ΠΟΥ: Μετ΄εμποδίων οι υπηρεσίες υγείας διεθνώς, λόγω πανδημίας

Αμείωτα παραμένουν τα προβλήματα πρόσβασης των ασθενών σε βασικές υπηρεσίες υγείας, ένα χρόνο μετά την πανδημία, για το 94% των κρατών σε ολόκληρο τον κόσμο. Τα προβλήματα αυτά αφορούν κατά μέσο όρο, το ένα τρίτο των υπηρεσιών υγείας που παρέχουν τα συστήματα υγείας συνολικά.

Το 32% των κρατών αναφέρουν προβλήματα στις υπηρεσίες υγείας σε ποσοστό μέχρι 25%, το 29% των κρατών αντιμετωπίζει προβλήματα στο 25-49% των υπηρεσιών υγείας, το 25% των κρατών διαπιστώνει προβλήματα μέχρι και στα τρία τέταρτα των υπηρεσιών υγείας, ενώ ένα 9% των κρατών αντιμετωπίζει προβλήματα σχεδόν σε όλες τις υπηρεσίες υγείας του, με μόνο ένα 6% των κρατών να μην αντιμετωπίζει κανένα πρόβλημα λόγω της πανδημίας.

Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η οποία όμως δεν διαφέρει σημαντικά από την πρώτη αντίστοιχη έρευνα που διενεργήθηκε το καλοκαίρι που πέρασε.

Τα κράτη λαμβάνουν μέτρα για να μετριάσουν τα προβλήματα πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας, αλλά και να υπάρχει καλύτερη ανταπόκριση στα επείγοντα περιστατικά.

Πάνω από τις μισές χώρες έχουν προσλάβει επιπλέον προσωπικό για να ενισχύσουν το ανθρώπινο δυναμικό στον τομέα της υγείας, κατευθύνουν τους ασθενείς σε άλλες δομές περίθαλψης, ενώ υιοθετούν και εναλλακτικές μεθόδους παροχής φροντίδας, όπως περίθαλψη κατ ‘οίκον, πολύμηνη συνταγογράφηση και αύξηση της τηλεϊατρικής.

Επιπλέον, ο ΠΟΥ και οι εταίροι του συμβάλλουν στην προσαρμογή διαδικασιών που θα επιτρέψουν την καλύτερη ανταπόκριση των συστημάτων υγείας, με την ενίσχυση της  πρωτοβάθμιας περίθαλψης και της καθολικής κάλυψης υγείας.

Ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ  Δρ Tedros Adhanom Ghebreyesus, χαρακτήρισε ενθαρρυντική την ενίσχυση των βασικών υπηρεσιών υγείας των χωρών, όμως τόνισε πως «πρέπει να γίνουν πολλά». Και πρόσθεσε πως «Η έρευνα υπογραμμίζει την ανάγκη να ενταθούν οι προσπάθειες και να ληφθούν πρόσθετα μέτρα για την κάλυψη των κενών και την ενίσχυση των υπηρεσιών. Θα είναι ιδιαίτερα σημαντικό να παρακολουθείται η κατάσταση σε χώρες που αγωνίζονταν να παρέχουν υπηρεσίες υγείας ακόμη και πριν την πανδημία».

Προβλήματα που επιμένουν

Οι χώρες συνεχίζουν την αναδιάταξη του προσωπικού για την περίθαλψη ασθενών με COVID-19, κλείνοντας προσωρινά δομές και υπηρεσίες υγείας. Μάλιστα η διακοπή υπηρεσιών υγείας συνεχίζει να αποδίδεται σε έλλειψη προσωπικού για το 66% των χωρών, παρά τις προσλήψεις νέου δυναμικού.

Οι αλυσίδες εφοδιασμού εξακολουθούν ακόμη να διαταράσσονται σχεδόν στο ένα τρίτο των χωρών, επηρεάζοντας τη διαθεσιμότητα βασικών φαρμάκων, διαγνωστικών και μέσων ατομικής προστασίας των υγειονομικών για ασφαλή και αποτελεσματική φροντίδα.

