Φθηνό χρήμα σε επιχειρήσεις για επενδύσεις – Ολο το σχέδιο

Από τα μέτρα του 2020 που στήριξαν τα ταμειακά διαθέσιμα των επιχειρήσεων με στόχο να τις κρατήσουν στη ζωή στη δύσκολη λόγω lockdown συγκυρία, έχουμε πλέον εισέλθει στη ζώνη των προνομιακών επενδυτικών χρηματοδοτήσεων, καθώς η πανδημία υποχωρεί και η οικονομία επιστρέφει σταδιακά σε κανονικούς ρυθμούς.

Πέρυσι διατέθηκαν συνολικά από προγράμματα παροχής εγγυήσεων και επιδότησης τόκων δάνεια ύψους 7,50 δισ. ευρώ, αποκλειστικά για την κάλυψη αναγκών σε κεφάλαιο κίνησης. Από αυτά, περίπου τα 5,3 δισ. ευρώ διατέθηκαν σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τα υπόλοιπα σε μεγάλες.

Το νέο στοίχημα

Από εδώ και στο εξής όμως το μεγάλο στοίχημα είναι η προώθηση βιώσιμων επενδύσεων, που θα συμβάλουν όχι μόνο στην ενίσχυση του ΑΕΠ, αλλά στην αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου και κατ’ επέκταση στην ενίσχυση της εγχώριας ανταγωνιστικότητας. Στο πλαίσιο αυτό, το ευρύτερο σχέδιο χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα που έχει καταρτίσει η κυβέρνηση περιλαμβάνει φυσικά το Ταμείο Ανάκαμψης, άλλες ευρωπαϊκές δράσεις εγγυοδοσίας, αλλά και ανάλογα προγράμματα που θα τρέξει η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (ΕΑΤ).

Συγκεκριμένα:

– ΤΕΠΙΧ ΙΙ. Το πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία» της ΕΑΤ υλοποιείται σε συνεργασία με 10 εμπορικές τράπεζες. Οι αιτήσεις για δάνεια διάρκειας έως 10 έτη και ύψους από 25.000 έως 1.500.000 ευρώ έχουν ξεκινήσει. Η δράση αφορά αποκλειστικά μικρομεσαίες επιχειρήσεις για την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων.

– Πρόγραμμα Εγγυήσεων: Μέσα στην εβδομάδα αναμένεται να ανοίξει το νέο πρόγραμμα εγγυοδοσίας της ΕΑΤ, το οποίο απευθύνεται αποκλειστικά σε μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Με τον τρόπο αυτόν οι τελευταίες, αξιοποιώντας τις κρατικές εγγυήσεις, θα μπορούν να λάβουν τραπεζικό δάνειο για κεφάλαιο κίνησης με ευνοϊκό επιτόκιο, της τάξης του 4%-5%. Η χρηματοδότηση θα κυμαίνεται μεταξύ 30.000 και 50.000 ευρώ.

– Πρόγραμμα της EΤΕπ: Μέσα στο καλοκαίρι αναμένεται να ανοίξει νέα δράση σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) για την παροχή εγγυήσεων, με στόχο να δοθούν δάνεια συνολικού ύψους 800 εκατ. ευρώ σε βάθος 2-3 ετών. Θα χρηματοδοτούνται επενδυτικά σχέδια αποκλειστικά μεγάλων επιχειρήσεων. Οι συζητήσεις με την ΕΤΕπ βρίσκονται σε εξέλιξη και σύντομα το πρόγραμμα θα ενεργοποιηθεί.

– Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (EIF): Σε εξέλιξη βρίσκονται οι επαφές με τις τράπεζες για την έγκριση των εγγυήσεων που θα λάβει η κάθε μία, για τη χρηματοδότηση επενδυτικών πλάνων μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Εκτιμάται ότι έως και το 2023 θα διατεθούν δάνεια ύψους 3 δισ. ευρώ περίπου. Η δράση αυτή αναμένεται να ενεργοποιηθεί στις αρχές του ερχόμενου φθινοπώρου. Εξάλλου, υπάρχουν κάποια υπόλοιπα από το πρόγραμμα COSME του EIF για κεφάλαιο κίνησης με χαμηλό επιτόκιο σε ορισμένες τράπεζες, τα οποία αναμένεται να εξαντληθούν έως τις αρχές του καλοκαιριού.

