Η συνοριακή ισχύς της Αυστραλίας προκαλεί αδυναμία

Ανάμεσα στα εκθέματα στο Μουσείο Μετανάστευσης της Μελβούρνης υπάρχει μια γελοιογραφία  από τις αρχές του 1900 που απεικονίζει έναν τελωνειακό υπάλληλο να αρνείται βάναυσα την είσοδο στον Αγιο Βασίλη λόγω της αδυναμίας του να περάσει ένα νέο γλωσσικό τεστ που τότε είχε ως στόχο να εμποδίσει τους μη Ευρωπαίους να μεταναστεύσουν στην Αυστραλία. Η γελοιογραφία χρησιμεύει ως μια οδυνηρή και επίκαιρη υπενθύμιση της επώδυνης ιστορίας των μεταναστών καθώς η χώρα αντιμετωπίζει τις οικονομικές επιπτώσεις των πρόσφατων περιορισμών.

Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Σκοτ ​​Μόρισον βοήθησε στον περιορισμό της πανδημίας αποκλείοντας ουσιαστικά τους αλλοδαπούς από τον Μάρτιο του 2019. Υπήρξαν εξαιρέσεις για μέλη οικογενειών πολιτών, συμπεριλαμβανομένου του συγγραφέα και του συντάκτη αυτής της στήλης, καθώς και για απαραίτητους εργαζόμενους όπως οι γιατροί.

Από την έναρξη της επιδημίας, έχουν αναφερθεί λιγότερες από 30.000 περιπτώσεις Covid-19 και πάνω από 900 θάνατοι. Η αργή διάθεση εμβολίων στην Αυστραλία σημαίνει ότι υπάρχει μικρή προσδοκία ότι τα διεθνή σύνορα θα ανοίξουν πλήρως πριν από το επόμενο έτος. Είναι κατανοητή η απροθυμία να τεθεί σε κίνδυνο όλη η σκληρή δουλειά και οι θυσίες που έγιναν για να διατηρήσουν σχεδόν 26 εκατομμύρια ανθρώπους υγιείς.

Αυτό ενέχει σημαντικό κόστος για την οικονομία ύψους 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων Αυστραλίας ($1,6 τρισεκατομμύρια). Περίπου το 30% του πληθυσμού της Αυστραλίας έχει γεννηθεί στο εξωτερικό, το υψηλότερο ποσοστό από το 1893, σύμφωνα με στοιχεία της Αυστραλιανής Υπηρεσίας Στατιστικής που δημοσιοποιήθηκαν την περασμένη εβδομάδα. Η τελευταία φορά που ο πληθυσμός συρρικνώθηκε κατά τη διάρκεια ενός έτους ήταν περισσότερο από έναν αιώνα πριν κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου.

Οι μετανάστες κινητήριος δύναμη της αυστραλιανής οικονομίας

Ο αριθμός των ανθρώπων στη χώρα μειώθηκε κατά 4.200 τους τρεις μήνες έως τον Σεπτέμβριο, καθώς το καθαρό ποσοστό γεννήσεων επίσης επιβραδύνθηκε, και οι 315.200 αναχωρήσεις στο εξωτερικό από τους μετανάστες το μέχρι και τον Ιούνιο ήταν η υψηλότερη τέτοια καταγραφή. Ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Οικονομικών προβλέπει ότι θα υπάρξουν περίπου 93.000 μετανάστες για τα οικονομικά έτη 2020-21 και 2021-22, αφού ήρθαν στην χώρα περίπου 400.000 μετανάστες τις δύο προηγούμενες χρονιές.

Η άφιξή τους με την πάροδο των ετών βοήθησε στην εδραίωση αυτού που έγινε γνωστό ως το οικονομικό θαύμα της Αυστραλίας, μια αδιάλειπτη περίοδο σχεδόν τριών δεκαετιών σταθερής ανάπτυξης χωρίς ύφεση που τελείωσε με τον κορωνοϊό. Από το 1980, το ΑΕΠ αυξανόταν κατά μέσο όρο περίπου 3,1% ετησίως, ενώ η αύξηση κατά μέσο όρο ήταν μικρότερη από 2% κατά κεφαλήν, σύμφωνα με τον οικονομολόγο της Deutsche Bank Phil Odonaghoe.

Τα επικεφαλής εταιριών αρχίζουν να ανησυχούν. Η αλυσίδα παντοπωλείων Coles, αξίας 21 δισεκατομμυρίων δολαρίων, χαρακτήρισε το ζήτημα ως έναν από τους μεγαλύτερους παράγοντες που επηρεάζουν τις προοπτικές της. “Αν το δείτε ιστορικά, ο κλάδος των σούπερ μάρκετ έχει αυξηθεί περισσότερο από 3% ετησίως”, δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος Steven Cain μετά την κυκλοφορία των εξαμηνιαίων οικονομικών αποτελεσμάτων της εταιρείας. “Αλλά περισσότερο από το ένα τρίτο προέρχεται από τη μετανάστευση, και προφανώς αυτό είναι ένα συσωρευτικό αποτέλεσμα, και μπορεί να γίνει μόνιμο, εκτός αν αντιστραφεί.”

