![Απελευθέρωση των Πατεντών: Αντιλαμβανόμαστε τις Μακροχρόνιες Επιπτώσεις;](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2021/05/embolia.jpg)
Με αφορμή την δήλωση Μπάϊντεν για την απελευθέρωση των δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας των εμβολίων, ξεκίνησε ένας πόλεμος ιδεολογικών χαρακωμάτων.
Από την μεριά των οικονομικών της τεχνολογίας ο μεγάλος προβληματισμός από μια τέτοια απόφαση βασίζεται στο γεγονός ότι οι επενδύσεις στην έρευνα και ανάπτυξη (Ε&Α) διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο, ίσως τον κρισιμότερο, στη βελτίωση της παραγωγικότητας και την διεθνή ανταγωνιστικότητα. Οι δε νόμοι προστασίας των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας αφενός μειώνουν την αβεβαιότητα σχετικά με τη δυνατότητα εκμετάλλευσης αυτών και αφετέρου δημιουργούν κίνητρα επειδή επιτρέπουν την αποκόμιση ενός προσωρινού μονοπωλιακού εσόδου.
Ένας καινοτόμος επενδύει στην Ε & Α προκειμένου να έχει θετικές αποδόσεις μακροχρόνια, δηλαδή θετική καθαρή παρούσα αξία μελλοντικών εσόδων και κόστους (δαπάνης για Ε&Α και παραγωγής του προϊόντος). Στην περίπτωση της ισχυρής προστασίας, η επιχείρηση μοιράζει το προβλεπόμενα έσοδα στην διάρκεια της προστασίας. Ωστόσο, μια εταιρεία που δεν απολαμβάνει ισχυρό νομικό πλαίσιο προστασίας αντιμετωπίζει υψηλό κίνδυνο απομίμησης των πρόσφατα εφευρεθέντων αγαθών είτε από εγχώριους είτε από ξένους ανταγωνιστές. Σε αυτήν την περίπτωση, η επιχείρηση θα προσπαθήσει να εκμεταλλευθεί το πλεονέκτημα του πρώτου και να εισπράξει τα μονοπωλιακά κέρδη σε σύντομο χρονικό διάστημα, χρεώνοντας υψηλότερη τιμή, ενώ και οι μετέπειτα μιμητές θα έχουν ως τιμή – κατώφλι αυτήν την τιμή.
Σε επιστημονική μελέτη (https://doi.org/10.1016/S0048-7333(00)00130-X) στοχεύσαμε στον έλεγχο της υπόθεσης του κατά πόσο η προστασία των δικαιωμάτων περιουσίας συσχετίζεται θετικά με την επένδυση μιας χώρας σε Ε&Α ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από 50 χώρες.
Για την μέτρηση της προστασίας των δικαιωμάτων ευρεσιτεχνία χρησιμοποιήθηκε ο σταθμισμένος δείκτης προστασίας που περιλαμβάνει: (1) την έκταση της κάλυψης, (2) την συμμετοχή της χώρας σε διεθνείς συμφωνίες ευρεσιτεχνίας, (3) τις προβλέψεις για απώλεια προστασίας, (4) την ύπαρξη μηχανισμών επιβολής των δικαιωμάτων περιουσίας και (5) την διάρκεια της προστασίας. Τα αποτέλεσμα της μελέτης έδειξαν ότι όσο ισχυρότερο το πλαίσιοΑ ΤΟ προστασίας των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας μιας χώρας τόσο υψηλότερες είναι δαπάνες για Ε&Α στο ΑΕΠ της χώρας.
Ειδικότερα, υπολογίσθηκε ότι η βελτίωση της θέσης μιας χώρας κατά μια μονάδα στην κλίμακα προστασίας μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της δαπάνης για Ε&Α κατά 0,5% του ΑΕΠ της χώρας, ποσό πολύ σημαντικό εάν αναλογισθεί ο αναγνώστης ότι κατά το 2019 το ποσοστό επένδυσης σε Ε&Α/ΑΕΠ για την χώρα μας ήταν 1,27% και ο μέσος όρος της ΕΕ 2,24%.
Συμπερασματικά, η πιθανή κατάργηση του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας των εταιρειών που παρήγαγαν τα εμβόλια ενδέχεται να έχει σημαντικότατες μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην οικονομία, αυξάνοντας σημαντικά την αβεβαιότητα ως προς τα πνευματικά δικαιώματα, με μείωση των δαπανών για Ε&Α, αύξηση των τιμών και τελικά περιορισμό της οικονομικής ανάπτυξης.
Επίσης, οι αναπτυσσόμενες χώρες ενδεχομένως να υποστούν μεγαλύτερες αρνητικές επιπτώσεις καθώς θα κληθούν μακροπρόθεσμα να πληρώνουν ακριβότερα τα μέχρι σήμερα προστατευόμενα προϊόντα πχ φάρμακα ενώ θα καταστούν λιγότερο ελκυστικές σε ξένες εταιρείες ώστε να συνάψουν σχέσεις αδειοδότησης με εγχώριους εταίρους ή να επενδύσουν οι ίδιες.
Ο θεσμός της προστασίας των δικαιωμάτων περιουσίας εφαρμόσθηκε στην Αγγλία από τον 17ο αιώνα ( δεν είναι τυχαίο ότι ηγήθηκε της βιομηχανικής επανάστασης) και συνετέλεσε στην άνευ προηγουμένου οικονομική ανάπτυξη της ανθρωπότητας.
