Η καταρρέουσα λίρα απειλεί να συμπαρασύρει τον Ερντογάν

«Πού είναι τα 128 δισ. δολάρια;» ήταν το ερώτημα που έθεσε στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα με ένα τεράστιο πανό που κρέμασε προ δεκαημέρου έξω από τα γραφεία του στην Κωνσταντινούπολη. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου αναφερόταν στα χρήματα που έριξε τα τελευταία χρόνια ο Ερντογάν στον Πίθο των Δαναΐδων. Αυτά δηλαδή που ξόδεψε στην απέλπιδα προσπάθειά του να στηρίξει την τουρκική λίρα στις διεθνείς αγορές.

Με το επιχείρημα ότι… παραβιάζει τα περιοριστικά μέτρα κατά της COVID-19, ο περιφερειάρχης της Κωνσταντινούπολης κατέβασε το πανό και απαγόρευσε την αναγραφή του συνθήματος σε βανάκια και φορτηγά αυτοκίνητα που «όργωναν» την Πόλη.

Η κεμαλική αξιωματική αντιπολίτευση σκέφθηκε να χρησιμοποιεί εφεξής μόνο τον αριθμό 128, αφού πλέον όλοι ξέρουν σε τι αναφέρεται. Μαζί της συντάχθηκε εσχάτως και η Μεράλ Ακσενέρ, η ηγέτιδα του επίσης κεμαλικού «Καλού Κόμματος iYi» (είναι η αποστάτις των υπερεθνικιστών του Μπαχτσελί).

«Καταπίνει» τραπεζίτες

«Τα εμβόλια λείπουν. Και επίσης λείπουν τα 128 δισ. δολάρια που ξόδεψε ο υπουργός του Powerpoint, που τα ξόδεψε αφειδώς» δήλωσε η Ακσενέρ. Και όταν αναφέρεται στον «υπουργό του Powerpoint» εννοεί τον πρώην υπουργό Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαϊράκ, τον περίφημο γαμπρό του Ερντογάν που ηγήθηκε της πολιτικής των χαμηλών επιτοκίων και του υψηλού πληθωρισμού, μιας νομισματικής συνταγής που άσκησε τα τελευταία χρόνια η διακυβέρνηση Ερντογάν για να δημιουργεί στους φτωχούς Τούρκους την ψευδαίσθηση ότι «έχουν λεφτά στην τσέπη», αφού δεν ανατιμώνται τα εγχώρια προϊόντα και οι υπηρεσίες.

Ο Αλμπαϊράκ αναγκάστηκε να παραιτηθεί τον περασμένο Νοέμβριο όταν ο Ερντογάν καρατόμησε τον κεντρικό τραπεζίτη που κρατούσε χαμηλά τα επιτόκια για να τον αντικαταστήσει με έναν άλλο που θα έδινε την εντύπωση στις διεθνείς αγορές ότι η Τουρκία στρέφεται σε πιο ορθόδοξες νομισματικές πολιτικές.

Οντως, ο νέος κεντρικός τραπεζίτης Νατσί Αγκμπάλ αύξησε το βασικό επιτόκιο της λίρας από το 10,25% στο 15% και συγκράτησε ως έναν βαθμό τη διολίσθηση της λίρας έναντι του δολαρίου, του ευρώ και άλλων ξένων νομισμάτων. Αλλά δεν έκλεισε ούτε πέντε μήνες στο αξίωμα. Στις 20 Μαρτίου, δύο ημέρες αφότου προχώρησε στην τρίτη αύξηση του επιτοκίου στο 19%, ο Ερντογάν τον έδιωξε για να διορίσει τον σημερινό τραπεζίτη Σαχάπ Καβτσίογλου που είναι βουλευτής του Κόμματος της Δικαιοσύνης και της Ανάπτυξης, άνθρωπος του προέδρου δηλαδή.

Από γκάφα σε γκάφα

Ολοι πίστευαν ότι ο Καβτσίογλου θα προχωρούσε πάραυτα σε μείωση του επιτοκίου στο 17%. Δεν το έχει πράξει ακόμη, αλλά ήδη τις πρώτες δύο εβδομάδες μετά τον διορισμό του η λίρα είχε χάσει το 12% της αξίας της έναντι του δολαρίου. Προ ημερών ο Ερντογάν διαβεβαίωσε ότι «σύντομα ο νέος τραπεζίτης θα μειώσει τα επιτόκια», ενώ παράλληλα καταφέρθηκε κατά της αντιπολίτευσης κατηγορώντας την ότι λέει ψέματα.

«Τα χρήματα αυτά δεν δωρίστηκαν σε κανέναν ούτε χάθηκαν» είπε αναφερόμενος στα 128 δισ. δολάρια. «Απλώς άλλαξαν χέρια και πέρασαν σε οικονομικούς παράγοντες, ενώ ένα μεγάλο μέρος επέστρεψε στην Κεντρική Τράπεζα» πρόσθεσε, δίχως να εξηγήσει πώς έγιναν όλα αυτά. Ακόμα χειρότερα, ο Ερντογάν είπε ότι την τελευταία διετία για να στηριχθεί η λίρα δεν «χρησιμοποιήθηκαν» 128 δισ. αλλά… 165 δισ. δολάρια! Δήλωση που ευλόγως αύξησε τις πιέσεις στο εθνικό νόμισμα της Τουρκίας, προτού ακόμη ο Καβτσίογλου μειώσει τα επιτόκια. Με κάτι τέτοιες δηλώσεις κατάφερε ο Ερντογάν να ρίξει την υποστήριξη στο κόμμα του για πρώτη φορά κάτω από το 30%, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις.

Εν τω μεταξύ, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να περιορίσει την πανδημία που καλπάζει και να σώσει την τουριστική περίοδο, η Αγκυρα αποφάσισε να εφαρμόσει ένα πιο σκληρό lockdown. Βέβαια η γειτονική χώρα έχει μπει ήδη στον μήνα του Ραμαζανιού, που θα διαρκέσει έως τα μέσα Μαΐου. Και η φράση «Ραμαζάνι με social distancing» είναι σύντομο τουρκικό ανέκδοτο – κάτι αντίστοιχο με το δικό μας «Πάσχα με κοινωνικές αποστάσεις».