Σε ρότα ανανέωσης ο στόλος της πλοηγικής υπηρεσίας

Κενές οργανικές θέσεις και πεπαλαιωμένος στόλος είναι τα βασικά προβλήματα  της πλοηγικής υπηρεσίας όπως προκύπτει από σχετικό έγγραφο της ιδίας της υπηρεσίας που φέρνει στη δημοσιότητα ο «Οικονομικός Ταχυδρόμος».

Ωστόσο μια σημαντική προσπάθεια είναι σε εξέλιξη με στόχο την βελτίωση της αποτελεσματικότητας της υπηρεσίας με την αγορά νέων πλοίων και την πρόσληψη πλοηγών από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.

Σύμφωνα με το έγγραφο που απευθύνεται στην Ένωση Λιμένων Ελλάδος, η οποία ως φορέας εκπροσώπησης των λιμανιών  έχει λόγο για την κατάσταση της πλοηγικής υπηρεσίας, αυτή την περίοδο, βρίσκεται σε εξέλιξη διαγωνιστική διαδικασία, η οποία βρίσκεται στο στάδιο αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών, με στόχο την προμήθεια (ναυπήγηση) επτά (07) πλωτών μέσων της Πλοηγικής Υπηρεσίας προϋπολογισμού 4.900.000 ευρώ.

Επίσης βρίσκεται σε εξέλιξη σχετική προκήρυξη πέντε  οργανικών θέσεων  μόνιμου προσωπικού ναυτικών ειδικοτήτων (μηχανοδηγών και κυβερνητών).

Αναλυτικότερα σύμφωνα με το έγγραφο στη δικαιοδοσία της η Πλοηγική Υπηρεσία του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (ΥΝΑΝΠ) έχει 13  Πλοηγικούς Σταθμούς, στους οποίους παρέχονται υπηρεσίες πλοήγησης, οι οποίοι είναι του Πειραιά, της Θεσσαλονίκης, της Πάτρας, του Λαυρίου, του Βόλου, της Χαλκίδας, της Κέρκυρας, της Καβάλας, του Ηρακλείου, της Ρόδου, της Καλαμάτας-Πύλου, της Ιτέας-Αντίκυρας και της Σύρου-Μυκόνου.

Το ναυτικό προσωπικό αποτελείται από τον κλάδο Αρχιπλοηγών – Πλοηγών, Μηχανοδηγών Πλοηγίδων, Κυβερνητών Πλοηγίδων και Πρυμνοδετών. Με το άρθρο 92 του ν.4504/2017 (Α΄ 184) διαμορφώθηκαν οι οργανικές θέσεις των Κλάδων ως εξής:

-Κλάδος Αρχιπλοηγών – Πλοηγών: εξήντα μία (61) θέσεις (από 45)

-Κλάδος Κυβερνητών Πλοηγίδων: τριάντα πέντε (35) θέσεις (από 27)

-Κλάδος Μηχανοδηγών Πλοηγίδων: τριάντα τέσσερις (34) θέσεις (από 23)

-Κλάδος Πρυμνοδετών: είκοσι τέσσερις (24) θέσεις (από 15)

Πάντως με βάση τα στοιχεία που περιέχονται το έγγραφο  από τις 154 συνολικές οργανικές θέσεις κενές θέσεις παραμένουν 28 και συγκεκριμένα 8 στους πλοηγούς, 7 στους κυβερνήτες, 3 στους μηχανοδηγούς και 10 στους πρυμνοδέτες.

Από την Υπηρεσία σε συνεργασία με την αρμόδια για την διενέργεια διαδικασιών προσλήψεων Διεύθυνση Διοικητικών Υπηρεσιών του ΥΝΑΝΠ καταβάλλονται προσπάθειες για την πλήρωση των κενών θέσεων ναυτικού προσωπικό.

Στο πλαίσιο αυτό, με την αρ. πρ. 2901.1/47373/2020/22-07-2020 Κοινή Απόφαση Υπουργών Εσωτερικών – Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (ΑΔΑ: ΨΛ6Σ4653ΠΩ-Δ51 και ΦΕΚ 25/2020 τ. ΑΣΕΠ) προκηρύχθηκαν δέκα (10) θέσεις μονίμων Πλοηγών.

Με την αρ. πρ. 2901.1/82889/2020/10-12-2020 (ΦΕΚ Γ’ 2089) απόφαση ΥΝΑΝΠ / ΔΔΥ διορίστηκαν και ανέλαβαν υπηρεσία οι επτά (07) εκ των οκτώ (08) επιτυχόντων.

