ICAP: Πού βαδίζουν 40 κορυφαίοι κλάδοι της οικονομίας

Σε τροχιά βαθιάς ύφεσης κινήθηκε η ελληνική οικονομία το 2020, καθώς το ΑΕΠ έλαβε αρνητικό πρόσημο, μετά την ελαφρά ανάκαμψη που εμφάνισε την προηγούμενη τριετία, 2017-2019. Αν και οι προοπτικές για την εγχώρια οικονομία στις αρχές του 2020 θεωρούνταν θετικές, η ξαφνική εμφάνιση της πανδημίας Covid-19 σε παγκόσμιο επίπεδο και η εξάπλωσή της και στη χώρα μας από τον Μάρτιο του 2020 άλλαξαν τα δεδομένα και ανέτρεψαν τη θετική εικόνα που είχε ξεκινήσει να διαμορφώνεται.

Πλέον οι επιπτώσεις της πανδημίας είναι ιδιαίτερα αρνητικές, έχοντας επιφέρει βαρύ πλήγμα στην ελληνική οικονομία, όπως αναφέρεται σε ρεπορτάζ της εφημερίδας «Τα Νέα».

Βαθιά ύφεση το 2020

Τα μέτρα που λαμβάνονται συνεχώς από την πολιτεία τον τελευταίο χρόνο (υπολειτουργία, αναστολή της λειτουργίας πολλών επιχειρήσεων για μεγάλο χρονικό διάστημα, περιορισμός μετακινήσεων κ.ά.) με σκοπό τον περιορισμό της διασποράς της νόσου έχουν δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα στην αγορά (μείωση ρευστότητας, αναβολή – ματαίωση επενδύσεων, αύξηση ανεργίας, συρρίκνωση διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών κ.ά.).

Ωστόσο ο βαθμός στον οποίο επηρεάζεται κάθε κλάδος οικονομικής δραστηριότητας είναι διαφορετικός, με ορισμένους κλάδους να δείχνουν ανθεκτικότητα ή να επηρεάζονται σε πολύ μικρότερο βαθμό, όπως τηλεπικοινωνίες, ηλεκτρονικό εμπόριο, σουπερμάρκετ, φαρμακευτικός κλάδος κ.ά. Αλλοι, όμως, κλάδοι όπως αυτοί που εντάσσονται στον ευρύτερο τουριστικό τομέα (ξενοδοχεία, μονάδες μαζικής εστίασης κ.ά.) πλήττονται σε μεγάλο βαθμό.

Για το 2020, που η εγχώρια οικονομία κινήθηκε σε βαθιά ύφεση, αναμένεται επιδείνωση των αποτελεσμάτων των ελληνικών επιχειρήσεων, ενώ, όπως όλα δείχνουν, οι συνθήκες πανδημίας συνεχίζονται και τους πρώτους μήνες του 2021 και οι επιχειρήσεις εξακολουθούν να λειτουργούν σε ένα περιβάλλον έντονης ανησυχίας και αβεβαιότητας.

Ωστόσο, πέραν της όποιας πορείας κατέγραψε ο ελληνικός εταιρικός τομέας το 2020 και θα καταγραφεί το επόμενο διάστημα, ενδιαφέρον έχει να αποτυπωθούν οι τάσεις που χαρακτήρισαν διάφορους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας τα προηγούμενα έτη.

Στο πλαίσιο αυτό, αξιοποιώντας το υλικό που περιέχεται στις Κλαδικές Μελέτες της ICAP, η 12η έκδοση «40 κορυφαίοι κλάδοι της ελληνικής οικονομίας 2021» της ICAP Group, η οποία θα κυκλοφορήσει ένθετη το Σάββατο 24 Απριλίου 2021 με την εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» και στοιχεία της προδημοσιεύονται, επιχειρεί να δώσει συνοπτικά την εικόνα που παρουσιάζουν 40 επιλεγμένοι κλάδοι, βάσει των αντίστοιχων μελετών έκδοσης 2020-2019.

Αύξηση τζίρων

Κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης της χώρας οι απώλειες του εταιρικού τομέα ήταν μεγάλες, με κύριο χαρακτηριστικό τη σημαντική επιδείνωση της κερδοφορίας και τη συσσώρευση ζημιών επί σειρά ετών. Ωστόσο, η εικόνα αυτή άλλαξε το 2015 και βελτιώθηκε περισσότερο τα επόμενα έτη (2016-2019).

