Τηλεπικοινωνίες : Το τέλος της εποχής του «χαλκού»

Οδικό χάρτη για τη μετάβαση στα δίκτυα νέας γενιάς χαράσσει η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ). Δεδομένου ότι η μετάβαση από τον «χαλκό» στα δίκτυα NGA είναι σύνθετη διαδικασία, η ΕΕΤΤ άνοιξε, εχθές, τη δημόσια διαβούλευση για τους όρους και τις διαδικασίες με τις οποίες θα παροπλισθεί ή θα αντικατασταθεί το κυρίαρχο, μέχρι σήμερα, δίκτυο χαλκού και η χώρα μας θα μεταβεί στην εποχή των οπτικών ινών.

Η μετάβαση από το παραδοσιακό́ δίκτυο χαλκού́ σε δίκτυα νέας γενιάς έχει σημαντικές επιπτώσεις τόσο στους καταναλωτές, όσο και στον ανταγωνισμό. Από τη μία, επιφέρει σημαντικές διαφοροποιήσεις στην αγορά́ λιανικής, καθώς σε ορισμένες περιπτώσεις είναι αναγκαίο οι συνδρομητές είτε να αναβαθμίσουν τις συνδέσεις τους, είτε να τις καταργήσουν.

Όσον αφορά δε στην αγορά χονδρικής, σε ορισμένες περιπτώσεις επηρεάζονται οι παρεχόμενες από τον ΟΤΕ υπηρεσίες. Συνεπώς, πρόκειται για μια διαδικασία που θα πρέπει να γίνει σταδιακά και με προσεκτικά βήματα. Σε αυτό το πλαίσιο, η διαβούλευση θα ολοκληρωθεί την Παρασκευή, 21 Μαΐου 2021.

Χαλκός και NGA σε παράλληλη λειτουργία

Σήμερα, το δίκτυο χαλκού του ΟΤΕ αποτελεί το μοναδικό με πλήρη γεωγραφική κάλυψη όλης της επικράτειας. Οι μεγαλύτεροι πάροχοι (Vodafone, Wind, Forthnet) εξακολουθούν να βασίζουν σε μεγάλο βαθμό την παροχή υπηρεσιών σε τελικούς χρήστες πάνω στο συγκεκριμένο δίκτυο, ιδίως μέσω της αδεσμοποίητης πρόσβασης στον τοπικό βρόχο και τις υπηρεσίες συνεγκατάστασης, φυσικής ή απομακρυσμένης, στα Αστικά Κέντρα (ΑΚ) του ΟΤΕ. Με τις υπηρεσίες αυτές προσφέρουν σε επίπεδο λιανικής συνδέσεις ADSL ή VDSL από τον ΑΚ, με ταχύτητες από 24Mbps έως και 50 Mbps.

Όπως, όμως, σημειώνεται στο κείμενο διαβούλευσης της ΕΕΤΤ, τα τελευταία χρόνια η ανάπτυξη της τεχνολογίας και οι επενδύσεις σε δίκτυα πρόσβασης οδήγησαν στην εισαγωγή εναλλακτικών υποδομών στο δίκτυο με παράλληλη αλλαγή της αρχιτεκτονικής του.

Ήδη από το 2012, οπτικές ίνες αντικατέστησαν τον χαλκό στο τμήμα του δικτύου από την υπαίθρια καμπίνα έως το Αστικό Κέντρο. Ο ενεργός εξοπλισμός μεταφέρθηκε πιο κοντά στον τελικό χρήστη και οι υπηρεσίες που του προσφέρθηκαν εξασφάλιζαν μεγαλύτερη ταχύτητα και καλύτερη ποιότητα.

Τα 4 τελευταία χρόνια ακολούθησε νέα αναβάθμιση στα δίκτυα πρόσβασης, κυρίως με την εισαγωγή της τεχνολογίας VDSL vectoring στο δίκτυο αρχιτεκτονικής Fiber-To-The-Cabin (FTTC), καθώς και ανάπτυξη δικτύων Fiber-To-The-Home (FTTH), με την οπτική ίνα να φτάνει μέχρι τον τελικό χρήστη. Πλέον, οι εμπορικά προσφερόμενες ταχύτητες ευρυζωνικής πρόσβασης φτάνουν τα 200 Mbps.

