Η άρση της πατέντας των εμβολίων ρίχνει στο καναβάτσο τις φαρμακευτικές

Το δρόμο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου παίρνει το ζήτημα της άρσης της πατέντας για τα εμβόλια κατά του Covid-19, καθώς η αλλαγή στάσης των ΗΠΑ σε συνδυασμό με τη θετική διάθεση Ευρώπης και Κίνας πυροδοτούν ραγδαίες εξελίξεις. Δεν είναι τυχαίο πως ήδη σήμερα οι μετοχές των φαρμακευτικών εταιρειών που παράγουν ή βρίσκονται σε τροχιά παραγωγής εμβολίων, δέχονται σημαντικές πιέσεις στις διεθνείς αγορές.

Το γενικό συμβούλιο του ΠΟΕ συνεδριάζει εκτάκτως απόψε για να δώσει το πράσινο φως για την έναρξη των σχετικών συζητήσεων, αν και η άρση του waiver στα πνευματικά δικαιώματα των σκευασμάτων θα χρειαστεί αρκετές εβδομάδες, όπως εκτιμούν ειδικοί αναλυτές.

Σε κάθε περίπτωση η στροφή 180 μοιρών από τον νέο Λευκό Οίκο άλλαξε τα πάντα και αυτό το έχουν σαφώς αντιληφθεί οι ίδιες οι φαρμακευτικές εταιρείες που θίγονται άμεσα. Μάλιστα, οι πρώτες αντιδράσεις τους δεν αφήνουν αμφιβολία για το πόσο εξοργισμένες είναι.

«Η αλλαγή στάσης της αμερικανικής πολιτικής δεν πρόκειται να σώσει ζωές» σχολίασε περιφρονητικά, μιλώντας στο πρακτορείο Bloomberg, ο πρόεδρος και CEO του φαρμακευτικού ομίλου lobbying PhRMA, Στίβεν Ουμπλ, σχολιάζοντας πως δεν διευκολύνει την αντιμετώπιση των πραγματικών προκλήσεων που έχουν να κάνουν με την αύξηση της παραγωγής, τη βελτίωση της διανομής και τη διαθεσιμότητα των πρώτων υλών.

Την ίδια ώρα, οι μετοχές των εταιρειών του κλάδου των εμβολίων έπαιρναν την κατιούσα. Ενδεικτικά η μετοχή της γερμανικής BioNTech έχανε νωρίτερα 3,45% (αν και προσυνεδριακά είχε βρεθεί έως και το -6,3%), η αμερικανική Pfizer προσυνεδριακά υποχωρούσε κατά 2,5%, ενώ στο «κόκκινο» βρισκόταν επίσης η μετοχή της Johnson & Johnson και της Moderna, παρά το γεγονός πως ειδικά η τελευταία πρόκειται μέσα στη μέρα να ανακοινώσει πολύ θετικά αποτελέσματα πρώτου τριμήνου. Αντιστοίχως, η μετοχή της γερμανικής CureVac, που βρίσκεται στο τελικό στάδιο για την ανάπτυξη επίσης εμβολίου με την τεχνολογία mRNA, βρέθηκε να υποχωρεί έως και κατά 17%(!).

Οι φαρμακευτικές εταιρείες επιμένουν πως το πλάνο είναι αναποτελεσματικό και πως ελάχιστες χώρες έχουν πρακτικά τη δυνατότητα να παράγουν εμβόλια, ακόμη και αν γνωρίζουν την πατέντα των σκευασμάτων. Επισημαίνουν, επίσης, πως ήδη υπάρχει πρόβλημα με την προμήθεια πρώτων υλών, που είναι κι ένας από τους παράγοντες που δυσκολεύει την επιτάχυνση της παραγωγής επιπλέον δόσεων από τους φαρμακευτικούς κολοσσούς.

Πάντως, χώρες που έχουν δυσκολία να αντιμετωπίσουν την αναζωπύρωση των κρουσμάτων, όπως η Νότιος Αφρικής και βέβαια η Ινδία, ήδη πανηγυρίζουν. Ειδικά, η Ινδία που φιλοξενεί στο έδαφος της και αρκετές φαρμακευτικές μονάδες παραγωγής είχε κλιμακώσει, τις τελευταίες ημέρες, τις πιέσεις προς τον ΠΟΕ, ώστε να προχωρήσει η συζήτηση για την άρση των δικαιωμάτων της πατέντας των εμβολίων.