Επίσης περισσότερες από τις μισές χώρες αναφέρουν διακοπή παροχής υπηρεσιών υγείας στους ασθενείς που δεν αναζητούν περίθαλψη λόγω δυσπιστίας και λόγω φόβου μόλυνσης.

Το 43% των χωρών αναφέρουν χρηματοοικονομικά εμπόδια στη χρήση των υπηρεσιών υγείας.

Το αποτέλεσμα είναι εκατομμύρια άνθρωποι να μην δέχονται την αναγκαία περίθαλψη, με τις μεγαλύτερες επιπτώσεις να καταγράφονται στις μισές χώρες με προβλήματα στην πρωτοβάθμια περίθαλψη και την πρόληψη και διαχείριση των πιο κοινών προβλημάτων υγείας.

Σοβαρά προβλήματα επίσης εντοπίζονται και στη μακροχρόνια περίθαλψη για χρόνιες παθήσεις, για αποκατάσταση και παρηγορητική φροντίδα σε ασθένειες τελικού σταδίου, επηρεάζοντας σοβαρά τους ηλικιωμένους και τα άτομα με αναπηρία.

Κρίσιμα χειρουργεία με επιπτώσεις

Επεμβάσεις έκτακτης ανάγκης, χειρουργεία και ιατρικές παρεμβάσεις σε κρίσιμες καταστάσεις, έχουν διαταραχθεί στο 20% των χωρών, ενώ τα δύο τρίτα των χωρών αναφέρουν αναβολές σε χειρουργικές επεμβάσεις που οι συνέπειες θα είναι σημαντικές όσο η πανδημία παρατείνεται.

Μεταξύ των υπηρεσιών υγείας που πλήττονται περισσότερο, στο 40% των χωρών, είναι  οι ψυχικές, νευρολογικές και διαταραχές χρήσης ουσιών, οι παραμελημένες τροπικές ασθένειες, φυματίωση, ο HIV και οι ηπατίτιδες Β και C, ο προσυμπτωματικός έλεγχος του καρκίνου και η παρακολούθηση με μεταδοτικών ασθενών όπως υπέρταση και διαβήτης, ο οικογενειακός προγραμματισμός και η αντισύλληψη, η επείγουσα οδοντιατρική περίθαλψη και ο υποσιτισμός.

Η μελέτη, αποκαλύπτει επίσης τα σημαντικά κενά που διαπιστώνονται στους εμβολιασμούς, για περισσότερο από το ένα τρίτο των χωρών, παρά τις προσπάθειες ενίσχυσης των υπηρεσιών κατά 20-30% σε σχέση με πέρυσι.

Στο μεταξύ, σχεδόν το 40% των χωρών αναφέρουν επίσης διακοπές σε μία ή περισσότερες υπηρεσίες για την αντιμετώπιση της ελονοσίας. Παρότι 10% λιγότερες χώρες ανέφεραν προβλήματα στη διάγνωση και θεραπεία της ελονοσίας και 25-33% λιγότερες χώρες προβλήματα στις εκστρατείες πρόληψης της ελονοσίας (συμπεριλαμβανομένης της διανομής σεντονιών μακράς διαρκείας εμποτισμένων με εντομοκτόνα, ψεκασμού εσωτερικού χώρου και εποχιακής χημειοπροφύλαξης κατά της ελονοσίας ), το αναφερόμενο επίπεδο διακοπής εξακολουθεί να είναι σημαντικό και πρέπει να αντιμετωπιστεί επειγόντως.

Η έρευνα εξέτασε 63 βασικές υπηρεσίες υγείας σε 216 χώρες στις έξι περιοχές του ΠΟΥ. Ελήφθησαν 135 απαντήσεις (ποσοστό ανταπόκρισης 63%) από ανώτερους υπαλλήλους του υπουργείου υγείας κυρίως μεταξύ Ιανουαρίου και Μαρτίου 2021.