Από τα σχετικά δεδομένα προκύπτει ότι το 2019 ο ελληνικός εταιρικός τομέας εμφάνισε αύξηση στον κύκλο εργασιών του και στα λειτουργικά του αποτελέσματα. Ωστόσο, η διαμόρφωση αρνητικού μη λειτουργικού αποτελέσματος το 2019 είχε ως συνέπεια τη συρρίκνωση της καθαρής κερδοφορίας του.

Πιο συγκεκριμένα, εξετάζοντας αρχικά τις εταιρείες του μη χρηματοπιστωτικού τομέα (σε δείγμα 21.349 επιχειρήσεων) προκύπτει ότι ο συνολικός κύκλος εργασιών τους αυξήθηκε κατά 4,2% το 2019 σε σχέση με το 2018 και διαμορφώθηκε σε 161,0 δισ. ευρώ.

Ειδικότερα, αύξηση κατέγραψαν οι πωλήσεις σε οκτώ με την υψηλότερη (ποσοστιαία) αύξηση στον κύκλο εργασιών στον κλάδο των Ξενοδοχείων – Εστιατορίων (10,7%). Οσον αφορά τα συνολικά αποτελέσματα του εταιρικού τομέα (ανεξαρτήτως κλάδου δραστηριότητας), διαπιστώνεται ότι παράλληλα με την αύξηση των συνολικών πωλήσεων (4,2%) διευρύνθηκαν και τα συνολικά μεικτά κέρδη, και μάλιστα με υψηλότερο ρυθμό (7,8%), στοιχείο ενδεικτικό της συγκράτησης του κόστους πωλήσεων.

Οι δαπάνες διοίκησης και διάθεσης καθώς και οι χρηματοοικονομικές δαπάνες διευρύνθηκαν συνολικά κατά 4,8% το ίδιο έτος.

Βελτίωση αποτελεσμάτων

Οι μεταβολές αυτές είχαν ως συνέπεια τη σημαντική βελτίωση των συνολικών λειτουργικών αποτελεσμάτων (24,4%). Από την άλλη πλευρά, όμως, η ανατροπή του μη λειτουργικού αποτελέσματος, το οποίο κατέστη αρνητικό το 2019 από θετικό το 2018, οδήγησε στη σημαντική μείωση των καθαρών (προ φόρου) κερδών κατά 21,2%.

Επισημαίνεται ότι η πλειοψηφία των 21.349 εταιρειών του δείγματος (70,4%) ήταν κερδοφόρες το 2019, τα δε κέρδη τους υπερίσχυσαν και καθόρισαν και το συνολικό αποτέλεσμα. Οσον αφορά τους επιμέρους κλάδους του μη χρηματοπιστωτικού εταιρικού τομέα, τέσσερις ήταν ζημιογόνοι το 2019, ενώ οι υπόλοιποι ήταν κερδοφόροι.

Ζημιογόνοι το 2019 ήταν οι κλάδοι Ενέργειας – Υδρευσης, Ορυχείων – Λατομείων, Γεωργίας – Αλιείας και Κατασκευών. Ο κλάδος Ενέργειας – Υδρευσης (ο οποίος κατέγραψε υψηλές ζημιές το 2019) ήταν κερδοφόρος το 2018, ενώ οι υπόλοιποι ήταν ζημιογόνοι και το 2018. Τη μεγαλύτερη συμμετοχή στα κέρδη είχαν οι κλάδοι Μεταποίησης, Μεταφορών – Επικοινωνιών και Εμπορίου.

Οι τράπεζες

Οσον αφορά τον χρηματοπιστωτικό τομέα, εντυπωσιακή ήταν η βελτίωση του τελικού καθαρού αποτελέσματος, το οποίο κατέστη κερδοφόρο το 2019 από ζημιογόνο το 2018. Συγκεκριμένα, το 2019 τα συνολικά έσοδα των 15 τραπεζών που περιλαμβάνονται στην ανάλυση της ICAP μειώθηκαν κατά 3,3%.

Από την άλλη πλευρά, όμως, αυξήθηκαν κατά 41,5% τα λοιπά λειτουργικά έσοδα του κλάδου, ενώ τα λειτουργικά έξοδα αυξήθηκαν με αρκετά πιο χαμηλό ρυθμό, κατά 8,9%. Αποτέλεσμα των παραπάνω μεταβολών ήταν η βελτίωση του συνολικού λειτουργικού αποτελέσματος (κατά 3,5%).

Η εξέλιξη αυτή σε συνδυασμό με τη σημαντικότατη μείωση των προβλέψεων (-35,0%) οδήγησαν στην καταγραφή κερδών το 2019 (141,5 εκατ. ευρώ) από ζημιές (454,2 εκατ. ευρώ) το 2018.