Γιατί η Γερμανία… αγαπάει την Κίνα; – Είναι (πάλι) η οικονομία, ανόητοι!

Ο Κινέζος πρωθυπουργός ήξερε καλά πού να «πατήσει» την Ανγκελα Μέρκελ κατά τη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης που είχαν την Τετάρτη. Αφήστε τα ανθρώπινα δικαιώματα και ελάτε να συζητήσουμε γι’ αυτό που πραγματικά σας καίει, δηλαδή τις μπίζνες – είπε με απλά λόγια ο Λι Κεκιάνγκ στην καγκελάριο της Γερμανίας.

«Είναι γεγονός ότι Κίνα και Γερμανία έχουν διαφορετικές απόψεις σε ορισμένα θέματα. Όμως, η γνώμη μου είναι ότι όσο καθεμία από τις δύο πλευρές σέβεται τα θεμελιώδη συμφέροντα και τις βασικές ανησυχίες της άλλης, όσο επικοινωνούμε στη βάση της ισότιμης μεταχείρισης και της αμοιβαίας μη εμπλοκής στα εσωτερικά ζητήματα, όσο περιορίζουμε τις διαφορές και επικεντρώνουμε στη συνεργασία, τότε θα μπορούμε να δημιουργούμε ευνοϊκές συνθήκες για ομαλό διάλογο και συνεργασία», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Κεκιάνγκ, κατά την εναρκτήρια παρέμβασή του στον έκτο γύρο της Διακυβερνητικής Διάσκεψης Γερμανίας-Κίνας.

Με βάση το διπλωματικό… σαβουάρ βιβρ, δεν θα μπορούσε να είναι πιο καθαρός. Φάνηκε δε ότι τα λόγια του έπιασαν τόπο, καθώς η Μέρκελ απέφυγε οποιαδήποτε αναφορά στα «καυτά» θέματα των Ουιγούρων και της Σιντζιάνγκ, ενώ περιορίστηκε στο να ζητήσει «διάλογο» για να ανθρώπινα δικαιώματα.

Επενδυτική συμφωνία

Είναι προφανές ότι προετοιμάζοντας την παρέμβαση που θα έκανε μαζί με το επιτελείο της – η οποία ακολουθεί πιστά την πολιτική που έχει εφαρμόσει το Βερολίνο έναντι του Πεκίνου τα πολλά τελευταία χρόνια – στο μυαλό της καγκελαρίου κυριαρχούσε μία φράση, που είναι πλέον παγκοσμίως γνωστή: Είναι η οικονομία, ανόητοι!

Το ίδιο, άλλωστε, είχε συμβεί και πέρυσι, όταν η ίδια άσκησε ασφυκτικές πιέσεις στους Ευρωπαίους εταίρους της για να εγκρίνουν την επενδυτική συμφωνία ΕΕ-Κίνας πριν το τέλος του 2020 και όσο η Γερμανία ασκούσε την εξάμηνη περιοδική προεδρία της ΕΕ – κάτι που τελικά πέτυχε, κυριολεκτικά στο παρά πέντε.

Σε αυτό το φόντο, οι κυρώσεις που «αντάλλαξαν» ΕΕ και Κίνα πρόσφατα περνούν σε δεύτερη μοίρα, καθώς για την ώρα – λόγω και της επιμονής των Γερμανών – δεν αγγίζουν τον «πυρήνα» των διμερών σχέσεων.

Όταν μιλούν οι αριθμοί

Όσοι διατηρούν οποιαδήποτε αμφιβολία για τα παραπάνω, δεν έχουν παρά να ανατρέξουν στα επίσημα στοιχεία. Αυτά που δείχνουν ότι το 2020 και για πέμπτο συνεχόμενο έτος, η Κίνα υπήρξε ο σημαντικότερος εμπορικός εταίρος της Γερμανίας, με τις διμερείς συναλλαγές να φτάνουν στα 212 δισ. ευρώ – ένα ποσό που ξεπερνά το ΑΕΠ της Ελλάδας.

Η αλήθεια, μάλιστα, είναι ότι ένας από τους λόγους που η γερμανική οικονομία άντεξε απέναντι στην πρωτόγνωρη κρίση που προκάλεσε η πανδημία είναι και το γεγονός ότι οι εξαγωγές προς την Κίνα παρέμειναν σταθερές, στα 95 δισ. ευρώ – σε αντίθεση με τις αντίστοιχες προς τις ΗΠΑ, που μειώθηκαν κατά 12,5%. Όσο για τις εισαγωγές από την Κίνα προς τη Γερμανία, αυξήθηκαν κατά 5,6%, στα 116,3 δισ.

Eιδικά για ορισμένες γερμανικές επιχειρήσεις η αγορά της Κίνας έχει ζωτική σημασία για την επιβίωσή τους. Ανάμεσα σε αυτές είναι και ο όμιλος της Volkswagen, που με πάνω από 4 εκατομμύρια πωλήσεις (πριν το 2020, οπότε καταγράφηκε μια αναμενόμενη υποχώρηση) είναι ο ηγέτης της κινεζικής αγοράς αυτοκινήτων, ενώ διαθέτει εκεί το 40% περίπου των οχημάτων που παράγει συνολικά!

ΗΠΑ και Κίνα – το έλλειμμα «δαγκώνει»

Αξίζει να σημειωθεί, βεβαίως, ότι ανάλογη σημασία έχουν και για τις Ηνωμένες Πολιτείες οι εμπορικές συναλλαγές με την Κίνα, καθώς η αξία τους πέρυσι ξεπέρασε τα 650 δισ. δολάρια. Εδώ, ωστόσο, υπάρχει μια σημαντική διαφορά με τη Γερμανία, όπου παρατηρείται μια σχετική ισορροπία ανάμεσα σε εισαγωγές και εξαγωγές.

Συγκεκριμένα, το έλλειμμα για την αμερικανική πλευρά διαμορφώθηκε πάνω από τα 300 δισ. δολάρια, παρά τις κυρώσεις και τους δασμούς που είχε επιβάλει η κυβέρνηση Τραμπ. Έτσι, η οικονομία παίζει και στις αμερικανοκινεζικές σχέσεις τον πρωτεύοντα ρόλο, αλλά αντιστρόφως: Όσο το Πεκίνο δεν δέχεται συμφωνίες που θα οδηγήσουν στο περιορισμό του παραπάνω ελλείμματος, η επιθετικότητα της Ουάσιγκτον θα εντείνεται.

Και στα ανθρώπινα δικαιώματα…