Η ακτινογραφία της παγκόσμιας έκτασης αμπελώνων

Σε 7,3 εκατομμύρια εκτάρια ανήλθε η έκταση των αμπελοκαλλιεργειών παγκοσμίως το 2020, με την Ελλάδα, που κατέχει το 1,5% της παγκόσμιας επιφάνειας αμπελώνων, να παρουσιάζει μία σταθερότητα τα τελευταία έτη, στα 109 χιλ. εκτάρια (kha). Η συνολική έκταση των αμπελώνων εμφανίζει μια σταθεροποίηση από το 2017, μετά την πτώση που προκλήθηκε από τη σημαντική μείωση των εκτάσεων σε χώρες όπως η Τουρκία, το Ιράν, οι ΗΠΑ , η Πορτογαλία και το Ουζμπεκιστάν. Η σταθεροποίηση που παρατηρείται, ωστόσο, κρύβει ετερόκλιτες εξελίξεις σε διάφορες περιοχές του κόσμου.

Πιο συγκεκριμένα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση παρατηρείται σταθερότητα των επιφανειών αμπελοκαλλιεργειών για έβδομο συνεχές έτος, στα 3,3 εκ. εκτάρια, εμφανίζοντας ισορροπία μεταξύ εκριζώσεων και νέων φυτεύσεων από το 2015. Αυτή η σταθερότητα μπορεί να αποδοθεί στην έναρξη εφαρμογής το 2016 του Κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013 σχετικά με τη διαχείριση του αμπελουργικού παραγωγικού δυναμικού, ο οποίος έδωσε τη δυνατότητα στα κράτη μέλη της ΕΕ να επιτρέψουν μία ετήσια αύξηση της φύτευσης έως 1% του αμπελώνα που έχει ήδη φυτευτεί.

Σε επίπεδο κρατών μελών, τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία για το 2020 δείχνουν αύξηση της έκτασης των αμπελώνων στη Γαλλία (797 kha, +0,4%) και την Ιταλία (719 kha, +0,8%). Αντίθετα, η επιφάνεια των αμπελώνων μειώθηκε σε σχέση με το 2019 στην Ισπανία (961 χιλ. εκτάρια, -0,6%) που κατέχει την πρώτη θέση παγκοσμίως, την Πορτογαλία (194 χιλ. εκτάρια, -0,2%), τη Ρουμανία (190 kha, -0,4%), τη Βουλγαρία (66 kha, -1,8%) και την Ουγγαρία (65 kha, -3,9%). Τέλος, σταθεροποίηση της επιφάνειας παρατηρήθηκε στη Γερμανία (103 kha), τιμή που συμβαδίζει με τον μέσο όρο των τελευταίων είκοσι ετών.

Στην Ανατολική Ευρώπη, η Μολδαβία συνέχισε την πτωτική της τάση που ξεκίνησε από το 2018, φτάνοντας σε μια συνολική έκταση αμπελώνων 140 kha (-2%), η οποία εξηγείται από τη συνεχιζόμενη διαδικασία αναδιάρθρωσης και μετασχηματισμού του αμπελώνα της. Η Ρωσία αντιθέτως, κατέγραψε οριακή αύξηση των αμπελώνων της το 2020, κατά 0,6%, στα 96 kha.

Στον υπόλοιπο κόσμο, η Κίνα, μετά από μία μακρά περίοδο σημαντικής επέκτασης (2000- 2015), είδε την ανάπτυξη του αμπελώνα της το 2020 να επιβραδύνεται (785 kha, +0,6% σε σχέση με το 2019) για πέμπτο συνεχόμενο έτος. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Τρίτης Εθνικής Αγροτικής Απογραφής στην Κίνα, τα δεδομένα των αμπελουργικών επιφανειών έχουν αναθεωρηθεί σημαντικά, με αποτέλεσμα η Κίνα να βρίσκεται στην τρίτη θέση παγκοσμίως ως προς την έκταση το 2019 και το 2020, μετά την Ισπανία και τη Γαλλία.

Ομοίως, στις Ηνωμένες Πολιτείες (405 kha), η συνολική επιφάνεια των αμπελώνων μειώνεται σταθερά από το 2013. Η Τουρκία, ο πέμπτος αμπελώνας στον κόσμο, είδε το μέγεθος της έκτασης των αμπελώνων της να μειώνεται για άλλη μια φορά το 2020 κατά 4,7 kha, φθάνοντας συνολική επιφάνεια 431 kha. Είναι η έβδομη συνεχόμενη χρονιά που το μέγεθος του αμπελώνα της Τουρκίας μειώνεται, σημειώνοντας συνολική μείωση άνω των 70 kha από το 2013. Επιπλέον, μειώσεις των εκτάσεων σημειώθηκαν στους αμπελώνες της Αργεντινής (215 kha, -0,2%), της Χιλής (207 kha, -1,2%) και της Βραζιλίας (80 kha, -1,2%). Στη Νότιο Αφρική, η έκταση των αμπελώνων μειώθηκε ελαφρώς σε σχέση με το 2019, στα 122 kha. Τέλος, στην Αυστραλία η έκταση των αμπελώνων παρέμεινε σταθερή στα 146 kha, ενώ στη Νέα Ζηλανδία η επιφάνεια αυξήθηκε κατά 2% φθάνοντας στο ρεκόρ των 40 kha.