Φορολογικούς συντελεστές – φωτιά μαγειρεύει για τους πλούσιους ο Μπάιντεν

Το ‘πε και το ‘κανε ο Τζο Μπάιντεν: φορολογεί τους πλέον ευκατάστατους Αμερικανούς πολίτες, τις επιχειρήσεις και κυρίως τα κεφαλαιακά κέρδη. Ακριβείς λεπτομέρειες για τη φορολογική μεταρρύθμιση ο πρόεδρος θα ανακοινώσει δια ζώσης ο ίδιος την ερχόμενη Τετάρτη ενώπιον του Κογκρέσου. Εκεί δηλαδή όπου θα δώσει και τη μεγάλη πολιτική μάχη για να «περάσει» τα φορολογικά σχέδιά του.

Στόχος της μεταρρύθμισης είναι να μαζέψει η Ουάσιγκτον περί το 1 τρισ. δολάρια για να χρηματοδοτήσει την εκπαίδευση (θέλει να καθιερώσει δωρεάν προσχολική φροντίδα για όλα τα νοικοκυριά) και την απασχόληση (να καθιερώσει μεταξύ άλλων πληρωμένες διακοπές για τους εργαζομένους).

Σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες δεν θα «ακουμπήσει» προς το παρόν το θέμα της ιατρικής φροντίδας (Obamacare), την οποία προσπάθησε να εξασφαλίσει σε όλους τους πολίτες ο Μπαράκ Ομπάμα. Πρόκειται για ένα ζήτημα ταμπού για την αμερικανική κοινή γνώμη για την οποία μοιάζει αδιανόητο – ακόμα και εν καιρώ πανδημίας – να πληρώνει κάποιος για έχει την υγεία του κάποιος άλλος.

Ανησυχία στη Wall Street

Πιστή στην αρχή «πούλα στη φήμη, αγόρασε στην είδηση», η Wall Street σφόδρα ταράχτηκε την Πέμπτη, μόλις έγιναν γνωστές οι βασικές κατευθύνσεις και πολλά «νούμερα» της μεταρρύθμισης. Dow Jones, J&P 500 και Nasdaq έκλεισαν με απώλειες περίπου 1% κυρίως για λόγους… αρχής, όπως προαναφέρθηκε. Κι αυτό επειδή:

Πρώτον, το όλο σχέδιο της διακυβέρνησης Μπάιντεν θα πρέπει να ψηφιστεί από το Κογκρέσο. Και αν στη Βουλή των Αντιπροσώπων οι Δημοκρατικοί εχουν την πλειοψηφία, στη Γερουσία οι έδρες είναι μοιρασμένες 50-50 και μόνο με την ψήφο της προέδρου του Σώματος (και αντιπροέδρου των ΗΠΑ) Κάμαλα Χάρις μπορεί να εγκριθεί ένα νομοθέτημα των Δημοκρατικών. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει η πολυτέλεια να χαθεί ούτε μία ψηφος Δημοκρατικού γερουσιαστή.

Είναι εν προκειμένω πιθανό να «περάσει» το νομοθέτημα; Όχι και τόσο, στη ριζοσπαστική αρχική μορφή του τουλάχιστον. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση που έκανε χθες το βράδυ στο Reuters ο Τόμας Χέις της Great Hill Capital: «Ο Dow Jones έφθασε να χάνει 420 μονάδες προτού μαζέψει τις απώλειές του. Θα έχανε πάνω από 2.000 μονάδες αν υπήρχε περίπτωση να ψηφιστεί ο νόμος».

Δεύτερον, το επενδύειν είναι συνείδηση της μεσαίας τάξης στις ΗΠΑ – η αποταμίευση ως έννοια και ως πρακτική δεν υφίσταται εδώ και δεκαετίες λόγω (και) των χαμηλών επιτοκίων. Το επίδοξο νομοθέτημα του Μπάιντεν έχει ως στόχο τους πλούσιους Αμερικανούς, αυτούς που κερδίζουν περισσότερα από 400.000 δολάρια ετησίως και έχουν ασφαλώς περισσευούμενα εισοδήματα για επένδυση. Αφορά και τις επιχειρήσεις, που εμφανίζουν τεράστια κεφαλαιακά κέρδη, ιδιαίτερα το τελευταίο 12μηνο της πανδημίας που έχει καταρρεύσει η κατανάλωση.

