Πέντε λέξεις – «κλειδιά» για τη μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία

Τους τελευταίους μήνες διαβάσαμε αρκετά για τα «πράσινα» εταιρικά ομόλογα ή για τα ομόλογα με ρήτρα αειφορίας, για υπεράκτια πλωτά αιολικά πάρκα ή για πλωτά φωτοβολταϊκά σε λίμνες και ταμιευτήρες, για δίκτυα σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων, για τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας από ΑΠΕ κλπ.

Σε όλα αυτά ο χαρακτηρισμός “Green” κυριαρχεί. Έτσι, στις μέρες μας, κάτω από τον γενικό όρο “Green” χωρούν λέξεις και έννοιες που με τον ένα ή άλλο τρόπο σηματοδοτούν τη εξελικτική διαδικασία για τη μετάβαση σε μια πράσινη, βιώσιμη, ανθεκτική και «καθαρής ενέργειας» οικονομία.

Ο Κωνσταντίνος Αραβώσης, η Άννυ Ποδηματά, ο Κώστας Γκολιόπουλος, ο Χάρης Δούκας, ο Παναγιώτης Παπασταματίου και ο Αριστοτέλης Χαντάβας επέλεξαν ο καθένας/καθεμία εξ αυτών, πέντε λέξεις ή και έννοιες που θεωρείται ότι σηματοδοτούν με ένα ξεχωριστό τρόπο αυτήν την «πράσινη» μετάβαση. Όλοι τους είχαν τη δυνατότητα δίπλα στη λέξη ή και στην έννοια να τοποθετήσουν μια επεξήγηση ή και ένα σχόλιο, στο μέγεθος της λεζάντας. Επιπλέον, όποιος ήθελε μπορούσε να συνοδεύσει την απάντηση του με ένα γενικό σχόλιο.

Κωνσταντίνος Αραβώσης,

γενικός γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων στο Υπουργείο Περιβάλλοντας και Ενέργειας, καθηγητής «Σχεδιασμού Διαχείρισης και Αξιολόγησης Τεχνολογικών και Περιβαλλοντικών Επενδύσεων» στη σχολή Μηχανολόγων Μηχανικών στο ΕΜΠ.

1. Μείωση Ρύπων-Απανθρακοποίηση:

–Μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ώστε να φθάσουμε σε μηδενικό ισοζύγιο το έτος 2050.

-Θα επιτευχθεί μέσω της απολιγνιτοποίησης, περαιτέρω ανάπτυξης ΑΠΕ, αποθήκευση ενέργειας, βελτίωση της απόδοσης της βιομηχανίας σε εκπομπές ΑτΘ, κτλ.

2. Εξοικονόμηση Ενέργειας & Πόρων:

– Οικοδόμηση και ανακαίνιση κτιρίων με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας και πόρων.

– Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα – Εκπόνηση και υλοποίηση Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, προώθηση της ηλεκτροκίνησης.

3. Κυκλική Οικονομία

– Προώθηση κυκλικής οικονομίας για την εξοικονόμηση πόρων μέσω επαναχρησιμοποίησης, αύξησης του κύκλου ζωής των προϊόντων, ανακύκλωσης, ελαχιστοποίησης απορριμμάτων.

4. Μηδενική Ρύπανση & Μηδενικών Τοξικών Αποβλήτων

–Πολιτική μηδενικής ρύπανσης και τοξικών,αποβλήτων

-Διατήρηση και αποκατάσταση βιοποικιλότητας,

-Βιώσιμη αγροτική παραγωγή.

5. Πράσινη & Καινοτομία

– Ψηφιακός μετασχηματισμός,

-Έρευνα για νέες αντιρρυπαντικές τεχνολογίες, τεχνολογίες μείωσης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, νέα καύσιμα (πχ υδρογόνο), τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας, κτλ.

Άννυ Ποδηματά,

σύμβουλος Ευρωπαϊκών θεμάτων, Ελληνική Παραγωγή-Συμβούλιο Βιομηχανιών για την Ανάπτυξη.

