Η ακτινογραφία των ισολογισμών και η νέα μετά COVID-19 εποχή των εισηγμένων

Μείωση 17,88% στον κύκλο εργασιών τους στα 55,46 εκατ. ευρώ, πτώση στα κέρδη προ φόρων τόκων και αποσβέσεων κατά 29,78% στα 6,14 δισ. ευρώ και μείωση κατά 16,3% στα 696 εκατ. ευρώ στα καθαρά μετά τους φόρους κέρδη τους σημείωσαν στη χρήση του 2020,  οι 117 εισηγμένες εταιρείες (εκτός των 5 τραπεζών) που διαπραγματεύονται στην Κύρια Αγορά του ΧΑ, σύμφωνα με την επεξεργασία των ισολογισμών τους από την Μονάδα Ανάλυση Αγοράς & Επικοινωνίας του ομίλου ΕΧΑΕ.

Οι επιδόσεις τους επέδειξαν αντοχή στις ασφυκτικές συνθήκες που δημιούργησαν η πανδημία και η εφαρμογή των μέτρων περιορισμού (lockdowns) κατά τη διάρκεια του έτους αλλά και το 1ο τετράμηνο του 2021, ενω η περιορισμένη σχετικά μείωση στα κέρδη μετά φόρων, παρά τη μείωση των εσόδων, αποτελεί δείγμα σωστής διαχείρισης των κονδυλίων σχετιζόμενων με τα έξοδα των επιχειρήσεων, όπως οι αποσβέσεις, οι απομειώσεις, τα χρηματοοικονομικά και η φορολογία.  Οι λειτουργικές ροές τους μειώθηκαν κατά 8,3% στα 6,2 δισ. ευρώ και το CAPEX κατά 1,98% στα 3,61 δισ. ευρώ, ενώ η καθαρή τους θέση περιορίστηκε κατά 4,64% στα 30,14 δισ. ευρώ και το ενεργητικό τους κατά 1,16% στα 90,3 δισ. ευρώ.

Ο συνολικός τους δανεισμός αυξήθηκε μόλις 1,54% στα 30,91 δισ. ευρώ, με τις υποχρεώσεις τους να αυξάνουν επίσης οριακά (+0,68%) στα 60,16 δισ. ευρώ, με αύξηση του μακροπρόθεσμου (24,26 δισ. ευρώ από 23,42 δισ. ευρώ) και μείωση του βραχυπρόθεσμου (6,65 δισ. ευρώ από 7,02 δισ. ευρώ), λόγω χρηστής διαχείρισης των διαθεσίμων και των ροών χρηματοδότησης παρά τη μείωση των εσόδων.

Η αύξηση (+12,38%) στα 12,46 δισ. ευρώ (ρεκόρ 15ετίας) στα διαθέσιμά τους αποτελεί δείγμα των αυξανόμενων ταμειακών ροών, της συσσώρευσης ρευστότητας αλλά και της οικονομικής ευρωστίας, παρά τη δύσκολη οικονομική συγκυρία. Βελτίωση κατά 1 δισ. ευρώ σημειώθηκε στο καθαρό ταμείο (Δανεισμός μείον Διαθέσιμα), ενώ 31 εταιρείες έναντι 29 το 2019 εμφάνισαν καθαρό θετικό ταμείο, καθώς διαθέτουν ρευστό άνω των 2 δισ. ευρώ. Συνεχιζόμενες αλλά σταθερές σε σχέση με το 2019, ήταν οι επενδύσεις στο ύψος των 3,6 δις ευρώ, ενώ υψηλές ήταν οι ταμειακές Ροές στα  6,2 εύρω, δείγμα της υψηλής ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων και των διαθέσιμων υπηρεσιών. Μικρή μείωση σε σχέση με τις ασφυκτικές συνθήκες της οικονομίας, σημειώθηκε στον αριθμό των εργαζομένων των 117 εταιρειών, οι οποίοι στο τέλος του 2020 έφθασαν τις 163,3 χιλιάδες, έναντι 167,8 χιλιάδων το 2019.

