Η επιστροφή των… προσφύγων – H πανδημία υποχωρεί, η Νέα Υόρκη μεγαλώνει και πάλι

Win-win φαίνεται πως θα αποδειχθεί για τις αγορές ακινήτων η πανδημία. Ο αρχικός πανικός με τα περιοριστικά μέτρα, το κλείσιμο των γραφείων και των καταστημάτων, την πολιτιστική ακινησία, την εσπευσμένη ψηφιακή μετάβαση και την τηλεργασία πυροδότησε ένα κύμα φυγής των ανθρώπων από τις πόλεις, ανεβάζοντας τη ζήτηση, άρα και τις τιμές των ακινήτων στα προάστια, την επαρχία και την ύπαιθρο εν γένει. Αυτό συνέβη από τον Μάρτιο έως και το φθινόπωρο του 2020.

Στη συνέχεια ήρθαν τα εμβόλια. Η διαδικασία των εμβολιασμών ξεκίνησε λίγο πριν από τα Χριστούγεννα και οι πρώτες ενδείξεις επιστροφής των κατοίκων στις πόλεις τους ήταν αδιαμφισβήτητες.

Ηταν μια καλή «ευκαιρία» για να αρχίσει να ανασαίνει η αγορά ακινήτων και στα κέντρα των πόλεων. Και να αρχίσουν να ανακάμπτουν οι τιμές, όχι όμως εις βάρος των προαστίων, της επαρχίας και της υπαίθρου, που μοιάζουν να διατηρούν τις κεκτημένες αξίες τους.

Αλλαγές χρήσεων γης

Ασφαλώς κάποιες γειτονιές των μεγάλων αστικών κέντρων έχουν μπει σε μια διαδικασία αλλοίωσης των συνήθων χρήσεων γης, όπως για παράδειγμα το Σίτι του Λονδίνου, όπου αρχίζει να μετατρέπεται από αμιγές χρηματοοικονομικό κέντρο σε μια υβριδική αστική περιοχή, όπου τα επαγγελματικά ακίνητα θα γειτνιάζουν με καθαρά οικιστικά οικοδομικά τετράγωνα.

Σε ό,τι αφορά τη Βρετανία, η τάση φυγής των Λονδρέζων προκάλεσε μια διψήφια πτώση του ύψους των ενοικίων σε οικιστικές γειτονιές της πρωτεύουσας και ακόμα μεγαλύτερη ερήμωση στο Σίτι, το οποίο όμως άρχισε να μετατρέπεται (και) σε γειτονιά διαβίωσης οικογενειών.

Παράλληλα, εκτίναξε τη ζήτηση από 15% έως 20% σε παραθαλάσσιες, κυρίως, περιοχές της Αγγλίας και της Ουαλίας, όπως η Κορνουάλη, το Ντέβον και το Ντόρσετ.

Η αστυφιλία

Στις ΗΠΑ οι φόβοι που εκφράζονταν πέρυσι τέτοια εποχή ότι η πανδημία θα ερήμωνε τις μεγάλες πόλεις μοιάζουν αστήρικτοι.

Οι φόβοι εδράζονταν σε μελέτες που έδειχναν ότι οι μέσες μηνιαίες αναχωρήσεις από τις αστικές γειτονιές αυξήθηκαν κατά 3,7% την περίοδο Μαρτίου – Σεπτεμβρίου 2020 συγκριτικά με τους αντίστοιχους μήνες το 2017, το 2018 και το 2019, την ώρα που η εσωτερική μετανάστευση προς τις αστικές αυτές περιοχές μειώνονταν κατά διπλάσιο ποσοστό 7,5%.

Ολα αυτά όμως φαίνεται πως ήταν προσωρινά και ότι η αστυφιλία καλά κρατεί. «Η Νέα Υόρκη μεγαλώνει και πάλι» διαπιστώνει η εταιρεία παρακολούθησης κινητών τηλεφώνων Unacast.

Ενας αριθμός συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας που είχαν εγκαταλείψει πέρυσι την αμερικανική μεγαλούπολη άρχισαν να επιστρέφουν από την αρχή του έτους, που ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν επιτάχυνε θεαματικά την εμβολιαστική διαδικασία.

Ιδιαίτερα το Μανχάταν και το Μπρονξ «έδειξαν ιδιαίτερη αντίσταση» στο κύμα φυγής που έπληξε τρεις από τις πέντε Κομητείες της Πόλης της Νέας Υόρκης, διαπιστώνουν ερευνητές της Bank of America που μελετούν τα στοιχεία από τις συναλλαγές κατόχων πιστωτικών καρτών.

«Οι ακριβές αγορές, όπως η Νέα Υόρκη και το Σαν Φρανσίσκο, αρχικά βίωσαν μια επιταχυνόμενη εγκατάλειψη. Οσοι όμως έφευγαν από εκεί δεν μετακινούνταν μακριά. Και τα διαμερίσματα που ξενοικιάστηκαν ή πουλήθηκαν δεν έμειναν κενά, αφού έσπευσαν να τα πιάσουν νέοι που έμεναν με τους γονείς τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας» σημειώνουν οι ερευνητές της BoA.

