε την υιοθέτηση αυστηρότερων συνθηκών χρηματοδότησης που δεν συμβαδίζουν με την αντιστάθμιση της προς τα κάτω επίδρασης που ασκεί η πανδημία στην προβλεπόμενη πορεία του πληθωρισμού. Επιπλέον, η ευελιξία των αγορών ως προς τον χρόνο, τις κατηγορίες στοιχείων ενεργητικού και τις χώρες θα συνεχίσει να στηρίζει την ομαλή μετάδοση της νομισματικής πολιτικής. Αν μπορούν να διατηρηθούν ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης με ροές αγορών στοιχείων ενεργητικού που δεν οδηγούν σε εξάντληση του συνολικού ποσού του προγράμματος PEPP στη διάρκεια του χρονικού ορίζοντα των καθαρών αγορών του, το ποσό αυτό δεν χρειάζεται να χρησιμοποιηθεί στο ακέραιο. Ομοίως, το συνολικό ποσό μπορεί, εφόσον χρειαστεί, να αναπροσαρμοστεί με σκοπό τη διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών χρηματοδότησης οι οποίες θα συμβάλουν στην αντιστάθμιση της αρνητικής διαταραχής που ασκεί η πανδημία στην πορεία του πληθωρισμού.

Θα συνεχίσουμε να επανεπενδύουμε τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP κατά τη λήξη τους τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2023. Σε κάθε περίπτωση, η μελλοντική σταδιακή μείωση (roll-off) του χαρτοφυλακίου PEPP θα ρυθμιστεί κατά τρόπο ώστε να αποφευχθούν παρεμβολές στην ενδεδειγμένη κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής.

Η διενέργεια καθαρών αγορών στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (asset purchase programme – APP) θα συνεχιστεί με ύψος 20 δισεκ. ευρώ μηνιαίως. Εξακολουθούμε να αναμένουμε ότι οι μηνιαίες καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του APP θα διενεργούνται για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται αναγκαίο προκειμένου να ενισχυθεί η διευκολυντική επίδραση των επιτοκίων πολιτικής μας και ότι θα λήξουν λίγο πριν αρχίσουμε να αυξάνουμε τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ.

Σκοπεύουμε επίσης να συνεχίσουμε να επανεπενδύουμε, πλήρως, τα ποσά από την εξόφληση τίτλων αποκτηθέντων στο πλαίσιο του προγράμματος APP κατά τη λήξη τους για παρατεταμένη χρονική περίοδο μετά την ημερομηνία κατά την οποία θα αρχίσουμε να αυξάνουμε τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ και πάντως για όσο χρονικό διάστημα χρειαστεί για τη διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών ρευστότητας και ενός διευκολυντικού, σε μεγάλο βαθμό, χαρακτήρα της νομισματικής πολιτικής.

Τέλος, θα συνεχίσουμε επίσης να παρέχουμε άφθονη ρευστότητα μέσω των πράξεων αναχρηματοδότησης που διενεργούμε. Πιο συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της πιο πρόσφατης πράξης της τρίτης σειράς στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (ΣΠΠΜΑ ΙΙΙ) καταγράφηκε υψηλή άντληση κεφαλαίων. Η χρηματοδότηση που αντλείται μέσω των ΣΠΠΜΑ ΙΙΙ διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη στήριξη των τραπεζικών χορηγήσεων προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.

Αυτά τα μέτρα συμβάλλουν στη διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών χρηματοδότησης για όλους τους τομείς της οικονομίας και επομένως στηρίζουν την οικονομική δραστηριότητα και διαφυλάσσουν τη σταθερότητα των τιμών μεσοπρόθεσμα. Θα συνεχίσουμε επίσης να παρακολουθούμε τις εξελίξεις στη συναλλαγματική ισοτιμία σε ό,τι αφορά τις ενδεχόμενες συνέπειές τους για τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές του πληθωρισμού. Παραμένουμε έτοιμοι να προσαρμόσουμε καταλλήλως όλα τα μέσα που διαθέτουμε προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα κινηθεί προς επίπεδα συμβατά με την επιδίωξή μας κατά τρόπο διαρκή, σύμφωνα με τη δέσμευσή μας για συμμετρία.