Οι δείκτες

Αναφορικά με τους επιμέρους δείκτες των εισηγμένων (χωρίς τις τράπεζες) οι εικόνα έχει ως εξής: Το περιθώριο κέρδους προ φόρων τόκων και αποσβέσεων (EBITDA Margin) διαμορφώθηκε στο 11% ( από 13%), ο καθαρός δανεισμός προς ιδία κεφάλαια (Net Debt to Equity) παρέμεινε σταθερός στο 0,61, ενώ ο δανεισμός προς ιδία κεφάλαια (Debt to Equity) αυξήθηκε στο 1,03 από 0,96.  Η μέση αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων μετά από τους φόρους (ROE) υποχώρησε στο  2,3% από 2,6%, η Αξία των επιχειρήσεων, δηλαδή ο δείκτης Enterprise Value (EV) που προκείπτει αν στις κεφαλαιοποιήσεις προσθέσουμε τα δάνεια και αφαιρέσουμε τα ρευστά διαθέσιμα, διαμορφώθηκε   στα 65,3 δις ευρώ από  69,8 δις ευρώ, ενώ ο δείκτης Αξία επιχειρήσεων προς κέρδη προ φόρων τόκων και αποσβέσεων (EV to EBITDA) διαμορφώθηκε στο  10,63 από 7,97.

Αυτές που «γύρισαν»

Από τις 117 εταιρείες (εκτός τραπεζών) της Κύριας Αγοράς του ΧΑ, οι 106 όσον αφορά τα κέρδη προ φόρων τόκων και αποσβέσεων, οι 81 όσον αφορά τα κέρδη προ φόρων και οι 77 όσον αφορά τα καθαρά μετά τους φόρους κέρδη ήταν κερδοφόρες έναντι 11, 36 και 40 που ήταν αντίστοιχα οι ζημιογόνες.

Συνολικά 11 εταιρείες στην χρήση του 2020,  «γύρισαν» από ζημιές στα κέρδη προ φόρων, σε κέρδη προ Φόρων. Πρόκειται για τις Ideal Group, Κέκρωψ , Αβαξ, Ελλαστρον, Τζιρακιάν, Κορδέλλου, Ιασώ, ΔΕΗ, Ιλυδα, AVE, Παίρης.

Στον αντίποδα 20 εταιρείες «γύρισαν» απο κέρδη προ φόρων τόκων σε ζημίες προ φόρων. Πρόκειται για τις  Attica Συμμετοχών Ιντρακόμ Συμμετοχών, Φουρλής,  Σαραντόπουλος,  Lamda Development, Κυριακούλης, ΕΛΠΕ, MEVACO,  ΕΛΓΕΚΑ, Αεροπορία Αιγαίου, Αττικές εκδόσεις, ΕΥΔΑΠ, Δάιος Πλαστικά, ΓΕΚΕ, CPI, Μότορ Όιλ, Ιντρακόμ Κατασκευές, Μοτοδυναμική, CNL Capital και Λάμψα.

Οι προοπτικές

Με την έναρξη του 2021, μια σειρά από σημαντικά γεγονότα έχουν αυξήσει τις προσδοκίες για την ανάκαμψη της οικονομίας, την επιτάχυνση των ρυθμών ανάπτυξής της και τον μετασχηματισμό των επιχειρήσεων στην μετά COVID-19 εποχή, σημειώνει μελέτη της Μονάδας Ανάλυσης Αγοράς & Επικοινωνίας του ομίλου ΕΧΑΕ. Ανάμεσα σε αυτά είναι τα εξής:

– Η έγκριση χρήσης του εμβολίου και η έναρξη των εμβολιασμών παγκοσμίως στο τέλος του 2020 και η επιτάχυνση τους κατά τη διάρκεια του 2021 στην χώρα μας με στόχο την δημιουργία τοίχους ανοσίας απέναντι στην πανδημία

– Η αργή μεν αλλά σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα με τη χαλάρωση των μέτρων περιορισμού

–  Οι συνολικοί επενδυτικοί πόροι που κινητοποιεί το Ταμείο Ανάκαμψης καθώς και τα 170 έργα και μεταρρυθμίσεις που συνδέονται με αυτούς και τα οποία φιλοδοξούν να συμβάλλουν στην αλλαγή του παραγωγικού προτύπου της χώρας

–  Η ανακοίνωση της μείωσης του φορολογικού συντελεστή των επιχειρήσεων στο 22% από 24%

–  Η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας του αξιόχρεου της Ελλάδας σε ΒΒ, από ΒΒ-, απο τον οίκο αξιολόγησης S&P Global Ratings, τον Απρίλιο 2021, βελτιώνοντας παράλληλα την προοπτική της χώρας από “σταθερή” σε “θετική”

– Η έκδοση νέου πενταετούς ομολόγου του Ελληνικού Δημοσίου, ύψους 3 δις ευρώ (3η έξοδος στις αγορές του Ελληνικού Δημοσίου από τις αρχές του χρόνου)

– Η επιτυχής ολοκλήρωση του σχεδίου ΗΡΑΚΛΗΣ I και η αναμονή για το σχέδιο ΗΡΑΚΛΗΣ ΙΙ, προγράμματα τα οποία θα απεγκλωβίσουν τις τράπεζες από τα κόκκινα δάνεια μετά και την 10ετή κρίση και  οι οποίες αποτελούν τον κινητήριο μοχλό ανόδου όλων των χρηματιστηρίων παγκοσμίως.

