Ο κρίσιμος ρόλος των τραπεζών μετά το «ξεκλείδωμα» των αγορών

«Σε αυτή τη φάση δεν μπορώ να φανταστώ τι μπορεί να πάει τόσο στραβά που να θέσει εκ νέου υπό αμφισβήτηση την ανάκαμψη των τραπεζών». Με τη φράση αυτή σχολίασε τις προοπτικές του κλάδου πηγή που έχει παρακολουθήσει όλη τη διαδρομή του εγχώριου συστήματος, από το ξέσπασμα της κρίσης χρέους στις αρχές της περασμένης δεκαετίας μέχρι σήμερα.

Σύμφωνα με τον ίδιο, οι ελληνικές τράπεζες έχουν αυτή τη στιγμή μια μοναδική ευκαιρία μετασχηματισμού και ανασύνταξης, με στόχο την επιστροφή σε πλήρη κανονικότητα πολύ σύντομα. Πρόκειται για συνθήκη αναγκαία όχι μόνο για την ανταμοιβή των μετόχων τους και την προσέλκυση νέων επενδυτών, αλλά και για την επαρκή χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας την επόμενη κρίσιμη πενταετία.

Και αυτό διότι το στοίχημα της μετά COVID-19 εποχής δεν είναι άλλο από την επίτευξη υψηλών και διατηρήσιμων ρυθμών ανάπτυξης. Ο στόχος αυτός προϋποθέτει την ορθή χρήση όλων των διαθέσιμων χρηματοδοτικών πόρων, τόσο από τις αγορές και το ΕΣΠΑ όσο και από το διαχειριζόμενο σε μεγάλο βαθμό από τις τράπεζες Ταμείο Ανάκαμψης.

Οι τραπεζίτες εκτιμούν πως με όλα τα μέσα που θα έχουν στη διάθεσή τους είναι δυνατή η αναμόρφωση του επιχειρηματικού μοντέλου της χώρας, καθώς και η ανάδειξη σχημάτων ανταγωνιστικών σε διεθνές επίπεδο και ικανών να απορροφήσουν χιλιάδες θέσεις εργασίας.

Συνάντηση

Μεγάλο μέρος της κουβέντας που είχαν την περασμένη εβδομάδα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας επικεντρώθηκε σε αυτό το θέμα. Ο κεντρικός τραπεζίτης ανέδειξε τον σημαντικό ρόλο που καλείται να παίξει ο τραπεζικός κλάδος για την υποστήριξη του μεταρρυθμιστικού και αναπτυξιακού πλάνου της κυβέρνησης. Στο πλαίσιο αυτό, υπογράμμισε την ανάγκη οι τράπεζες να εκμεταλλευθούν το παράθυρο ευκαιρίας που έχει ανοίξει, για να αφήσουν πίσω τους μία και καλή την υπερδεκαετή κρίση.

Η αλήθεια είναι πως η επιτυχημένη αύξηση κεφαλαίου της Τράπεζας Πειραιώς και η αναβάθμιση Δημοσίου και συστημικών ομίλων από τον οίκο S&P επικυρώνουν την πλήρη επάνοδο στις αγορές. Αυτό, σε συνδυασμό με το υποστηρικτικό περιβάλλον υπερβάλλουσας ρευστότητας μέσω των δράσεων της ΕΚΤ, καθιστά απολύτως εφικτή την υλοποίηση του στρατηγικού πλάνου των τραπεζών.

Διαφοροποίηση

Πλέον, έχει ανοίξει ο δρόμος για τη διαφοροποίηση των πηγών χρηματοδότησης και τη μείωση της εξάρτησης από καταθέσεις, αλλά και για την ικανοποίηση των αυστηρότερων εποπτικών απαιτήσεων που σταδιακά ενεργοποιούνται. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και για την Τράπεζα Πειραιώς που βρισκόταν μέχρι πριν από λίγους μήνες σε δύσκολη θέση, μετά την αύξηση κεφαλαίου του 1,40 δισ. ευρώ, θεσμικοί επενδυτές θεωρούν πως το στρατηγικό της πλάνο είναι απόλυτα ρεαλιστικό.

Οπως επισημαίνουν σχετικά αναλυτές, με τη νέα κεφαλαιακή ένεση θα πρέπει να θεωρείται εξασφαλισμένη η μείωση των δεικτών καθυστερήσεων κάτω από το 10% μέσα στους επόμενους 18 μήνες. Επιπλέον, εκτιμούν πως ακόμα και μετά το καθάρισμα του ισολογισμού της, οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας θα κρατηθούν σε διψήφια ποσοστά.

Η κερδοφορία

Ως προς την κερδοφορία, προβλέπουν πως η ανάκαμψη της οικονομίας θα επιτρέψει στην Πειραιώς και στις υπόλοιπες τράπεζες να αυξήσουν το δανειακό χαρτοφυλάκιο και κατ’ επέκταση τα έσοδα από τόκους και προμήθειες. Σε αυτό το σενάριο, ο βαθμός ενίσχυσης της κερδοφορίας θα εξαρτηθεί από την περαιτέρω αποκλιμάκωση του κόστους λειτουργίας.

Το μόνο ζήτημα για το οποίο δεν έχει ακόμη βρεθεί λύση αποτελεί το υψηλό ποσοστό του αναβαλλόμενου φόρου στα κεφάλαια των τραπεζών, θέμα το οποίο έθιξε ο κ. Στουρνάρας στο προ ημερών γεύμα του με τον Πρωθυπουργό.