Επίσης με την αρ. πρ. 2901.1/64006/2020/30-09-2020 Κοινή Απόφαση Υπουργών Εσωτερικών – Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (ΑΔΑ: 696Ξ4653ΠΩ-ΙΛΟ και ΦΕΚ 41/2020 τ. ΑΣΕΠ) προκηρύχθηκαν πέντε κενές οργανικές θέσεις μόνιμου προσωπικού ναυτικών ειδικοτήτων (μηχανοδηγών και κυβερνητών) και είναι σε εξέλιξη η σχετική διαδικασία.

Πλωτά μέσα Πλοηγικής Υπηρεσίας

Ωστόσο πιο σοβαρά είναι τα πράγματα στον στόλο καθώς ο υφιστάμενος στόλος των σκαφών της Πλοηγικής Υπηρεσίας αποτελείται από 14 πλοηγίδες και 4 καβοδέτες και θεωρείται πλέον πεπαλαιωμένος και η συντήρησή του προβληματική, καθώς υπάρχουν πλοηγίδες που έχουν κατασκευαστεί την δεκαετία του 1970 (Π.Υ. 22 του Πλοηγικού Σταθμού Καβάλας το έτος 1971, Π.Υ. 34 του Πλοηγικού Σταθμού Ιτέας το 1971, Π.Υ. 44 του Πλοηγικού Σταθμού Ρόδου το έτος 1977), καθώς και την δεκαετία του 1980 (Π.Υ. 03 του Πλοηγικού Σταθμού Χαλκίδας το έτος 1982, Π.Υ. 51 του Πλοηγικού Σταθμού Πάτρας το έτος 1989).

Ως αποτέλεσμα αυτού, οι πλοηγίδες παρουσιάζουν συχνά προβλήματα, με αποτέλεσμα να ακινητοποιούνται για μεγάλα χρονικά διαστήματα, ενώ παράλληλα παρατηρείται και δυσκολία στην εξεύρεση ανταλλακτικών για τις πλοηγίδες που έχουν κατασκευαστεί στη δεκαετία του 1970.

Επειδή τελευταία φορά που πραγματοποιήθηκε η ανανέωση σκαφών ήταν το 2003, το 2015 δόθηκε εντολή να γίνουν έκτακτες επιθεωρήσεις πλωτών μέσων (πλοηγίδων) από τα τοπικά κλιμάκια επιθεώρησης πλοίων.

Η διαδικασία αυτή ολοκληρώθηκε και τα πορίσματα αξιολογήθηκαν αρμοδίως.

Για το λόγο αυτό κινήθηκε εκ μέρους της Διεύθυνσης Πλοηγικής Υπηρεσίας από το 2016, μέσω της Διεύθυνσης Προμηθειών, Εφοδιασμού και Αποθηκών (ΔΙΠΕΑ) του ΥΝΑΝΠ, η διαδικασία για την προμήθεια (ναυπήγηση) επτά (07) πλωτών μέσων (πλοηγίδων).

Συγκροτήθηκε τον Ιανουάριο 2017 από τη ΔΙΠΕΑ επιτροπή σύνταξης τεχνικών προδιαγραφών, η οποία  ανασυγκροτήθηκε εκ νέου με την αρ. πρ. 2834.2/30459/2019/24-04-2019 (ΑΔΑ: 6ΞΙΡ4653ΠΩΤ9Α) απόφαση ΥΝΑΝΠ / ΓΔΟΥ / ΔΙΠΕΑ / ΤΜΗΜΑ 4Ο

Η εν λόγω επιτροπή ολοκλήρωσε την σύνταξη των τεχνικών προδιαγραφών, μετά από ανοικτή δημόσια διαβούλευση που έλαβε χώρα δύο φορές. Η Υπηρεσία, με το αρ. πρ. 3161.45/42757/2019/07-06-2019 έγγραφό της, διαβίβασε στην ΔΙΠΕΑ το τεύχος τεχνικών προδιαγραφών για την προμήθεια (ναυπήγηση) επτά (07) πλωτών μέσων της Πλοηγικής Υπηρεσίας, με το οποίο επιθυμεί να κινηθεί η διαγωνιστική διαδικασία.

Το έργο έχει προϋπολογισμό 4.900.000 ευρώ (απαλλάσσεται από ΦΠΑ) και χρηματοδοτείται αποκλειστικά από το Κεφάλαιο Πλοηγικής Υπηρεσίας. Την 07-10-2020 εκδόθηκε από την αρμόδια Διεύθυνση του ΥΝΑΝΠ (ΔΙΠΕΑ) η αρ. πρ. 2832.9/64599/2020/02-10-2020 (ΑΔΑ: 9ΕΞΞ4653ΠΩ-ΦΒΗ) διακήρυξη ΥΝΑΝΠ / ΓΔΟΥ / ΔΙΠΕΑ για την προμήθεια (ναυπήγηση) των επτά σκαφών, με καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προσφορών την 15-01-2021.