–  Η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας των 4 συστημικών τραπεζών και συγκεκριμένα της Εθνικής Τράπεζας, της Eurobank και της Alpha Bank στη βαθμίδα ‘B+’ από ‘B’ και της Τράπεζας Πειραιώς στη βαθμίδα ‘B’ από ‘B-‘, τον Απρίλιο 2021, ενώ οι προοπτικές παρέμειναν σταθερές και για τις τέσσερις τράπεζες

– Η επιτυχής ολοκλήρωση της αύξησης κεφαλαίου της Πειραιώς, με την άντληση ποσού ύψους 1,38 δις ευρώ εκ των οποίων τα 1,173 δις ευρώ καλύφθησαν από ξένους επενδυτές

– Η συνεχής αύξηση κατά το 1ο τρίμηνο 2021 (μέγιστες τιμές από το 2014) των καταθέσεων των «νοικοκυριών» στα επίπεδα των 128,3 δις € (164,8 δις € συνολικά) οι οποίες μπορούν να αποτελέσουν το κατάλληλο «καύσιμο» για την στήριξη της οικονομίας

Οι τράπεζες

Στην χρήση του 2020, οι τράπεζες σημείωσαν ζημιές μετά τους φόρους ύψους 2,04 δισ. ευρώ σε σχέση με κέρδη 275 εκατ. ευρώ  το 2019, με σημαντικά όμως αυξημένες προβλέψεις (+121%), στα 6,2 δισ. ευρώ, έχοντας ολοκληρώσει μέσα στο δύσκολο περιβάλλον της πανδημίας αποφασιστικά βήματα για να απαλλαγούν από τα βάρη που δημιούργησε η κρίση της τελευταίας δεκαετίας. Τα ίδια κεφάλαιά τους μειώθηκαν κατά 9,31% στα 26 δισ. ευρώ, ενώ τα διαθέσιμά τους αυξήθηκαν κατά 110% στα 33,75 δισ. ευρώ. Οι λειτουργικές τους ροές εκτινάχθηκαν (+2.453%) στα 26,48 δισ. ευρώ, ενώ το συνολικό ενεργητικό τους αυξήθηκε κατά 12,91% στα 290,4 δισ. ευρώ, με τις υποχρεώσεις τους να αυξάνουν επίσης κατά 16,58% στα 266,4 δισ. ευρώ. Το προσωπικό τους μειώθηκε κατά 12,13%, στα 43.860 άτομα.

Αναφορικά με τις προοπτικές του κλάδου, το σχέδιο ΗΡΑΚΛΗΣ Ι, προχώρησε κανονικά το 2020, με τις τιτλοποιήσεις να μεταμορφώνουν ένα μέρος των «κόκκινων» δανείων, αυτά που είναι τα πλέον ποιοτικά, σε τίτλους με εγγύηση του Δημοσίου, με σκοπό την σταδιακή απαλλαγή από τα NPL (non performing loans).

Στο πλαίσιο αυτό, οι συστημικές τράπεζες ολοκληρώνουν τα σχέδια του μετασχηματισμού τους, και αναμένουν την εφαρμογή και του σχεδίου ΗΡΑΚΛΗΣ ΙΙ, το οποίο προετοιμάζεται, ούτως ώστε να συμβάλουν στη στήριξη της ελληνικής οικονομίας, των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών καθώς και στη μεγάλη πρόκληση της διαχείρισης των κονδυλίων του Ταμείου Ανάπτυξης και της ανάπτυξης που αυτό θα επιφέρει.

Όλα τα παραπάνω βήματα και ενέργειες έχουν καλλιεργήσει περαιτέρω προσδοκίες για την πορεία των Τραπεζών και της οικονομίας στο προσεχές διάστημα, γεγονός που αντικατοπτρίζεται στις επιδόσεις του κλαδικού Δείκτη των Τραπεζών (+18,4% μεταβολή) το 1ο τετράμηνο του 2021 καθώς και της αύξησης της κεφαλαιοποίησης τους κατά +17,2% το ίδιο χρονικό διάστημα.