Επιτρέψτε μου τώρα να σας παρουσιάσω με περισσότερες λεπτομέρειες την αξιολόγησή μας, ξεκινώντας από την οικονομική ανάλυση. Το πραγματικό ΑΕΠ της ζώνης του ευρώ μειώθηκε κατά 0,7% το δ΄ τρίμηνο του 2020 και διαμορφώθηκε σε επίπεδο κατά 4,9% χαμηλότερο από το προ της πανδημίας επίπεδό του πριν από ένα έτος. Τα εισερχόμενα οικονομικά δεδομένα, στοιχεία ερευνών και δείκτες υψηλής συχνότητας υποδηλώνουν ότι η οικονομική δραστηριότητα ενδέχεται να συρρικνώθηκε ξανά το α΄ τρίμηνο του τρέχοντος έτους, αλλά δείχνουν επανεκκίνηση της ανάπτυξης το β΄ τρίμηνο.

Οι έρευνες για τις επιχειρήσεις υποδεικνύουν ότι ο τομέας της μεταποίησης συνεχίζει να ανακάμπτει, στηριζόμενος από την ισχυρή παγκόσμια ζήτηση. Ταυτόχρονα, οι περιορισμοί της κινητικότητας και της κοινωνικής αλληλεπίδρασης εξακολουθούν να επηρεάζουν ανασταλτικά τη δραστηριότητα στον τομέα των υπηρεσιών, μολονότι υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτή η επίδραση φθάνει στο τέλος της. Τα μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής συνεχίζουν να στηρίζουν τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, αλλά οι καταναλωτές παραμένουν επιφυλακτικοί λόγω της πανδημίας και των επιπτώσεών της στην απασχόληση και τα έσοδα. Παρά τους ασθενέστερους εταιρικούς ισολογισμούς και την αυξημένη αβεβαιότητα για τις οικονομικές προοπτικές, οι επιχειρηματικές επενδύσεις εμφανίζονται ανθεκτικές.

Σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές εξελίξεις, η πρόοδος των εκστρατειών εμβολιασμού, που θα πρέπει να επιτρέψει τη σταδιακή χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων, αναμένεται να προετοιμάσει το έδαφος για σταθερή ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας στη διάρκεια του 2021. Σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, η ανάκαμψη της οικονομίας της ζώνης του ευρώ αναμένεται να λάβει ώθηση από την ανάκαμψη της εγχώριας και της παγκόσμιας ζήτησης, υποστηριζόμενη από τις ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης και τα δημοσιονομικά μέτρα τόνωσης της οικονομίας.

Συνολικά, ενώ οι κίνδυνοι που περιβάλλουν τις προοπτικές ανάπτυξης της ζώνης του ευρώ σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα εξακολουθούν να είναι καθοδικοί, οι μεσοπρόθεσμοι κίνδυνοι παραμένουν πιο ισορροπημένοι. Αφενός, οι καλύτερες προοπτικές για την παγκόσμια ζήτηση –ενισχυόμενες από τα σημαντικά δημοσιονομικά μέτρα τόνωσης της οικονομίας – και η πρόοδος των εκστρατειών εμβολιασμού είναι ενθαρρυντικές. Αφετέρου, η συνεχιζόμενη πανδημία, συμπεριλαμβανομένης της μετάδοσης μεταλλάξεων του ιού, και οι επιπτώσεις της στις οικονομικές και χρηματοπιστωτικές συνθήκες συνεχίζουν να αποτελούν πηγές καθοδικού κινδύνου.

Ο ετήσιος πληθωρισμός της ζώνης του ευρώ αυξήθηκε σε 1,3% τον Μάρτιο του 2021, από 0,9% τον Φεβρουάριο, λόγω έντονης αύξησης του πληθωρισμού των τιμών της ενέργειας η οποία αντανακλούσε τη σημαντική ανοδική επίδραση της βάσης σύγκρισης και τη μηνιαία αύξηση των τιμών της ενέργειας. Αυτή η αύξηση υπεραντασταθμίζει τις μειώσεις του πληθωρισμού των τιμών των ειδών διατροφής και του πληθωρισμού (βάσει του ΕνΔΤΚ) χωρίς τις τιμές της ενέργειας και των ειδών διατροφής. Ο συνολικός πληθωρισμός είναι πιθανόν να αυξηθεί περαιτέρω τους επόμενους μήνες, αλλά αναμένεται να υπάρξει κάποια μεταβλητότητα στη διάρκεια του έτους που αντανακλά τη μεταβαλλόμενη δυναμική ιδιοσυγκρασιακών και προσωρινών παραγόντων. Αυτοί οι παράγοντες αναμένεται να εξαλειφθούν σταδιακά από τους ετήσιους ρυθμούς πληθωρισμού στις αρχές του επόμενου έτους. Οι υποκείμενες πιέσεις στις τιμές αναμένεται να αυξηθούν κάπως κατά το τρέχον έτος λόγω των βραχυπρόθεσμων περιορισμών της προσφοράς και της ανάκαμψης της εγχώριας ζήτησης, αν και οι πιέσεις παραμένουν συνολικά συγκρατημένες, εν μέρει αντανακλώντας τις ασθενείς πιέσεις στους μισθούς, σε ένα περιβάλλον υποαπασχόλησης των πόρων στην οικονομία, καθώς και την ανατίμηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ευρώ. Όταν ο αντίκτυπος της πανδημίας εξασθενήσει, η υποχώρηση του υψηλού επιπέδου υποαπασχόλησης των πόρων στην οικονομία, υποβοηθούμενη από τη διευκολυντική κατεύθυνση της δημοσιονομικής και της νομισματικής πολιτικής, θα συμβάλει στη σταδιακή άνοδο του πληθωρισμού μεσοπρόθεσμα. Οι δείκτες των πιο μακροπρόθεσμων προσδοκιών για τον πληθωρισμό που βασίζονται σε στοιχεία ερευνών και σε στοιχεία της αγοράς παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, αν και οι δείκτες που βασίζονται σε στοιχεία της αγοράς συνεχίζουν τη σταδιακή ανοδική πορεία τους.

