Τα κτήρια σκοτώνουν, όχι οι σεισμοί…

Το 2% της παγκόσμιας σεισμικής ενέργειας απελευθερώνει κάθε χρόνο η Ελλάδα – και πάνω από το 50% της ευρωπαϊκής (!).

Εντυπωσιακό, ε; Και βέβαια εντυπωσιακό, αλλά δεν είναι αυτή η είδηση… Την είδηση, την δίνει ο ακαδημαϊκός, μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών / Ομότιμος καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) Παναγιώτης Καρύδης.

Ποια είναι αυτή; Είναι πως, ενώ πριν από 20 χρόνια (το 2001) δόθηκε εντολή, από το τότε, ΥΠΕΧΩΔΕ και μετά από τον ΟΑΣΠ να γίνει προσεισμικός έλεγχος σε περίπου  80.000 κτήρια του δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, σήμερα,  δυο δεκαετίες μετά, έχουν ελεγχθεί γύρω στα 25.000 (!).

Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει με απλά μαθηματικά ότι περίπου  55.000 κτήρια – ανάμεσά τους και πολλά εγκαταλελειμμένα σε ερειπιώδη κατάσταση –  δεν έχουν ελεγχτεί με ό,τι αυτό συνεπάγεται στην περίπτωση ενός μεγάλου σεισμού για την ασφάλεια όσων θα περνούν κάτω ή δίπλα από αυτά …

Εδώ όμως θα πρέπει να βάλουμε και μια άλλη παράμετρο. Στον προαναφερόμενο αριθμό των προς έλεγχο κτηρίων, θα πρέπει να προστεθούν και τα κτήρια που επλήγησαν από μεγάλους  και καταστροφικούς σεισμούς στα χρόνια που ακολούθησαν. Και από το 2001 έως σήμερα, είχαμε 18 σεισμούς με μέγεθος πάνω από 6 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ σε πολλά μέρη της Ελλάδας  όπως για παράδειγμα, στην Ελασσόνα, στην Κω, στη Σάμο κι αλλού.

Υπομονή, άλλα 45 χρόνια έμειναν…

Και πότε αναμένεται να ολοκληρωθεί αυτός ο έλεγχος; Δεν το λέω εγώ, αλλά ο πατριάρχης της αντισεισμικής μηχανικής στην Ελλάδα. « Με τον ρυθμό που πάμε, θα χρειαστούμε άλλα 45 χρόνια για να ολοκληρώσουμε τον έλεγχο, χρονικό διάστημα μέσα στο οποίο θα έπρεπε να έχουμε ολοκληρώσει άλλες δυο σειρές ελέγχων και λόγω της γήρανσης των κτηρίων, αλλά και εξαιτίας της συσσωρευμένης καταπόνησης από τους προαναφερόμενους σεισμούς.  Και βέβαια, είναι απαραίτητος και ο προσεισμικός έλεγχος όλων των έργων υποδομής όπως είναι οι γέφυρες, τα συγκοινωνιακά έργα και τα λιμάνια».

Πού πάμε μετά από έναν μεγάλο σεισμό;

Ένα άλλο θέμα που αναδεικνύεται σχεδόν πάντα μετά από έναν μεγάλο σεισμό είναι η έλλειψη ασφαλών χώρων συγκέντρωσης προκειμένου να αποφευχθεί κυκλοφοριακό κομφούζιο στους δρόμους.

Το παραδέχεται και ο Παναγιώτης Καρύδης: «Ναι πράγματι λείπουν», λέει.  Έχει όμως μια πρόταση: «Θα πρότεινα,  ακολουθώντας τη μεθοδολογία του αναδασμού να δημιουργηθούν οι απαραίτητοι χώροι πρασίνου / συγκέντρωσης/ ανακούφισης των κατοίκων στα αστικά κέντρα, με πρόβλεψη βέβαια ύπαρξης υποδομών υποστήριξης.

Ακούγεται λογικό; Και βέβαια. Το θέμα είναι να ακούσουν ( και να υλοποιήσουν την πρόταση) οι υπεύθυνοι.

Σεισμός στην εποχή του κορωνοϊού

Ένας σεισμός μπορεί να εκδηλωθεί οποιαδήποτε ώρα και στιγμή. Και εύλογα αναρωτιέται κάποιος: και τώρα με τον κορωνοιό τι κάνουμε; «Για την προστασία μας από τον σεισμό και τους άλλους φυσικούς κινδύνους, ισχύουν οι ίδιες βασικές αρχές, όπως και για την προστασία μας από τον κορωνοϊο», υποστηρίζει ο Παναγιώτης Καρύδης.

Σύμφωνα με τον ίδιο «η ασπίδα προστασίας μας από τον κορωνοϊο είναι η μάσκα, η τήρηση των αποστάσεων και η συμπεριφορά μας , για τον δε σεισμό είναι οι αντισεισμικές κατασκευές, η μικρή (κτηριακή )πυκνότητα (ένας ένοικος σε κτήριο στο Ψυχικό είναι πολύ πιο ασφαλής από αυτόν σε ολόιδιο κτήριο στην Κυψέλη ή σε άλλη πυκνοδομημένη περιοχή)  και η συμπεριφορά μας  (αποφεύγουμε τα «νοσούντα- επικίνδυνα» κτήρια) ».

Καλοί οι σχεδιασμοί, αλλά τι γίνεται με το κόστος;

Κατά τον Παναγιώτη Καρύδη, το κόστος της προστασίας μας έναντι του σεισμού εκτιμάται γύρω στο 3 έως 5 % της αξίας του κτηρίου, ενώ, αν δεν ληφθούν τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα, τόσο οι ανθρώπινες όσο και οι υλικές απώλειες θα  είναι τεράστιες.

Ένας σεισμός ωστόσο, δεν περιμένει την πολιτεία να ολοκληρώσει –όποτε- ολοκληρώσει τον σχεδιασμό της. Τι κάνουμε λοιπόν; Περιμένουμε; Όχι. Ακολουθούμε τις συμβουλές του ανθρώπου που αφιέρωσε τη ζωή του στη βελτίωση της αντισεισμικής θωράκισης της χώρας;

Ποιες είναι αυτές; Να προβούμε σε έναν προσεισμικό έλεγχο του κτηρίου από έναν έμπειρο Πολιτικό Μηχανικό.  Και μετά; Μετά να δώσουμε  μεγάλη προσοχή στη στερέωση κάθε αντικειμένου στο σπίτι, στο γραφείο, στο κατάστημα, είτε αυτό είναι κινητό είτε εντοιχισμένο όπως αντικείμενα σε ράφια, κάδρα, βιβλιοθήκες, τζαμαρίες, δεξαμενή πετρελαίου, καυστήρας κ.α.

Συμπέρασμα; Τα κτήρια σκοτώνουν όχι οι σεισμοί…