Επί του παρόντος, το παραδοσιακό δίκτυο χαλκού λειτουργεί παράλληλα με τα δίκτυα επόμενης γενιάς, όπως όμως υπογραμμίζεται, δεν μπορεί να τα ανταγωνιστεί ούτε σε επίπεδο ταχύτητας της προσφερόμενης υπηρεσίας, ούτε σε επίπεδο ποιότητας υπηρεσίας.

Επομένως, η μετάβαση από το παραδοσιακό δίκτυο στα δίκτυα επόμενης γενιάς είναι προς το συμφέρον των τελικών χρηστών και θα βοηθήσει την επίτευξη των στόχων που θέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφορικά με τη διαθεσιμότητα και την κάλυψη των δικτύων πρόσβασης νέας γενιάς.

Το κόστος της μετάβασης

«Παράλληλα, στις περιοχές που ο ΟΤΕ αναπτύσσει δίκτυα νέας γενιάς, είναι οικονομικά ασύμφορο να διατηρεί παράλληλες υποδομές, λόγω του αυξημένου κόστους συντήρησης και λειτουργίας. Η μετάβαση δε συνδρομητών στα νέα δίκτυα αυξάνει το μοναδιαίο κόστος παροχής υπηρεσιών μέσω του δικτύου χαλκού, γεγονός που αντανακλάται και στην πορεία των τιμών των υπηρεσιών χαλκού στο μοντέλο προσδιορισμού των τιμών NGA Bottom-up LRIC+ της ΕΕΤΤ» επισημαίνεται στο κείμενο της διαβούλευσης.

Στο πλαίσιο αυτής της δύσκολης άσκησης, καθοριστικό παράγοντα αποτελεί το κόστος μετάβασης, ιδιαίτερα για τους εναλλακτικούς παρόχους, οι οποίοι αναγκαστικά ακολουθούν το πλάνο του ΟΤΕ. Συγκεκριμένα, κατά τη μετάβαση των συνδρομητών τους επιβαρύνονται τουλάχιστον με κάποια από τα ακόλουθα κόστη: τέλος μετάβασης μεταξύ́ χονδρικών προϊόντων, αυξημένα μηνιαία τέλη υπηρεσιών χονδρικής, κόστος κατάργησης σημείων συνεγκατάστασης, κόστος συνεγκατάστασης σε νέα σημεία παρουσίας ΟΤΕ ή κόστος επέκτασης συνεγκατάστασης σε υφιστάμενα σημεία παρουσίας ΟΤΕ, κόστος μεταφοράς κυκλωμάτων οπισθόζευξης μεταξύ́ σημείων παρουσίας και κόστος αλλαγής τερματικού εξοπλισμού τελικών χρηστών.

Όπως σημειώνει το κείμενο διαβούλευσης, «γίνεται φανερό ότι οι εναλλακτικοί πάροχοι δεν ωφελούνται όσο ο ΟΤΕ, ο οποίος ενεργοποιεί τη διαδικασία μετάβασης. Επίσης, στις περιοχές που έχουν οι ίδιοι αναπτύξει δίκτυο νέας γενιάς, ο ΟΤΕ δεν έχει υψηλό κίνητρο να καταργήσει τις παραδοσιακές υποδομές».

Σε αυτό το πλαίσιο, αρχική θέση της ΕΕΤΤ είναι ότι ο ΟΤΕ θα πρέπει να συμμετέχει στα κόστη μετάβασης τον εναλλακτικών παρόχων. Συγκεκριμένα, θα μπορούσε να αναλάβει συγκεκριμένο ποσοστό του κόστους μεταβάσεων μεταξύ χονδρικών προϊόντων (λ.χ. τέλος μετάβασης από υπηρεσία ΑΠΤοΒ σε υπηρεσία VLU), καθώς και στις περιπτώσεις:

–       Κατάργησης σημείων συνεγκατάστασης

–       Κόστος μεταφοράς κυκλωμάτων οπισθόζευξης μεταξύ σημείων παρουσίας

Στην περίπτωση δε που ο ΟΤΕ θελήσει να μεταβεί νωρίτερα στην τελική κατάσταση δικτύου, τότε σύμφωνα με την ΕΕΤΤ, μπορεί να αναλάβει μεγαλύτερο ποσοστό του σχετικού τέλους μετάβασης, με όρους διαφάνειας και μη διακριτικής μεταχείρισης.