Όσον αφορά τη νομισματική ανάλυση, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης της ποσότητας χρήματος με την ευρεία έννοια (Μ3) ήταν 12,3% τον Φεβρουάριο του 2021, έπειτα από 12,5% τον Ιανουάριο. Η έντονη αύξηση της ποσότητας χρήματος εξακολούθησε να στηρίζεται από τις συνεχιζόμενες αγορές στοιχείων ενεργητικού από το Ευρωσύστημα, οι οποίες αποτελούν τη μεγαλύτερη πηγή δημιουργίας χρήματος. Το στενό νομισματικό μέγεθος Μ1 εξακολούθησε να αποτελεί τον βασικό παράγοντα που συμβάλλει στην αύξηση της ποσότητας χρήματος με την ευρεία έννοια, γεγονός που συμβαδίζει με την υψηλή ακόμη προτίμηση για ρευστότητα στον τομέα διακράτησης χρήματος και με το χαμηλό κόστος ευκαιρίας όσον αφορά τη διακράτηση των πιο ρευστών μορφών χρήματος.

Συνολικά, τα δάνεια προς τον ιδιωτικό τομέα παρέμειναν σε γενικές γραμμές αμετάβλητα. Η μηνιαία ροή δανείων προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις έδειξε συγκρατημένη ανάκαμψη τον Φεβρουάριο σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα. Αυτό αποτυπώθηκε επίσης στον ελαφρώς υψηλότερο ρυθμό αύξησης που διαμορφώθηκε σε 7,1%, από 6,9% τον Ιανουάριο. Η μηνιαία ροή δανείων προς τα νοικοκυριά εξακολούθησε να είναι σταθερή και ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των δανείων προς τα νοικοκυριά παρέμεινε αμετάβλητος στο 3,0% τον Φεβρουάριο. Η πιο πρόσφατη έρευνα σχετικά με τις τραπεζικές χορηγήσεις στη ζώνη του ευρώ για το α΄ τρίμηνο του 2021 αναφέρει συγκρατημένη αυστηροποίηση των πιστοδοτικών κριτηρίων για δάνεια προς τις επιχειρήσεις, έπειτα από μια πιο σημαντική αυστηροποίηση τα προηγούμενα δύο τρίμηνα. Οι εκτιμήσεις των τραπεζών για αυξημένους κινδύνους αποτέλεσαν και πάλι τον βασικό παράγοντα που συνέβαλε σε αυστηροποίηση των κριτηρίων, αν και ο αντίκτυπός τους ήταν λιγότερο έντονος σε σύγκριση με τους προηγούμενους γύρους της έρευνας. Οι τράπεζες που έλαβαν μέρος στην έρευνα ανέφεραν επίσης μια νέα πτώση της ζήτησης δάνειων προς τις επιχειρήσεις, η οποία οφείλεται κυρίως στη συνεχή μείωση της ζήτησης για χρηματοδότηση για πάγιες επενδύσεις. Σε ό,τι αφορά τα δάνεια προς τα νοικοκυριά, η έρευνα έδειξε χαμηλότερη ζήτηση δανείων για αγορά κατοικίας, ενώ τα πιστοδοτικά κριτήρια για αυτά τα δάνεια χαλάρωσαν ελαφρώς, το οποίο στηρίχθηκε από τον ανταγωνισμό μεταξύ των τραπεζών.

Συνολικά, τα μέτρα πολιτικής που έχουμε λάβει, μαζί με τα μέτρα που θέσπισαν οι εθνικές κυβερνήσεις και τα άλλα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, εξακολουθούν να είναι ουσιώδη για τη στήριξη των συνθηκών τραπεζικών χορηγήσεων και της πρόσβασης σε χρηματοδότηση, ιδίως για όσους πλήττονται περισσότερο από την πανδημία.