Κλιματική ουδετερότητα: Η δραστική μείωση των εκπομπών CO2 στη διάρκεια της τρέχουσας δεκαετίας και η επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας το 2050 βασική υποχρέωση δια-γενεακής αλληλεγγύης.

Βιώσιμη, ανθεκτική και περιεκτική οικονομία: Κεντρικός στόχος, ο μετασχηματισμός του αναπτυξιακού υποδείγματος με έμφαση στην προστασία των φυσικών πόρων με προαγωγή της κυκλικότητας, την ισόρροπη αποκεντρωμένη ανάπτυξη και τον περιορισμό των κοινωνικών ανισοτήτων.

 Ενεργειακή μετάβαση: Προτεραιότητα στην ενεργειακή αποδοτικότητα, την ενίσχυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη των δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Έρευνα, Ανάπτυξη, Καινοτομία: Έμφαση στην έρευνα και ανάπτυξη νέων πράσινων τεχνολογιών και  ανάληψη ρίσκου για την προαγωγή και πιλοτική εφαρμογή καινοτόμων λύσεων.

Επενδύσεις : Διαμόρφωση πλαισίου και κινήτρων που θα συμβάλλουν στη χρηματοδότηση των απαιτούμενων μεγάλης κλίμακας επενδύσεων, με πλήρη αξιοποίηση του εργαλείου των συμπράξεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα.

Χάρης Δούκας,

αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών  ΕΜΠ

Γενικό σχόλιο: Πώς μπορούμε να πετύχουμε μία πράσινη μετάβαση χωρίς αποκλεισμούς, χωρίς νέους νικητές και ηττημένους;

5 σημεία “κλειδιά” στην προσπάθεια αυτή:

Ενεργειακή Αποδοτικότητα Πρώτα: Η καλύτερη μορφή ενέργειας είναι αυτή που δεν ζητιέται, αυτή που δεν καταναλίσκεται.

Ενεργειακή Δημοκρατία:Η παραγωγή καθαρής ενέργειας να γίνει υπόθεση όλων των πολιτών και όχι μόνο λίγων μεγάλων εταιρειών.

Καταπολέμηση Ενεργειακής Φτώχειας :18% του πληθυσμού αδυνατεί να κρατήσει το σπίτι του ζεστό το χειμώνα και κρύο το καλοκαίρι.

Κλιματική Δικαιοσύνη:Ανάγκη νέου Κλιματικού Νόμου, καθώς σήμερα οι λιγότερο υπεύθυνοι για την κλιματική αλλαγή είναι τελικά εκείνοι που υφίστανται τις χειρότερες συνέπειές της.

Δίκαιη μετάβαση: Να οδηγήσουμε τη μετάβαση, ώστε να μην αφήνει κανέναν πίσω, με ειδική μέριμνα στις περιοχές που βάσισαν την ανάπτυξή τους στο λιγνίτη.

Παναγιώτης Παπασταματίου,

γενικός διευθυντής Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ)

Η κλιματική αλλαγή είναι ο βασικός κίνδυνος που αντιμετωπίζει η Ανθρωπότητα και η Φύση. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, και ειδικά η αιολική ενέργεια, αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία για την αντιμετώπισή της. Περισσότερες πληροφορίες, όπως και άλλες αλήθειες για την αιολική ενέργεια, μπορούν να βρεθούν στο  www.ask4wind.gr

5 λέξεις που σηματοδοτούν με ένα ξεχωριστό τρόπο την «πράσινη» μετάβαση είναι οι ακόλουθες:

Κλίμα: Η διατήρηση της ισορροπίας του κλίματος είναι η προϋπόθεση για να συνεχίσει η ζωή όπως την ξέρουμε

Φύση: Αν ο Άνθρωπος προωθήσει την καθαρή ενέργεια, προστατεύει τη Φύση και αυτή θα του ανταποδώσει τα αγαθά της

Ενέργεια: Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι βασικός πυλώνας της πράσινης μετάβασης και της προστασίας του κλίματος

Κοινωνία: Η κοινωνία μαζί με την οικονομία και το περιβάλλον, είναι το περιεχόμενο της βιώσιμης ανάπτυξης

Κυκλική Οικονομία: Εστιάζει στη μείωση της σπατάλης των πόρων, στην επαναχρησιμοποίηση υλικών και στην παραγωγή ενέργειας από απόβλητα παραγωγικών διαδικασιών. Τα υλικά μιας  ανεμογεννήτριας ανακυκλώνονται κατά 85-90%, ενώ μπορούν και να επαναχρησιμοποιηθούν ή να τύχουν κατάλληλης διαχείρισης στο σύνολό τους.