Ήλθε η ώρα της κατεδάφισης;
* Νίκος Χ. Βαρσακέλης, Καθηγητής Βιομηχανικής Πολιτικής, Τμήμα Οικονομικών Επιστημών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
![ot.gr](/wp-content/themes/whsk_otgr/common/imgs/fav.ico/favicon-32x32.png)
![ot.gr](/wp-content/themes/whsk_otgr/common/imgs/fav.ico/favicon-32x32.png)
Latest News
![Space Hellas: Ανέλαβε την τεχνολογική αναβάθμιση του Ιονίου Πανεπιστημίου](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/Space-Hellas-600x375.jpg)
Ανέλαβε την τεχνολογική αναβάθμιση του Ιονίου Πανεπιστημίου η Space Hellas
Το έργο περιλαμβάνει τον εκσυγχρονισμό των υποδομών του Ιονίου Πανεπιστημίου και τη λήψη των κατάλληλων τεχνικών μέτρων για τον περιορισμό του κινδύνου παραβίασης ή καταστροφής των πληροφοριακών του συστημάτων
![Το ΑΠΘ τίμησε τους κορυφαίους ερευνητές του στην προσέλκυση χρηματοδότησης ερευνητικών προγραμμάτων](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/apth-600x412.jpeg)
Το ΑΠΘ τίμησε τους κορυφαίους ερευνητές του στην προσέλκυση χρηματοδότησης ερευνητικών προγραμμάτων
Στο top-10 των ερευνητών και ο καθηγητής του τμήματος Δημοσιογραφίας & MME κ. Νίκος Παναγιώτου
![ΟΠΑ: Οκτώ στους δέκα αποφοίτους εργάζονται](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/opa3-600x400.jpg)
Έρευνα ΟΠΑ: 8 στους 10 αποφοίτους εργάζονται
Σχεδόν έξι στους δέκα εργάζονται σε απόλυτα συναφές και συναφές αντικείμενο με τις προπτυχιακές σπουδές τους
![Σε ήπια ανάπτυξη η Δύση – Πώς επηρεάζουν οι εκλογές Γαλλία, Βρετανία και Ευρώπη](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/ot_greek_economy-600x352.png)
Σε ήπια ανάπτυξη η Δύση – Πώς επηρεάζουν οι εκλογές Γαλλία, Βρετανία και Ευρώπη
Η τελευταία έκθεση της Consensus Economics για τις χώρες G7 και Δυτική Ευρώπη δείχνει ότι η δραστηριότητα παραμένει ήπια
![Euro 2024: Οι προβλέψεις για τον τελικό – Τι δείχνουν τα στατιστικά του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/06/Euroo-600x338.jpg)
Euro 2024: Οι προβλέψεις για τον τελικό – Τι δείχνουν τα στατιστικά του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών
Οι εκτιμήσεις για το Euro 2024 με βάση τη συνεργασία του AUEB Sports Analytics Group και της ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστημίου της Τεργέστης
![ΟΠΑ: Ο Βασίλειος Βασδέκης εξελέγη νέος πρύτανης](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/ASOEE-600x337.jpg)
Ο Βασίλειος Βασδέκης εξελέγη νέος πρύτανης του ΟΠΑ
Ποια είναι τα μέλη του Συμβουλίου Διοίκησης
![Ο χρυσός λάμπει ξανά!](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2022/06/xrysos-600x380.jpg)
Ο χρυσός λάμπει ξανά!
Σε ένα αβέβαιο επενδυτικό περιβάλλον, ο χρυσός ως παραδοσιακή επένδυση αντιστέκεται και φαίνεται να προσελκύει ξανά τους επενδυτές
![ΟΠΑ: Ενημερώνει τους υποψήφιους φοιτητές για τη συμπλήρωση του Μηχανογραφικού Δελτίου](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/opa3-600x400.jpg)
Ενημέρωση ΟΠΑ στους υποψήφιους φοιτητές για τη συμπλήρωση του Μηχανογραφικού Δελτίου
Η συγκεκριμένη υπηρεσία θα αφορά αποκλειστικά τα επιστημονικά πεδία που προσφέρει το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών στο πλαίσιο των οκτώ προπτυχιακών του Τμημάτων
![Γιατί οι μισθοί στην Ευρωζώνη δεν θα αυξηθούν άμεσα](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/12/katotatos-misthos-1-768x505-1-600x395.jpg)
Γιατί οι μισθοί στην Ευρωζώνη δεν θα αυξηθούν άμεσα
Βραχυπρόθεσμα, η αύξηση των ονομαστικών μισθών αναμένεται να συνεχίσει να επιβραδύνεται καθώς το σοκ του πληθωρισμού θα εξαλείφεται
![Euro 2024: Οι προβλέψεις για τη φάση των «8» – Τι δείχνουν τα στατιστικά του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/06/ot_euro2024_stars-600x352.png)
Euro 2024: Οι προβλέψεις για τη φάση των «8» – Τι δείχνουν τα στατιστικά του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών
Οι εκτιμήσεις για το Euro 2024 με βάση τη συνεργασία του AUEB Sports Analytics Group και της ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστημίου της Τεργέστης