Το χαράτσι στα κεφαλαιακά κέρδη θα αναγκάσει πολλά κεφάλαια των επιχειρήσεων να στραφούν σε παραγωγικές επενδύσεις, σε προσλήψεις εργαζομένων, στην αύξηση του κύκλου εργασιών τους. Μια τέτοια διαδικασία θα αυξήσει τα εισοδήματα της μεσαίας τάξης, όσων κερδίζουν 60.000 δολάρια ή 100.000 ή 200.000 δολάρια ετησίως, που επίσης θα ευνοηθούν από τα δωρεάν νηπιαγωγεία και άλλα μέτρα που σχεδιάζει ο Μπάιντεν και τα οποία θα απελευθερώσουν και χρήμα και χρόνο στα νοικοκυριά για να αυξήσουν το εισόδημά τους.

Αντιλαβάνεται κανείς ότι το πλεονάζον εισόδημα της μεσαίας τάξης θα διοχετευθεί σε μετοχές, σε εταιρικά ομόλογα και εν γένει σε επενδύσεις που λίγο έως πολύ θα καλύψουν τις απώλειες επενδύσεων από τους μεγαλοκεφαλαιούχους, που θα στραφούν ενδεχομένως σε άλλες, λιγότερο φορολογημένες αγορές εκτός ΗΠΑ, καθώς αυτοί έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν. Η εισοδηματική αναδιανομή, δηλαδή, με την ενίσχυση της «μαρίδας» μπορεί να στηρίξει τον τζίρο της Wall Street.

Πολλά από τα κεφάλαια που αποσύρθηκαν την Πέμπτη από τη Wall Street βρήκαν καταφύγιο στα αμερικανικά ομόλογα, οι αποδόσεις των οποίων υποχώρησαν στα χαμηλότερα της ημέρας όταν έκλεισαν οι αγορές στις 11 το βράδυ ώρα Ελλάδος.

Εμπρηστικές ιδέες

Οι προτάσεις Μπάιντεν προβλέπουν την αύξηση του ανώτατου κλιμακίου φόρου εισοδήματος από το 37% στο 39,6%, σύμφωνα με πληροφορίες των «New York Times» και του Bloomberg. Παρενθετικά για τους ανησυχούντες για τη Wall Street θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι διαρροές πιθανότατα να είναι σκοπίμως «καταστροφολογικές» ώστε, όταν την Τετάρτη ο πρόεδρος ανακοινώσει την «είδηση», η αγορά να συνειδητοποιήσει ότι έχει προεξοφλήσει τα χειρότερα και έτσι η σημερινή κατήφεια και ανησυχία να μετατραπούν σε ενθουσιασμό που… «φτηνά γλιτώσαμε».

Ο συντελεστής 39,6% θα αφορά όσους κερδίζουν περισσότερα από 1 εκατ. δολάρια ετησίως και επίσης θα είναι το υψηλότερο ποσοστό φορολόγησης των κεφαλαιακών κερδών από την εποχή του 1920 – ουδέποτε ξεπέρασε το 33,8% μεταπολεμικά. Σήμερα τα εισοδήματα άνω των 1 εκατ. δολ. ετησίως φορολογούνται κατα μέσον όρο στις ΗΠΑ με συντελεστή 20%, η προτεινόμενη αύξηση δηλαδή αγγίζει το 100%.

Σφίγγα η Ψάκη

Την Πέμπτη που διέρρευσαν τα πρώτα στοιχεία για τη φορολογική μεταρρύθμιση Μπάιντεν η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζεν Ψάκη αρνήθηκε να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει ότι οι διαρροές ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Είπε ότι δεν έχουν οριστικοποιηθεί οι συντελεστές και ότι στο Κογκρέσο ο πρόεδρος εκείνο που θα κάνει θα είναι να αναπτύξει το «Πρόγραμμα για τις Αμερικανικές Οικογένειες».

Σε κάθε περίπτωση «τα βάρη θα αφορούν επιχειρήσεις και νοικοκυριά που μπορούν να τα σηκώσουν», είπε χαρακτηριστικά η Ψάκη σπέρνοντας ευλόγως την απελπισία σε επιχειρηματικά στελέχη και ιδιώτες με… αρσιβαρίστικες αρετές.

