Κρίσιμο δίμηνο για οικονομία, τουρισμό και κρατικά έσοδα

Μετά και τη νέα επιτυχημένη έξοδο στις αγορές κυβέρνηση και οικονομικό επιτελείο εισέρχονται και τυπικά στο κρίσιμο μονοπάτι «επιβεβαίωσης των υψηλών προσδοκιών» τόσο στο μέτωπο των εμβολιασμών, όσο και στην αισιοδοξία για την πορεία της οικονομίας. Το επόμενο δίμηνο αποτελεί μία σημαντική «γέφυρα» προς την εποχή μετά την πανδημία: επιχειρήσεις και κρατικά ταμεία μπαίνουν σε μία νέα φάση με κύριο χαρακτηριστικό τις ανάσες ρευστότητας -μετά την ασφυξία των lockdowns.

Από τη μία πλευρά, οι οικονομικές δραστηριότητες ανοίγουν σταδιακά, τα μέτρα στήριξης αρχίζουν να αποσύρονται, έρχεται εισροή ευρωπαϊκών πόρων, τα κρατικά έσοδα εκτιμάται να μπουν σε ανοδική τροχιά και ανοίγει ο τουρισμός. Από την άλλη, όμως, υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα για τον χρόνο της επίτευξης ανοσίας από την εμβολιαστική διαδικασία, οι επαγγελματίες του τουριστικού κλάδου μιλούν για κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, ενώ ακόμα δεν έχουν αποτυπωθεί πλήρως οι πληγές των κλάδων που έμειναν κλειστοί τόσους μήνες.

Διακόπτεται το μέτρο της Επιστρεπτέας Προκαταβολής μετά από επτά κύκλους και τη σκυτάλη παίρνουν πιο στοχευμένα μέτρα, κυρίως ειδικά χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως για παράδειγμα το πρόγραμμα παγίων δαπανών. Από τη Δευτέρα ξεκινά το πρόγραμμα για την εστίαση και προβλέπει επιδότηση (7% του τζίρου) ως κεφάλαιο κίνησης για την αγορά υλικών, με συνολικό προϋπολογισμό 330 εκατ. ευρώ, ενώ αντίστοιχο πρόγραμμα ετοιμάζεται για τον τουρισμό. Επίσης, αναμένονται ανακοινώσεις σχετικά με τα προγράμματα στήριξης μέσω ΕΣΠΑ για γυμναστήρια και παιδότοπους, των επιχειρήσεων δηλαδή που παραμένουν ακόμα κλειστοί.

Από το οικονομικό επιτελείο τα μηνύματα για τα ταμειακά διαθέσιμα δείχνουν μία διαχειρίσιμη κατάσταση, το ύψος των οποίων παραμένει κοντά στην περιοχή των 30-32 δισ. ευρώ, αν και το αυστηρό lockdown έχει ανεβάσει το κόστος των μέτρων στήριξης από τα 7,5 δισ. ευρώ στα 15 δισ. ευρώ για το τρέχον έτος. Επιπλέον, έως το τέλος Ιουνίου τα κρατικά ταμεία θα πάρουν μία έξτρα ανάσα κοντά στα 6 δισ. ευρώ, με κύριες πηγές τις αγορές και τις Βρυξέλλες. Πέραν λοιπόν της χθεσινής άντλησης κεφαλαίων των 3 δισ. ευρώ, αναμένονται 2,4 δισ. ευρώ από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα SURE και 650 εκατ. ευρώ από τη δόση της 10ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης.

Στο κρίσιμο μέτωπο του τουρισμού, η κυβέρνηση και η αγορά κρέμεται από το παράγοντα του εμβολιασμού σε όλη την Ευρώπη και προσδοκά έσοδα κοντά στα 7-8 δισ. Ευρώ, στα 40-50% των εσόδων του 2019. Προς το παρόν πάντως οι κρατήσεις για Μάιο και Ιούνιο είναι παγωμένες και αναμένεται να ανοίξουν αυτή την περίοδο λίγα ξενοδοχεία, αν και καταγράφεται ζήτηση για τους επόμενους μήνες που φτάνει μέχρι και τον Οκτώβριο σε ορισμένες περιοχές.

