Στο «μικροσκόπιο» της ΡΑΕ οι έξτρα χρεώσεις στα τιμολόγια ρεύματος

Στο… μικροσκόπιο βάζει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) τις ρήτρες που εφαρμόζονται πλέον στα τιμολόγια ρεύματος, από όλους τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας. Στόχος του Ρυθμιστή της αγοράς είναι να βρεθεί τρόπος ώστε να καταστεί απολύτως διαφανής για τους καταναλωτές η διαμόρφωση του τελικού λογαριασμού που πληρώνουν για ρεύμα.

Έτσι, στο Διοικητικό Συμβούλιο της Ολομέλειας την επόμενη εβδομάδα (27 Μαΐου) έχει κληθεί για ακρόαση ο πρόεδρος της διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης, προκειμένου να δώσει εξηγήσεις – με στοιχεία και στατιστικά δεδομένα – για την εφαρμογή της ρήτρας CO2, την οποία μάλιστα ενεργοποιεί για πρώτη φορά στα τιμολόγια ρεύματος αυτόν τον μήνα, καθώς οι τιμές δικαιωμάτων εκπομπών στο Ευρωπαϊκό Χρηματιστήριο Ρύπων ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο ρεκόρ αγγίζοντας και τα 57 ευρώ ανά τόνο.

Η ΔΕΗ είχε ενσωματώσει τη συγκεκριμένη ρήτρα στα οικιακά τιμολόγια ρεύματος από τον Νοέμβριο του 2019, αλλά έως τον περασμένο μήνα δεν την είχε εφαρμόσει. Πώς όμως ενεργοποιείται; Σε γενικές γραμμές, η επιχείρηση έχει θέσει ένα πλαφόν στην επιβάρυνση της παραγόμενης μεγαβατώρας από τα δικαιώματα ρύπων, ανάλογα με τη μηνιαία διακύμανσή τους, και από εκεί και πάνω, με βάση και το ενεργειακό μείγμα της ΔΕΗ, ενεργοποιείται. Βεβαίως, όσο το ενεργειακό μίγμα της ΔΕΗ γίνεται λιγότερο ρυπογόνο _ με τη σταδιακή απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων _ θα περιορίζονται οι πιθανότητες ενεργοποίησής της. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να είναι κανείς άσος στην επίλυση… εξισώσεων για να κατανοήσει τον ιδιαιτέρως περίπλοκο μηχανισμό υπολογισμού της.

Σύμφωνα με τα στελέχη της ΡΑΕ, πέρα από τη δυστοκία, η οποία καταδεικνύεται από τα παράπονα των καταναλωτών, στην κατανόηση του τρόπου υπολογισμού της ρήτρας CO2, διαπιστώνεται και μια στρέβλωση που συσχετίζεται με το γεγονός ότι η ρήτρα συνδέεται με το κόστος παραγωγής του ρεύματος και όχι με το κόστος της προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας.

Ωστόσο, από την… ανακριτική καρέκλα της ΡΑΕ δεν θα περάσει μόνον η ΔΕΗ, αλλά και οι ιδιώτες πάροχοι ρεύματος, οι οποίες τις επόμενες εβδομάδες θα πρέπει να τεκμηριώσουν στα μέλη της διοίκησης του Ρυθμιστή την ορθότητα της επιβολής της ρήτρας που περιλαμβάνουν στις συμβάσεις τους με τους καταναλωτές και η οποία συνδέεται με την Οριακή Τιμή Συστήματος (ΟΤΣ), δηλαδή με την χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος. Μια ρήτρα που επίσης υπολογίζεται βάσει ένα πολύπλοκου μηχανισμού.

Αυστηροί κανόνες διαφάνειας

Απώτερος στόχος της ΡΑΕ είναι οι ρήτρες που «φορτώνονται» στα τιμολόγια ρεύματος να υπόκεινται σε αυστηρούς κανόνες διαφάνειας όσον αφορά στον υπολογισμό τους. Είναι αξιοσημείωτο ότι η Αρχή, το 2019, σε κείμενο διαβούλευσης για τα τιμολόγια ρεύματος, μεταξύ άλλων, διαπίστωνε οι προμηθευτές δεν ακολουθούν κοινούς κανόνες ως προς το διάστημα αναφοράς των τιμών της ΟΤΣ στις ρήτρες τους. Επιπλέον, επεσήμαινε ότι όταν η ΟΤΣ ξεπερνά το ανώτατο όριο που έχει τεθεί, πέρα από τη ρήτρα, φαίνεται ότι συμπαρασύρει και άλλες χρεώσεις, ανάλογα την «εξίσωση» που εφαρμόζει ο κάθε προμηθευτής. Έτσι, γίνεται δύσκολη και η σύγκριση τιμολογίων από τους καταναλωτές.

Το ζήτημα της διαφάνειας στις χρεώσεις των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας απασχολεί την Αρχή εδώ και τουλάχιστον ενάμιση χρόνο. Αλλά το τελευταίο διάστημα οι φωνές διαμαρτυρίας πύκνωσαν με τα στοιχεία της ΕΚΠΟΙΖΩ (Ένωση Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής) να καταδεικνύουν ότι το πρώτο τρίμηνο του 2021 οι καταγγελίες για τους λογαριασμούς ρεύματος πέρασαν στη δεύτερη θέση (από την τρίτη θέση πέρυσι) στην καταγραφή των καταγγελιών μετά τις τράπεζες. Μάλιστα, εχθές, Παγκόσμια Ημέρα Καταναλωτή, με νέα παρέμβασή της η Ένωση επισημαίνει ότι το 85,3% ων πολιτών θεωρούν ότι οι λογαριασμοί ρεύματος είναι δυσνόητοι και πολύπλοκοι με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται να τους διαβάσουν και να τους κατανοήσουν.

Στις απαιτήσεις των καταναλωτών είναι να καθοριστεί μια συγκεκριμένη ενιαία φόρμουλα υπολογισμού της ρήτρας στα τιμολόγια, με μια κυμαινόμενη παράμετρο ώστε ο πολίτης να μπορεί κάθε φορά, αλλάζοντάς την, να υπολογίζει το ποσό που θα πρέπει να καταβάλλει.