– Νέα προγράμματα ΕΑΤ: Στόχος είναι να ανοίξουν νέες δράσεις από την ΕΑΤ, ο προϋπολογισμός των οποίων θα εξαρτηθεί από τις εγγυήσεις που θα εξασφαλιστούν. Μέρος των εγγυήσεων θα προέλθουν κατά τα φαινόμενα από πόρους της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου του ΕΣΠΑ, που δεν έχουν απορροφηθεί. Κάποιες ή όλες οι νέες δράσεις δεν αποκλείεται να είναι παρόμοιες ή ακόμη και ίδιες με τα προγράμματα εγγυοδοσίας και επιδότησης τόκων που έτρεξαν πέρυσι. Να σημειωθεί πως η ΕΑΤ βρίσκεται σε αναζήτηση προσωπικού για την υλοποίηση αυτών των δράσεων, καθώς αυτή τη στιγμή είναι υποστελεχομένη.

Πώς θα δοθούν οι πόροι στον ιδιωτικό τομέα

Μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης η χώρα έχει εξασφαλίσει περί τα 31 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 18 δισ. ευρώ αφορούν επιδοτήσεις και τα 13 δισ. ευρώ σχεδόν άτοκες χρηματοδοτήσεις. Οι τράπεζες θα έχουν την αποκλειστική διαχείριση των δανείων, τα οποία θα διοχετευτούν σε επιχειρήσεις όλων των μεγεθών, για την υλοποίηση επενδύσεων, συμβατών με τη λογική του Ταμείου.

Στο ποσό αυτό φυσικά δεν περιλαμβάνονται οι πόροι που θα χρηματοδοτήσουν τα επιχειρηματικά πλάνα και αφορούν τον τραπεζικό δανεισμό και την ίδια συμμετοχή του δικαιούχου. Αν ληφθεί και αυτή η παράμετρος υπόψη, μπορούν να υλοποιηθούν επενδύσεις άνω των 30 δισ. ευρώ από τον ιδιωτικό τομέα τα επόμενα χρόνια.

Το σχέδιο

Το αρχικό σχέδιο προβλέπει ότι οι επενδύσεις θα χρηματοδοτούνται ως εξής:

– 40% από το Ταμείο Ανάκαμψης με επιτόκιο της τάξης του 0,20%-0,30%.

– 40% με τραπεζικό δανεισμό με επιτόκια ακόμα και κάτω του 2% για πολύ μεγάλες επιχειρήσεις, περί το 3% για μεσαίες και γύρω στο 4% για μικρές και πολύ μικρές.

– 20% ίδια συμμετοχή της επιχείρησης.

Σημειώνεται πάντως πως σε εξέλιξη βρίσκεται αυτή την περίοδο συζήτηση για αύξηση του δανεισμού από το Ταμείο Ανάκαμψης στο 50%, μείωση του δανεισμού μέσω τράπεζας στο 30% και διατήρηση των ελάχιστων ιδίων κεφαλαίων στο 20%. Δεν έχει όμως ακόμη οριστικοποιηθεί τίποτα.

Εξάλλου, εν αναμονή της έγκρισης του κυβερνητικού σχεδίου από την Κομισιόν, η οποία θεωρείται εξασφαλισμένη, τα συναρμόδια υπουργεία συνεργάζονται με τις τράπεζες για την οριστικοποίηση σημαντικών παραμέτρων που θα επιτρέψουν την ενεργοποίηση μέσα στο καλοκαίρι των πρώτων δράσεων.

Οι εκταμιεύσεις

Από τους επιμέρους όρους κάθε προγράμματος, θα ορίζονται οι επιλέξιμες επενδύσεις και γενικά ποια θα πρέπει να είναι τα χαρακτηριστικά του σχεδίου υλοποίησής τους.

Τα βήματα για τη συμμετοχή μιας επιχείρησης είναι τα εξής:

– Ετοιμάζει το επενδυτικό σχέδιο, το οποίο υποβάλλεται για έλεγχο, για να διαπιστωθεί αν πληροί τους όρους της δράσης.

– Εάν γίνει το σχέδιο δεκτό, η επιχείρηση θα απευθύνεται στην τράπεζα, η οποία θα ελέγχει αν υπάρχει η ελάχιστη ίδια συμμετοχή και θα εξετάζει τη δυνατότητα χρηματοδότησης της επένδυσης, με τον πιστοληπτικό έλεγχο του ενδιαφερομένου.

– Εφόσον όλα πάνε καλά, θα κατατίθεται ένας φάκελος στον αρμόδιο ελεγκτή, που θα δίνει το τελικό πράσινο φως για ένταξη της επιχείρησης στο πρόγραμμα. Κατά τα φαινόμενα αυτό το στάδιο θα έχει διαδικαστικό χαρακτήρα.

– Ακολούθως η επιχείρηση θα επιστρέφει στην τράπεζα για την υπογραφή των συμβάσεων και την εκταμίευση του δανείου. Στη συνέχεια το πιστωτικό ίδρυμα είναι υπεύθυνο για την παρακολούθηση υλοποίησης της επένδυσης.