Η μεγάλη ανασφάλεια των συντάξεων

Ο δημόσιος χαρακτήρας της κοινωνικής ασφάλισης είναι συνταγματικά κατοχυρωμένος. Και αυτό δεν αμφισβητείται από κανέναν πολιτικό φορέα. Το ίδιο προφανές είναι και ότι η απόφαση της κυβέρνησης να αποκόψει την επικουρική ασφάλιση για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας από την κύρια και να αναπτύξει τον νέο πυλώνα που θα στηρίζεται στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα ανατρέπει τον δημόσιο χαρακτήρα, αλλάζει τους κανόνες που όλοι οι ασφαλισμένοι ήταν υποχρεωμένοι να ακολουθούν.

Σε αυτές τις διαπιστώσεις θα πρέπει να προστεθεί και η καλή – όπως δεχόμαστε – πρόθεση του υφυπουργού Κοινωνικής Ασφάλισης Πάνου Τσακλόγου να κάνει ένα βήμα εκσυγχρονισμού του θεσμού με την προσδοκία ότι οι συντάξεις του μέλλοντος θα είναι υψηλότερες για τους νέους.

Προτού όμως γίνει το επόμενο βήμα, αξίζει να επισημάνουμε ότι η μεγάλη αβεβαιότητα του εγχειρήματος, του επικουρικού Ταμείου της νέας γενιάς στο οποίο θα κληθούν να ασφαλιστούν οι σημερινοί 30άρηδες, είναι η ανασφάλεια για την τύχη των εισφορών τους.

Και αυτό γιατί, όπως όλοι γνωρίζουμε, η ασφαλιστική νομοθεσία βρίσκεται σε μια αέναη διαδικασία αλλαγών, η αρχή της οποίας τοποθετείται το 1992, δηλαδή στην εποχή των Στέφανου Μάνου – Δημήτρη Σιούφα.

Δηλαδή μια ολόκληρη γενιά που έμπαινε τότε στην αγορά εργασίας παρακολουθεί και είδε τους κανόνες να αλλάζουν όχι μόνο μια φορά, αλλά δεκάδες, πάντοτε σε βάρος τους μέσω της αύξησης των ορίων ηλικίας, της μείωσης των παροχών και εν τέλει των συντάξεων.

Αυτή είναι η ορατή πλευρά του παγόβουνου. Η αθέατη είναι ότι με την ίδια συχνότητα άλλαξαν και οι κανόνες αξιοποίησης των αποθεματικών των Ταμείων με αποκορύφωμα το «κούρεμα» των ομολόγων που διαχειριζόταν η Τράπεζα της Ελλάδος στη χρεοκοπία του 2012.
Ολοι γνωρίζουν ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει μόνο το εύλογο ρίσκο «αν αλλάξει η κυβέρνηση, μπορεί να αλλάξουν και οι κανόνες του παιχνιδιού», εν προκειμένω ο ασφαλιστικός νόμος. Εδώ ο νόμος μπορεί να αλλάξει, ακόμη κι αν αλλάξει ο υπουργός της ίδιας κυβέρνησης.

Υπό αυτές τις συνθήκες, όπως επισημαίνει ένας παλαιότερος του κ. Τσακλόγου (εκσυχρονιστής και αυτός) υπουργός, ο Νίκος Χριστοδουλάκης το εγχείρημα του νέου Ταμείου, για να έχει πιθανότητες επιτυχίας, θα πρέπει να έχει και τις εγγυήσεις ότι τα χρήματα που θα επενδύονται στην αγορά δεν θα μπορεί να τα αγγίξει κανείς – ούτε υπουργός ούτε κυβέρνηση. Και αυτό γίνεται μόνο με συνταγματική κατοχύρωση!