Στην παρούσα φάση είναι σε εξέλιξη η διαγωνιστική διαδικασία, η οποία βρίσκεται στο στάδιο αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών.

Σημειώνεται ότι από τη στιγμή που θα υπογραφεί σύμβαση μέχρι και την παραλαβή της τελευταίας πλοηγίδας απαιτούνται δεκαοκτώ (18) μήνες.

Είναι προφανές ότι η Διεύθυνση Πλοηγικής Υπηρεσίας, όταν παραλάβει τα νέα σκάφη, θα αξιολογήσει τις ανάγκες των Πλοηγικών Σταθμών και θα τα κατανείμει λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη εύρυθμης λειτουργίας όλων των Πλοηγικών Σταθμών.

Τέλος η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου προχωρεί καις την κατάθεση ορισμένων προτάσεων με στόχο την βελτίωση της λειτουργίας της. Έτσι προτείνει την τροποποίηση της γεωγραφικής ευθύνης των υφιστάμενων Πλοηγικών Σταθμών, με παράλληλη ίδρυση νέων.

Επιπλέον την άμεση λήψη γνωμοδότησης από το Συμβούλιο Πλοηγικής Υπηρεσίας, αναφορικά με την πλήρωση κενών θέσεων ναυτικού προσωπικού, ώστε η Διεύθυνση Διοικητικών Υπηρεσιών να προχωρήσει σε περαιτέρω ενέργειες αρμοδιότητάς της.

Την ανάπτυξη πληροφοριακού συστήματος διαχείρισης της διαδικασίας πλοήγησης των πλοίων στους λιμένες της χώρας.

Η ηλεκτρονικοποίηση της όλης διαδικασίας θα επιφέρει διαλειτουργικότητα και σύνδεση Διεύθυνσης Πλοηγικής Υπηρεσίας, Περιφερειακών Πλοηγικών Σταθμών και χρηστών πλοηγικών υπηρεσιών, διαφάνεια συναλλαγών, ευκολότερο εντοπισμό λαθών και άστοχων ενεργειών κατά την είσπραξη των πλοηγικών δικαιωμάτων, διευκολύνοντας σημαντικά το έργο όλων των εμπλεκομένων με την πλοήγηση φορέων.

Επισημαίνεται τέλος ότι το έργο του πλοηγού είναι μα παρέχει καθοδήγηση/βοήθεια στον πλοίαρχο για τον επιτυχή κατάπλου, μεθόρμιση ή απόπλου του πλοίου στα υπόχρεα προς πλοήγηση πλοία στις περιοχές όπου υφίσταται Πλοηγικός Σταθμός.

Ο πλοηγός, κατόπιν ειδοποίησης από το ναυτικό πράκτορα του πλοίου, φτάνει στο πλοίο με την πλοηγίδα, όπου ανεβαίνει στη γέφυρα του πλοίου για να παράσχει υπηρεσίες πλοήγησης, συμπληρώνοντας την αντίστοιχη δήλωση πλοιάρχου, προκειμένου να εκδοθεί το τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών.

Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2017/352 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 15ης Φεβρουαρίου 2017 για τη θέσπιση πλαισίου όσον αφορά την παροχή λιμενικών υπηρεσιών και κοινών κανόνων για την χρηματοοικονομική διαφάνεια των λιμένων, η πλοήγηση αποτελεί μια λιμενική υπηρεσία ιδιαίτερης φύσης, με χαρακτήρα δημοσίου συμφέροντος, ενώ αναγνωρίζεται γενικά η σημασία της για τους λιμένες και τα πλοία, την εξυπηρέτηση των θαλάσσιων μεταφορών, την ασφάλεια, το περιβάλλον κ.λπ.

Η πλοήγηση καλείται λοιπόν ως υπηρεσία να ανταποκρίνεται σε συγκεκριμένες απαιτήσεις και προσφέρεται με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.

Για τους λόγους αυτούς, η πλοήγηση αντιμετωπίστηκε στο πλαίσιο της πρότασης του Κανονισμού, κατά τις διαπραγματεύσεις αλλά και στο τελικό κείμενο, ως μία ιδιαίτερη υπηρεσία με δημόσιο χαρακτήρα.