Νέα νάρκη σε κρατικό προϋπολογισμό και ΕΦΚΑ

Υπό κατάργηση τελεί η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων, μετά την πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που την έκρινε αντισυνταγματική, εξέλιξη που αντιστοιχεί σε δημοσιονομική «βόμβα», τόσο για τον Κρατικό Προϋπολογισμό όσο και για τον ΕΦΚΑ και το ασφαλιστικό σύστημα.

Παρότι υπάρχουν διαφωνίες νομικών για το εύρος των ετών για τα οποία ο ΕΦΚΑ υποχρεούται να επιστρέψει αναδρομικά τις κρατήσεις, το ζήτημα που τίθεται με την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι η κατάργηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων, αφού δεν μπορεί να εξακολουθήσει να εφαρμόζεται ένα μέτρο που κρίθηκε αντισυνταγματικό.

Συγχρόνως, πρόσθετο πονοκέφαλο για τον ΕΦΚΑ και το υπουργείο Εργασίας, προκαλεί η εκκρεμής απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για τις περικοπές των συντάξεων για το 11μηνο από τον Ιούνιο του 2015 έως τον Μάιο του 2016, κόστους περίπου 2,5 δισ. ευρώ.

Αναλυτικότερα, η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων, επιβλήθηκε το 2010, με το πρώτο μνημόνιο, αρχικά στις κύριες συντάξεις, το ύψος των οποίων υπερβαίνει το ποσό των 1.400 ευρώ και ένα χρόνο αργότερα, επιβλήθηκε και στις επικουρικές, στα ποσά άνω των 300 ευρώ.

Από την εισφορά των συνταξιούχων, ο ΕΦΚΑ εισπράττει περίπου 400 εκατ. ευρώ ετησίως, ποσό το οποίο, πλέον είναι αμφίβολο ότι θα εξακολουθήσει να εισρέει στα ταμεία του κύριου ασφαλιστικού φορέα, αφού στηρίζεται σε ένα μέτρο που είναι αντισυνταγματικό.

Η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την υπ. αρ. 504/2021 απόφασή της την έκρινε αντισυνταγματική, δικαιώνοντας τουλάχιστον, εκείνους τους συνταξιούχους που προσέφυγαν, ενώ απομένει να διευκρινιστεί τι θα γίνει με όσους δεν προσέφυγαν και θα προσφύγουν τώρα.

Στο επόμενο διάστημα και αφού μελετηθεί η απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου από τους νομικούς του ΕΦΚΑ και του υπουργείου Εργασίας, αναμένεται η επόμενη κίνηση, η οποία πιθανότατα θα είναι η κατάργηση της ΕΑΣ ή η αντικατάστασή της από άλλον πόρο.

Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του 2021, για φέτος έχει προϋπολογιστεί η είσπραξη ποσού ύψους 247 εκατ. ευρώ, από την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων επί των κύριων συντάξεων και 147 εκατ. ευρώ, από την ΕΑΣ, επί των επικουρικών συντάξεων.

Η πιθανή κατάργησή της δημιουργεί μια ισόποση «τρύπα» στον προϋπολογισμό του ΕΦΚΑ και αυξάνει την πίεση στον Κρατικό Προϋπολογισμό, ο οποίος καλύπτει τα ελλείμματα του ΕΦΚΑ.

Παράλληλα, δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόμη, για πόσα έτη θα υποχρεωθεί ο ΕΦΚΑ να επιστρέψει αναδρομικά, παράγοντας που θα καθορίσει το έκτακτο βάρος στον προϋπολογισμό του ασφαλιστικού φορέα.

Τα χαρακτηριστικά της ΕΑΣ

Η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων στις κύριες συντάξεις επιβάλλεται από την 1^η Αυγούστου 2010, με την ακόλουθη κλίμακα:

• Για συντάξεις από 1.400,01έως 1.700,00 ευρώ σε 3%.
• Για συντάξεις από 1.700,01 έως 2.000,00ευρώ σε 6%.
• Για συντάξεις από 2.000,01έως 2.300,00 ευρώ σε 7%.
• Για συντάξεις από 2.300,01έως 2.600,00 ευρώ σε 9%.
• Για συντάξεις από 2.600,01 έως 2.900,00 ευρώ σε 10%.
• Για συντάξεις από 2.900,01 έως 3.200,00 σε 12%.
• Για συντάξεις από 3.200,01 έως 3.500,00 σε 13%.
• Για συντάξεις από 3.500,01 ευρώ και άνω, σε 14%.

Η ΕΑΣ επί των επικουρικών συντάξεων επιβάλλεται από την 1^η Σεπτεμβρίου 2011 με την ακόλουθη κλίμακα:

• Για συντάξεις από 300,01 έως 350,00 ευρώ, 3%
• Για συντάξεις από 350,01 έως 400,00ευρώ, 4%
• Για συντάξεις από 400,01 έως 450,00 ευρώ, 5%
• Για συντάξεις από 450,01 έως 500,00 ευρώ, 6%
• Για συντάξεις από 500,01 έως 550,00 ευρώ, 7%
• Για συντάξεις από 550,01 έως 600,00 ευρώ, 8%
• Για συντάξεις από 600,01 έως 650,00, 9%
• Για συντάξεις από 650,01 και άνω, 10%

Η εκκρεμότητα των 2,5 δισ. ευρώ

 Η απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, έρχεται σε μια περίοδο, που ο ΕΦΚΑ ήδη έχει και άλλες εκκρεμότητες, από υποχρεώσεις για την καταβολή αναδρομικών σε συνταξιούχους, με βάση προηγούμενες δικαστικές αποφάσεις.

 Η σημαντικότερη εκκρεμότητα είναι η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για τις περικοπές των συντάξεων για το 11μηνο από τον Ιούνιο του 2015 έως τον Μάιο του 2016, κόστους περίπου 2,5 δισ. ευρώ.

Η υπόθεση αφορά στα αναδρομικά της συγκεκριμένης περιόδου, όταν η απόφαση του ΣτΕ δικαίωσε τους συνταξιούχους που είχαν προσφύγει κρίνοντας πως είναι αντισυνταγματικές οι περικοπές που είχαν γίνει το 2012, σε κύριες και επικουρικές συντάξεις και στα δώρα των συνταξιούχων.

Όσοι είχαν προσφύγει, έλαβαν (ή θα λάβουν) όλα τα αναδρομικά για το σύνολο των περικοπών. Λόγω του τεράστιου δημοσιονομικού κόστους, που αγγίζει τα 4 δισ. ευρώ, η κυβέρνηση, για δημοσιονομικούς λόγους, επέλεξε να καταβάλει, σε όσους δεν είχαν προσφύγει, μόνο τα αναδρομικά που αντιστοιχούσαν στις κύριες συντάξεις, με συνολικό κόστος 1,5 δισ. ευρώ.

Οι θιγόμενοι συνταξιούχοι προσέφυγαν ξανά στο ΣτΕ διεκδικώντας κατά αναδρομικά που αναλογούν στις επικουρικές και στα δώρα, το κόστος των οποίων ανέρχεται σε 2,5 δισ. ευρώ.

Με δεδομένο το δεδικασμένο, έχουν μεγάλες πιθανότητες να δικαιωθούν και να υποχρεωθεί ο ΕΦΚΑ να καταβάλει το συγκεκριμένο ποσό στους δικαιούχους και στους κληρονόμους αυτών.