Συνοπτικά, η διασταύρωση του αποτελέσματος της οικονομικής ανάλυσης με τις ενδείξεις από τη νομισματική ανάλυση επιβεβαίωσε ότι εξακολουθεί να είναι αναγκαίος ένας διευκολυντικός, σε μεγάλο βαθμό, χαρακτήρας της νομισματικής πολιτικής για τη στήριξη της οικονομικής δραστηριότητας και τη σθεναρή σύγκλιση του πληθωρισμού προς επίπεδα κάτω αλλά πλησίον του 2% μεσοπρόθεσμα.

Όσον αφορά τις δημοσιονομικές πολιτικές, είναι καίριας σημασίας να υιοθετηθεί μια φιλόδοξη και συντονισμένη κατεύθυνση της δημοσιονομικής πολιτικής, επειδή η πρόωρη απόσυρση της δημοσιονομικής στήριξης θα αποτελούσε κίνδυνο να καθυστερήσει η ανάκαμψη και να ενταθούν οι μακροπρόθεσμες αρνητικές συνέπειες. Οι εθνικές δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει επομένως να συνεχίσουν να παρέχουν καίριας σημασίας και έγκαιρη στήριξη προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά που εκτίθενται περισσότερο στη συνεχιζόμενη πανδημία και τα συναφή περιοριστικά μέτρα. Ταυτόχρονα, τα δημοσιονομικά μέτρα που έχουν ληφθεί ως απάντηση στην έκτακτη κατάσταση λόγω πανδημίας θα πρέπει, όσο το δυνατόν περισσότερο, να παραμείνουν στοχευμένα και με προσωρινό χαρακτήρα ούτως ώστε να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις ευπάθειες και να στηρίξουν τη γρήγορη ανάκαμψη της οικονομίας στη ζώνη του ευρώ. Τα τρία δίχτυα ασφαλείας που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τους εργαζομένους, τις επιχειρήσεις και τις κυβερνήσεις παρέχουν σημαντική χρηματοδοτική στήριξη.

Το Διοικητικό Συμβούλιο επαναλαμβάνει τον βασικό ρόλο του πακέτου Next Generation EU και την επιτακτική ανάγκη να τεθεί σε εφαρμογή χωρίς καθυστέρηση. Καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν την έγκαιρη κύρωση της απόφασης σχετικά με τους ίδιους πόρους, να οριστικοποιήσουν άμεσα τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητάς τους και να διοχετεύσουν τα κεφάλαια σε παραγωγικές δημόσιες δαπάνες, συνοδευόμενες από διαρθρωτικές πολιτικές που ενισχύουν την παραγωγικότητα. Αυτό θα επιτρέψει στο πρόγραμμα Next Generation EU να συμβάλει σε μια ταχύτερη, ισχυρότερη και πιο ομοιόμορφη ανάκαμψη και θα οδηγήσει σε ενίσχυση της ανθεκτικότητας και του αναπτυξιακού δυναμικού των οικονομιών των κρατών μελών, στηρίζοντας έτσι την αποτελεσματικότητα της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ. Τέτοιες διαρθρωτικές πολιτικές είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τη βελτίωση των οικονομικών δομών και θεσμών και για την επιτάχυνση της μετάβασης στην πράσινη και την ψηφιακή οικονομία.

Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΤ

Αποφάσεις νομισματικής πολιτικής
22 Απριλίου 2021
Κατά τη σημερινή συνεδρίαση το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε να επανεπιβεβαιώσει την πολύ διευκολυντική κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής του.

Το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα παραμείνουν αμετάβλητα σε 0,00%, 0,25% και -0,50% αντιστοίχως. Το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα παραμείνουν στα σημερινά τους ή σε χαμηλότερα επίπεδα έως ότου διαπιστώσει ότι οι προοπτικές για τον πληθωρισμό συγκλίνουν σθεναρά προς επίπεδο πλησίον, σε επαρκή βαθμό, αλλά κάτω του 2%, εντός του χρονικού ορίζοντα προβολής που εξετάζει και ότι αυτή η σύγκλιση αντανακλάται κατά τρόπο συνεπή στη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού.

Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να διενεργεί καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (pandemic emergency purchase programme – PEPP), το συνολικό ποσό του οποίου ανέρχεται σε 1.850 δισεκ. ευρώ, τουλάχιστον μέχρι το τέλος Μαρτίου 2022 και, σε κάθε περίπτωση, μέχρις ότου το Διοικητικό Συμβούλιο κρίνει ότι η κρίση του κορωνοϊού έχει λήξει. Εφόσον οι εισερχόμενες πληροφορίες επιβεβαίωσαν την κοινή αξιολόγηση των συνθηκών χρηματοδότησης και των προοπτικών για τον πληθωρισμό που διενεργήθηκε κατά τη συνεδρίαση για θέματα νομισματικής πολιτικής τον Μάρτιο, το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει ότι οι αγορές στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP το επόμενο τρίμηνο θα συνεχίσουν να διενεργούνται με ρυθμό σημαντικά υψηλότερο από ό,τι τους πρώτους μήνες του έτους.

Το Διοικητικό Συμβούλιο θα διενεργεί τις αγορές με ευελιξία σύμφωνα με τις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά και με σκοπό να αποτρέψει την υιοθέτηση αυστηρότερων συνθηκών χρηματοδότησης που δεν συμβαδίζουν με την αντιστάθμιση της προς τα κάτω επίδρασης που ασκεί η πανδημία στην προβλεπόμενη πορεία του πληθωρισμού. Επιπλέον, η ευελιξία των αγορών ως προς τον χρόνο, τις κατηγορίες στοιχείων ενεργητικού και τις χώρες θα συνεχίσει να στηρίζει την ομαλή μετάδοση της νομισματικής πολιτικής. Αν μπορούν να διατηρηθούν ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης με ροές αγορών στοιχείων ενεργητικού που δεν οδηγούν σε εξάντληση του συνολικού ποσού του προγράμματος PEPP στη διάρκεια του χρονικού ορίζοντα των καθαρών αγορών του, το ποσό αυτό δεν χρειάζεται να χρησιμοποιηθεί στο ακέραιο. Ομοίως, το συνολικό ποσό μπορεί, εφόσον χρειαστεί, να αναπροσαρμοστεί με σκοπό τη διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών χρηματοδότησης οι οποίες θα συμβάλουν στην αντιστάθμιση της αρνητικής διαταραχής που ασκεί η πανδημία στην πορεία του πληθωρισμού.

Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να επανεπενδύει τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP κατά τη λήξη τους τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2023. Σε κάθε περίπτωση, η μελλοντική σταδιακή μείωση (roll-off) του χαρτοφυλακίου PEPP θα ρυθμιστεί κατά τρόπο ώστε να αποφευχθούν παρεμβολές στην ενδεδειγμένη κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής.

Η διενέργεια καθαρών αγορών στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (asset purchase programme – APP) θα συνεχιστεί με ύψος 20 δισεκ. ευρώ μηνιαίως. Το Διοικητικό Συμβούλιο εξακολουθεί να αναμένει ότι οι μηνιαίες καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του προγράμματος APP θα διενεργούνται για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται αναγκαίο προκειμένου να ενισχυθεί η διευκολυντική επίδραση των επιτοκίων πολιτικής του και ότι θα λήξουν λίγο πριν αρχίσει να αυξάνει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ.

Το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει επίσης να συνεχίσει να επανεπενδύει, πλήρως, τα ποσά από την εξόφληση τίτλων αποκτηθέντων στο πλαίσιο του προγράμματος APP κατά τη λήξη τους για παρατεταμένη χρονική περίοδο μετά την ημερομηνία κατά την οποία θα αρχίσει να αυξάνει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ και πάντως για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται αναγκαίο για τη διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών ρευστότητας και ενός διευκολυντικού, σε μεγάλο βαθμό, χαρακτήρα της νομισματικής πολιτικής.

Τέλος, το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρέχει άφθονη ρευστότητα μέσω των πράξεων αναχρηματοδότησης που διενεργεί. Πιο συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της πιο πρόσφατης πράξης της τρίτης σειράς στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (ΣΠΠΜΑ ΙΙΙ) καταγράφηκε υψηλή άντληση κεφαλαίων. Η χρηματοδότηση που αντλείται μέσω των ΣΠΠΜΑ ΙΙΙ διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη στήριξη των τραπεζικών χορηγήσεων προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.

Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι έτοιμο να προσαρμόσει καταλλήλως όλα τα μέσα που διαθέτει προκειμένου να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα κινηθεί προς επίπεδα συμβατά με την επιδίωξή του κατά τρόπο διαρκή, σύμφωνα με τη δέσμευσή του για συμμετρία.

Η Πρόεδρος της ΕΚΤ θα αναλύσει τις σκέψεις που οδήγησαν στη λήψη αυτών των αποφάσεων στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που θα πραγματοποιηθεί σήμερα στις 14.30 (ώρα κεντρικής Ευρώπης).