Η μείωση δαπανων

Οι ειδικοί αναθεωρούν, πλέον, παλαιότερες εκτιμήσεις τους και πιστεύουν ότι το πλήγμα στα μεγάλα αστικά κέντρα από την πανδημία δεν θα είναι τόσο σοβαρό όσο αρχικά φοβούνταν. Σίγουρα πολλοί κάτοικοι εκμεταλλεύονται την καθιέρωση της τηλεργασίας για να μετακομίσουν και να ζήσουν μονίμως στην εξοχή, ιδιαίτερα αν έχουν οικογένειες με μικρά παιδιά.

Δεν είναι λίγοι όμως εκείνοι που επιστρέφουν στις πόλεις. Νέα έρευνα των οικονομολόγων Χοσέ Μαρία Μπαρέρο, Νίκολας Μπλουμ και Στίβεν Ντέιβις, που δημοσιεύει το CNBC, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το ποσοστό μείωσης των καταναλωτικών δαπανών στις μεγάλες αμερικανικές πόλεις όταν ξεπεραστεί η πανδημία θα είναι τελικά της τάξεως του 5% έως 10% συγκριτικά με την προ πανδημίας περίοδο.

Οι πτωχεύσεις

Επίσης πρόσφατη ανάλυση της αμερικανικής Κεντρικής Τράπεζας έδειξε ότι το ποσοστό των επιχειρήσεων στα κέντρα των πόλεων που κήρυξαν πτώχευση εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων που επέβαλε η πανδημία είναι πολύ μικρότερο από όσο αναμενόταν. Τα επίπεδα των κόκκινων στεγαστικών και άλλων δανείων δεν εκτινάχθηκαν στα ύψη και το «κλείσιμο» της οικονομίας σε συνδυασμό με τα μέτρα κοινωνικής στήριξης και αρωγής του Μπάιντεν βοήθησαν τις οικογένειες να αυξήσουν τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς.

Προσκλητήριο στις επάλξεις των γραφείων

Εφτασε η ώρα για να ξαναγεμίσουν τα γραφεία της Wall Street και του Σίτι του Λονδίνου. Η Goldman Sachs έκανε την αρχή και η μία τράπεζα μετά την άλλη καλούν τα στελέχη τους να προετοιμάζονται για να επιστρέψουν στους γνώριμους εργασιακούς χώρους. «Καιρός να επιστρέψουμε στην κανονικότητα» ήταν το σύνθημα που έδωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Goldman Sachs Ντέιβιντ Σόλομον, ο οποίος είχε χαρακτηρίσει… «εκτροπή» την τηλεργασία και τις άλλες προσαρμογές που έγιναν στην τράπεζα λόγω πανδημίας.

Το προσκλητήριο στις επάλξεις των γραφείων αφορά όμως μόνο τους τραπεζίτες της Goldman στη Νέα Υόρκη και στο Λονδίνο.

Οι πρώτοι θα επιστρέψουν στα γραφεία τους στις 14 Ιουνίου και οι δεύτεροι στις 21 Ιουνίου. Τα γραφεία της τράπεζας στην Ινδία και στη Λατινική Αμερική, σε χώρες που εξακολουθεί να θερίζει η πανδημία, θα ανοίξουν όταν το επιτρέψουν οι υγειονομικές συνθήκες. Σε κάθε περίπτωση, «όσοι εργαζόμενοι θελήσουν να συνεχίσουν να εργάζονται από το σπίτι, θα το συζητήσουν με τους προϊσταμένους τους» τόνισε ο Σόλομον.

Αντίθετα, ο μάνατζερ της JP Morgan Chase Τζέιμι Ντάιμον έχει από τον Απρίλιο αποκαλύψει ότι οι εργασιακοί χώροι της τράπεζας θα είναι «αισθητά περιορισμένοι» μετά την πανδημία, περίπου κατά 40%. Ενα «υβριδικό μοντέλο εργασίας» έχει αποφασίσει να εφαρμόσει μετά την πανδημική κρίση και ο μάνατζερ της HSBC Νόελ Κουίν, με τους εργαζομένους να επιστρέφουν μεν στο γραφείο αλλά όχι όλες τις ημέρες της βδομάδας.

Οσο για τον μάνατζερ της Barclays Τζες Στάλεϊ, έχει χαρακτηρίσει «μη βιώσιμη» την εργασία από το σπίτι για τους υπαλλήλους των μεγάλων χρηματοοικονομικών επιχειρήσεων. Οι τραπεζίτες της Barclays θα αρχίσουν επίσης περί τα μέσα Ιουνίου να επιστρέφουν «σταδιακά και με τα δέοντα υγειονομικά πρωτόκολλα» στα γραφεία τους στο Λονδίνο και στη Νέα Υόρκη.