Ο Στιβ Κιαβαρόνε, διαχειριστής κεφαλαίων της Federated Hermes δήλωσε στο Reuters ότι όσοι φοβούνται ότι θα φορολογηθούν με συντελεστές που κυμαίνονται στο 39% εν τέλει θα φορολογηθούν με περίπου 29%. Σήμερα οι Αμερικανοί που κερδίζουν περισσότερα από 200.000 δολάρια ετησίως πληρώνουν φόρο 23,8% συμπεριλαβανομένου του Obamacare (έτσι όπως ισχύει).

Το ποσοστό αυτό φθάνει το 37% για τους ιδιώτες με εισόδημα υψηλότερο των 523.600 δολαρίων ή υψηλότερο των 628.300 δολαρίων για τα ζευγάρια που υποβάλλουν κοινή δήλωση. Η Έρικα Γιορκ της Tax Foundation σημειώνει ότι η φορολογική επιβάρυνση στις ΗΠΑ είναι από τις βαρύτερες παγκοσμίως. Στην Ευρώπη ο μέσος συντελεστής είναι 19,3%, στη Γαλλία και στη Φινλανδία 34% και στη Δανία, που είναι ο υψηλότερος, φθάνει το 42%.

Το σχέδιο Μπάιντεν πρακτικά θα ανεβάσει τη συνολική επιβάρυνση πάνω από το 50% σε αρκετές Πολιτείες που επιβάλλουν και δικούς τους φόρους στους πλέον ευκατάστατους, παρατηρεί η Έρικα Γιορκ. Έτσι στην Καλιφόρνια μπορεί να φτάσει στο 56,7%, στο Πόρτλαντ και το Όρεγκον στο 57,3%, ενώ στην πόλη της Νέας Υόρκης μπορεί να φθάσει στο 68,2%.

Αναπάντεχα ριζοσπάστης

Εν κατακλείδι και εν αναμονή της οριστικοποίησης των μέτρων θα παρατηρούσε κανείς ότι όσοι πίστευαν ότι ο Τζο Μπάιντεν θα εφάρμοζε μια μετριοπαθή, κεντρώα πολιτική, μάλλον πλανήθηκαν πλάνην οικτράν. Αν και εκπρόσωπος επί 30 και πλέον έτη του Ντελαγουέρ, της αμερικανικής Πολιτείας που περιλαμβάνεται μαζί με τα Νησιά Κέιμαν, τις Βερμούδες, το Μονακό και το Λιχτενστάιν στον κατάλογο με τους φορολογικούς παραδείσους, ο Δημοκρατικός πρόεδρος φαίνεται προσώρας απείρως ριζοσπαστικότερος από τον Μπαράκ Ομπάμα.

Διεθνείς παρατηρητές θεωρούν ότι ο Μπάιντεν θέλει να «βάλει χέρι» στους «παραδείσους» όπου ξεπλένεται το αφορολόγητο χρήμα του πλανήτη (συμπεριλαμβανομένων και των κεφαλαίων που χρηματοδοτούν την τρομοκρατία), στους μεγάλους τεχνολογικούς ομίλους της Silicon Valley που φροντίζουν να φορολογούνται σε χώρες με χαμηλούς συντελεστές όπως η Ιρλανδία και η Ολλανδία και επίσης στο 1% των πλουσιότερων Αμερικανών που αποκρύπτουν το 20% των εισοδημάτων τους, σύμφωνα με έρευνες ακαδημαϊκών οικονομολόγων και υπαλλήλων της Εσωτερικής Υπηρεσίας Εσόδων (Internal Revenue Service) της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ.

Δεν έχει πολύ χρόνο για να πετύχει τα σχέδιά του ο Μπάιντεν. Για την ακρίβεια έχει σκάρτο ενάμιση χρόνο μπροστά του, διότι μετά από τις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου του 2022 κατά τις οποίες θα ανανεωθεί το ένα τρίτο των μελών του Κογκρέσου, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα χάσει την έστω και οριακή πλειοψηφία που διαθέτει σήμερα στη Γερουσία.

Οπότε τα νομοθετήματά του για να έχουν τύχη θα πρέπει όχι μόνο να διασφαλίζουν την απόλυτη αποδοχή των γερουσιαστών του κόμματός του, αλλά να εξασφαλίζουν και διακομματική συναίνεση.