Ο αντίκτυπος μιας διετούς διάρκειας χωρίς νέους κατοίκους από το εξωτερικό θα επεκταθεί πολύ πέραν του τομέα λιανικής. Τα αυστραλιανά πανεπιστήμια που πλήττονται προετοιμάζονται για την πιθανότητα ότι ο μεγάλος αριθμός εγγραφών Κινέζων φοιτητών θα μειωθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα λόγω των έντονων γεωπολιτικών πιέσεων. Οι ξένοι φοιτητές πλήρωσαν 10 δισεκατομμύρια δολάρια σε δίδακτρα το 2019 και συνέβαλαν ακόμη περισσότερο στην οικονομία με έξοδα διαβίωσης.

Οι τιμές των ακινήτων αυξάνονται και πάλι στην Αυστραλία χάρη στα εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια. Το μέσο σπίτι στη Μελβούρνη, την πόλη που έχει πληγεί περισσότερο από την πανδημία πέρυσι, τώρα, για πρώτη φορά, πωλείται πάνω από 1 εκατομμύριο δολάρια, αποκάλυψε το Real Estate Institute της Victoria νωρίτερα τον Απρίλιο. Ο κίνδυνος, ωστόσο, παραμένει ότι χωρίς τους μετανάστες θα μπορούσε να υπάρχει ένα υπερπροσφορά νέων κατοικιών που μεταβάλλουν την οικονομική εξίσωση.

Ελλειψη εργατικού δυναμικού

Επιπλέον, ακόμη και με την πιθανότητα ότι η παραγωγικότητα θα μπορούσε να βελτιωθεί σε ολόκληρη τη χώρα, υπάρχει επίσης η πιθανότητα έλλειψης εργατικού δυναμικού και δεξιοτήτων. Πολλές θέσεις εργασίας τείνουν να καλυφθούν από προσωρινούς κατόχους βίζας και φτωχούς τουρίστες. Η κυβέρνηση πλέον αντιμετωπίζει πιθανή μείωση των φορολογικών εσόδων.

Αυτές οι προκλήσεις που σχετίζονται με το Covid ακολουθούν τον πολιτικά φορτισμένο περιορισμό της μετανάστευσης στην Αυστραλία. Κατά την προεκλογική περίοδο του 2019, όταν ο Μόρισον ερχόταν τελευταίος στις δημοσκοπήσεις, μείωσε το ετήσιο ανώτατο όριο μετανάστευσης σε 160.000 από 190.000. Ως υπουργός οικονομικών, είχε προηγουμένως απορρίψει μια τέτοια πρόταση όταν ο πρώην πρωθυπουργός Τόνι Αμποτ είχε ζητήσει ακόμη πιο δραστικές περικοπές ένα χρόνο νωρίτερα. Σε κάποιους εισελθόντες απαγορεύτηκε να κατοικήσουν στις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας για τρία χρόνια.

Οι αυστραλιανή στάση απέναντι στους μετανάστες έχει γίνει πιο δύσκαμπτη. Μια έρευνα του ReachTel το 2019 διαπίστωσε ότι σχεδόν τα δύο τρίτα των κατοίκων του Σίδνεϊ υποστήριζαν περιορισμούς στους εγκατάστασης μεταναστών στην πόλη. Την ίδια χρονιά, το 62% των ερωτηθέντων σε δημοσκόπηση του Lowy Institute συμφώνησαν ότι «η αποδοχή μεταναστών από πολλές διαφορετικές χώρες κάνει την Αυστραλία ισχυρότερη». Αυτή είναι μια γενικά εποικοδομητική προοπτική, αλλά είναι επίσης 10 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερη από λίγα χρόνια νωρίτερα. Ομοίως, το μερίδιο όσων βλέπουν θετικό αντίκτυπο στην οικονομία από τη μετανάστευση μειώθηκε.

Η οικονομική επιβράδυνση θα μπορούσε να τροποποιήσει αυτές τις απόψεις σχετικά με τη συμφόρηση και τις φυλετικές ανασφάλειες. Μπορεί να ασκήσει πίεση στον Μόρισον να αναθεωρήσει τις πολιτικές του, ίσως ακόμη και να επεκτείνει εκ νέου τον αριθμό των θεωρήσεων εισόδου για να ανακουφίσει και τα δύο σκέλη της εξίσωσης προσφοράς – ζήτησης. Η μη αναγνώριση και ενστερνισμός της σημαντικής συνεισφοράς των νεοεισερχόμενων στην ευημερία της Αυστραλίας κινδυνεύει να προκαλέσει στασιμότητα. Ένα τέτοιο αποτέλεσμα μπορεί κάποια μέρα να βρει τον πρωθυπουργό δίπλα σε έναν απεγνωσμένο Άγιο Βασίλη που σπρώχνεται από μια προβλήτα, απαθανατισμένο στους τοίχους του Μουσείου Μετανάστευσης.

REUTERS BREAKINGVIEWS