Ο ετήσιος δανεισμός μπορεί να ξεπεράσει τα 14 δισ. ευρώ

Οι υψηλές προοπτικές για την ελληνική οικονομία – σε συνδυασμό με το μπαράζ θετικών εκθέσεων διεθνών οίκων, οι οποίες εκτινάσσουν τις προσδοκίες για αναβαθμίσεις αξιολογήσεων- έστρωσαν το έδαφος για τη νέα άντληση φθηνής ρευστότητας και ενίσχυσης των ταμειακών διαθεσίμων, με τη χώρα να έχει αντλήσει συνολικά περί τα 12 δισ. ευρώ, και από τον Ιούλιο του 2019, μέσω μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης, περί τα 22 δισ. ευρώ.

Το ελληνικό Δημόσιο έδωσε χθες το τρίτο κατά σειρά «παρών» από τις αρχές του έτους στις αγορές και δανείστηκε 3 δισ. ευρώ μέσω της νέας έκδοσης ομολόγου 5ετούς διάρκειας καταγράφοντας παράλληλα ισχυρότατη ζήτηση- που ξεπέρασε τα 20 δισ. ευρώ- και νέο ιστορικό χαμηλό επιτόκιο κοντά στο 0,20%.

Το δημόσιο έχει αντλήσει 3 δισ. ευρώ μέσω της ανταλλαγής ομολόγων με τις ελληνικές συστημικές τράπεζες, 3,5 δισ. ευρώ με το 10ετές ομόλογο στις 27 Ιανουαρίου και επιτόκιο 0,807% και 2,5 δισ. ευρώ μέσω του ομολόγου 30 ετών στις 17 Μαρτίου, με επιτόκιο 1,956%. Σημειώνεται ότι στη δημοπρασία που προηγήθηκε στις 17 Μαρτίου καταγράφηκε έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον αφού οι προσφορές ξεπέρασαν τα 26,1 δισ. Ευρώ, ενώ και με την έκδοση του 10ετούς ομολόγου στις 27 Ιανουαρίου οι επενδυτές προσέφεραν να δανείσουν το Ελληνικό Δημόσιο με 29 δισ. ευρώ μέσω αυτής της έκδοσης.

Οι ευνοϊκές συνθήκες για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και το αυξημένο ενδιαφέρον για τις εκδόσεις ελληνικών τίτλων- που στηρίζεται φυσικά και στο πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας- ενισχύουν τις εκτιμήσεις των αναλυτών που βλέπουν ότι η Αθήνα θα εκμεταλλευτεί το περιβάλλον και ενδεχομένως να προβεί ίσως και σε δύο εκδόσεις έως το φθινόπωρο και έτσι ο ετήσιος δανεισμός μπορεί να ξεπεράσει τα 14 δισ. ευρώ φέτος, από τα 10-12 δισ. ευρώ που ήταν ο αρχικός σχεδιασμός.

Η θετική κίνηση της αναβάθμισης του οίκου αξιολόγησης Standard & Poor’s ( σε “ΒΒ” από BB-” με θετικές προοπτικές) έφερε πιο κοντά την ημερομηνία έκδοσης, την οποία ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους ήδη προετοίμαζε για Μάιο – Ιούνιο.

Ο αμερικανικός οίκος δίνει επομένως το εισιτήριο για ενδεχόμενες νέες αναβαθμίσεις τους επόμενους 12 με 18 μήνες και η ελληνική οικονομία πλέον είναι στο δρόμο για την κατάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας από την οποία απέχει κατά δύο σκαλοπάτια, όταν η πιστοληπτική ικανότητα είχε κάνει βουτιά στην κατηγορία «σκουπίδια» από το 2010.