Κώστας Γκολιόπουλος,

πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Επιχειρήσεων Προστασίας Περιβάλλοντος (ΠΑ.Σ.Ε.Π.ΠΕ ).

Η διαδικασία της πράσινης μετάβασης αποτελεί στόχο και θα πραγματοποιηθεί τα επόμενα χρόνια. Είναι σημαντικό να γίνει αντιληπτό ότι οι τεχνολογίες περιβάλλοντος απαιτούν τεχνογνωσία και επιχειρήσεις με αίσθημα ευθύνης. Πρέπει λοιπόν να δοθεί βάρος στην ανάπτυξη της καινοτομίας των επιχειρήσεων που ήδη έχουν την τεχνογνωσία, στα πρότυπα των ταμείων καινοτομίας των υπόλοιπων Ευρωπαϊκών χωρών. Επιπροσθέτως πρέπει να δοθεί έμφαση στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των τεχνολογιών που θα εφαρμοστούν και όχι μόνο τα οικονομικά στοιχεία, ώστε σε βάθος χρόνου να επιτευχθεί βιωσιμότητα.

Ανακύκλωση: χρειάζεται να δοθούν κίνητρα στους πολίτες και τον ιδιωτικό τομέα

ΑΠΕ: ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και ενίσχυση των μικρών παραγωγών ενέργειας για την επίτευξη ενεργειακής δικαιοσύνης

Νερό: η λειψυδρία πρόκειται να πλήξει τις Μεσογειακές χώρες τις επόμενες δεκαετίες

Δίκαιη μετάβαση: οι λιγνιτικές περιοχές πρέπει να προστατευτούν ως προς τις θέσεις εργασίας.

Κυκλική οικονομία: εστίαση του όρου στον κύκλο του νερού μέσω της επαναχρησιμοποίησης των λυμάτων για άρδευση

Aριστοτέλης Χαντάβας,

πρόεδρος SolarPower Europe, επικεφαλής Ευρώπης για την Enel Green Power

H πανδημία έχει επιταχύνει τις απαιτούμενες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Η ηλιακή ενέργεια, ως η αποδοτικότερη τεχνολογία από πλευράς κόστους, απέδειξε ότι μπορεί να αποτελέσει τον βασικό παράγοντα για την πράσινη ανάκαμψη και μετάβαση. Για αυτό στον SPE δεσμευόμαστε αφενός να ηγηθούμε της ενεργειακής μετάβασης, αφετέρου να υιοθετήσουμε τη βιωσιμότητα στον πυρήνα όλων των ενεργειών μας.

5 λέξεις που σηματοδοτούν την πράσινη μετάβαση είναι οι ακόλουθες:

Βιωσιμότητα: η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι η μεγαλύτερη πρόκληση της ανθρωπότητας σήμερα για να διασφαλιστεί το μέλλον του πλανήτη.

Απoλιγνιτοποίηση: η απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας βρίσκεται στον πυρήνα της ενεργειακής μετάβασης.

Εξηλεκτρισμός: η χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας σε περισσότερα κομμάτια της καθημερινότητας για τη μείωση των εκπομπών CO2, όπως είναι οι αερομεταφορές και η μετακίνηση

Καινοτομία: οι τεχνολογικές εξελίξεις στον κλάδο των φωτοβολταϊκών και στην αποθήκευση καθορίζουν τον ρυθμό της πράσινης μετάβασης.

Κοινωνία: οι τοπικές κοινωνίες είναι σύμμαχοί μας στη διαδικασία της ενεργειακής μετάβασης και οφείλουμε να ενισχύουμε τη βιώσιμη ανάπτυξή τους μέσω του μοντέλου Δημιουργίας Αμοιβαίας Αξίας (Create Share Value Model)