Οι μεταρρυθμίσεις τον καιρό του Ταμείου Ανάκαμψης

Τον τελευταίο καιρό ακούω και διαβάζω σχόλια – ιδιαίτερα στα social media- για το τι δουλειά έχει με τις μεταρρυθμίσεις το Ταμείο Ανάκαμψης; Οι σχολιαστές από τα γραφόμενά τους φαίνεται πως δεν έχουν μια και μόνη πηγή ιδεολογικής προέλευσης και πολιτικής καταγωγής, ενώ τα κίνητρά τους καλύπτουν μια ευρεία γκάμα επιδιώξεων και σκοπιμοτήτων – άλλοι θεωρούν το Ταμείο Ανάκαμψης αποκλειστικά και μόνο ως μηχανή για νέο χρήμα στην αγορά και άλλοι ακούν μεταρρυθμίσεις και …τρέχουν.

Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα με τη σειρά. Ας ξεκινήσουμε από το τι σημαίνει στις μέρες μας ο όρος «Μεταρρύθμιση». Αντί άλλου, προτιμώ να δώσω ένα συγκεκριμένο παράδειγμα που προέρχεται από το Σχέδιο «Ελλάδα 2.0». Στην αναλυτική παρουσίαση του Σχεδίου στη σελίδα 166 κάτω από τον γενικό τίτλο «Δημιουργία νέου Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού» μπορεί κανείς να βρει και να διαβάσει μια μεταρρυθμιστική παρέμβαση. Η τελευταία στοχεύει στην εφαρμογή ενός νέου θαλάσσιου χωρικού σχεδιασμού με στόχο μεταξύ άλλων την προσέλκυση επενδύσεων σε υπεράκτιες Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (υπεράκτιες ανεμογεννήτριες κ.λπ.), που θα αξιοποιήσουν το τεράστιο αιολικό δυναμικό της ελληνικής θαλάσσιας επικράτειας.

Η μεταρρύθμιση είναι μια παρέμβαση με συγκεκριμένους στόχους και συγκεκριμένο αντίκρισμα τόσο σε κοινωνικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο. Έχουμε, λοιπόν, για πρώτη φορά μια οργανωμένη παρέμβαση με ολοκληρωμένη πρόταση διαμόρφωσης ενός νέου, ευέλικτου και αποτελεσματικού θεσμικού πλαισίου προκειμένου να αξιοποιηθεί, μέσω επενδύσεων, το τεράστιο αιολικό δυναμικό της ελληνικής θαλάσσιας επικράτειας. Με άλλα λόγια, το νέο θεσμικό πλαίσιο θα ρυθμίζει ακόμη και τις μικρότερες λεπτομέρειες για να μπορεί ένας επενδυτής – στην πραγματικότητα των ημερών, ισχυροί επιχειρηματικοί όμιλοι με οργάνωση, μέσα και τεχνογνωσία από την Ελλάδα και το εξωτερικό- να «στήσει» ένα πλωτό αιολικό πάρκο.

Επιπλέον, η ίδια παρέμβαση λόγω ακριβώς της διαμόρφωσης ενός νέου θεσμικού πλαισίου δημιουργεί εκ του μηδενός με οργανωμένο τρόπο και καθορισμένους όρους και προδιαγραφές με καινούργια για τα ελληνικά δεδομένα αγορά – μια αγορά ανοικτή και έτοιμη να υποδεχθεί επενδύσεις.

Ας δούμε και ένα δεύτερο παράδειγμα. Στη σελίδα 165 του Σχεδίου «Ελλάδα 2.0» βρίσκουμε μια μεταρρύθμιση που αφορά το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής στις πόλεις σε άμεση σχέση με την οικονομική και επιχειρηματική δραστηριότητα. Συγκεκριμένα, η κατάρτιση και η επικύρωση πολεοδομικών σχεδίων, τοπικών και ειδικών καθώς και η οριοθέτηση περιοχών και ζωνών υποδοχής, μεταφοράς συντελεστή δόμησης, η οριοθέτηση οικισμών και τα σχέδια χαρακτηρισμών κοινόχρηστων οδών θα καλύψουν ολόκληρη την χώρα οδηγώντας μέσα στην επόμενη πενταετία στην ολοκλήρωση του πολεοδομικού χάρτη της χώρας (σήμερα καλύπτεται μόλις το 20%).

«Η μεταρρύθμιση», όπως επισημαίνεται, «θα διευκολύνει τη νόμιμη δόμηση λύνοντας ένα από τα μεγάλα προβλήματα που διαχρονικά καθυστερεί και εμποδίζει την προσέλκυση επενδύσεων και την φιλική προς το περιβάλλον πολεοδομική ανάπτυξη». Προς αυτή τη κατεύθυνση το Ταμείο Ανάκαμψης έχει προγραμματίσει να δαπανήσει το ποσό των 250 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο θα κατευθυνθεί για τη δημιουργία των τοπικών και ειδικών πολεοδομικών σχεδίων αξιοποιώντας το σύνολο του επιστημονικού και τεχνικού δυναμικού της χώρας.

Τα προηγούμενα χρόνια – ιδιαίτερα τα πρώτα χρόνια της εποχής των Μνημονίων- ο όρος «Μεταρρύθμιση» είναι αλήθεια πως είχε … «κακοπεράσει». Μάλιστα, αποσπασματικά μέτρα χωρίς προοπτική αλλαγής της ζωής των πολιτών που έθιγαν χωρίς ανταπόδοση αρκετές φορές μεγάλες κοινωνικές ομάδες έφεραν τον όρο «Μεταρρύθμιση». Τα «βαφτίσια» ήταν η εύκολη, ανέξοδη εν πολλοίς λύση για το πολιτικό προσωπικό.

Σήμερα, ας μου επιτραπεί να υποστηρίξω ότι η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική. Πρώτο, το Σχέδιο «Ελλάδα 2.0» πάνω στο οποίο εδράζεται το τρίπτυχο «Εργα- Επενδύσεις- Μεταρρυθμίσεις» έχει ιδιοκτήτες που αποδέχονται το γεγονός ότι είναι και ιδιοκτήτες του Σχεδίου. Δεύτερο, οι ιδιοκτήτες του Σχεδίου δηλαδή οι εμπνευστές και οι συγγραφείς του είναι και εκείνοι που κλήθηκαν να το εφαρμόσουν στη πράξη. Τα ονόματα τους είναι γνωστά. Τα διαβάζετε και τα ακούτε σχεδόν καθημερινά. Το μόνο που θα πρόσθετα από την πλευρά μου είναι ότι όλοι τους – μηδενός εξαιρουμένου- προέρχονται από την μεταρρυθμιστική πλευρά του λόφου της πολιτικής.