Το τίμημα της δημοσιότητας

O Λάρι Σάμερς ξαναχτύπησε. Αφού υπονόησε, νωρίτερα στη διάρκεια του έτους, ότι τα σχέδια δαπανών του Προέδρου Μπάιντεν θα μπορούσαν να υπερθερμάνουν την οικονομία, ο οικονομολόγος του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ είπε την Τρίτη ότι η Federal Reserve επιδεικνύει «επικίνδυνο εφησυχασμό» περιλαμβανομένου του πληθωρισμού. Μόλις τον προηγούμενο χρόνο, ο Σάμερς έκανε λόγο για λαϊκό στασιμοπληθωρισμό, όπως τον κίνδυνο από την πτώση των τιμών και την ανάγκη παρέμβασης των κεντρικών τραπεζών για να τονώσουν τον πληθωρισμό. Η τρομολαγνεία του Σάμερς και των υπολοίπων έχει παραγίνει.

Η πανδημία έφερε ραγδαία οικονομική επιβράδυνση και μετά απότομη ανάκαμψη. Εν τω μεταξύ, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπάρχουν βραχυπρόθεσμες ανοδικές πιέσεις στις τιμές. Οι εταιρείες που ανακοινώνουν τα κέρδη του πρώτου τριμήνου κάνουν λόγο γι’ αυτό, όπως η εταιρεία αναβάθμισης κατοικιών Lowe, της οποίας τα στελέχη ανέφεραν αύξηση των τιμών στα εμπορεύματα, ειδικά την ξυλεία. Και ο τιμάριθμος αυξήθηκε με το εντυπωσιακό 4,2% ετησίως τον Απρίλιο, το υψηλότερο ποσοστό απο το 2008.

Ο πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ τα γνωρίζει ότι αυτά – χωρίς να αναφέρουμε την εκτιμώμενη έλλειψη εργατών σε ορισμένες θέσεις εργασίας – είναι παροδικά. Θέλει να φέρει την απασχόληση στα προ-πανδημίας επίπεδα πριν αρχίσει η αλλαγή της νομισματικής πολιτικής. Πολλές μεγάλες αυξήσεις τιμών, σε ετήσια βάση, αποδίδονται στην τραγική κατάσταση που επικρατούσε πριν από 12 μήνες. Η οικονομική παραγωγή των ΗΠΑ συρρικνώθηκε κατά περισσότερο από 30% σε ετήσια σύγκριση το δεύτερο τρίμηνο του 2020 και ο ετήσιος πληθωρισμός βρισκόταν στο 0,3% τον Απρίλιο.

Ενας τρόπος για να δει κανείς τις στρεβλώσεις είναι να κοιτάξει σε διετή βάση. Για παράδειγμα, ο τιμάριθμος στη διάρκεια των 24 μηνών μέχρι τον Απρίλιο, ήταν 2,2%. Αυτό δεν είναι ο αριθμός-τέρας που είδαμε πρόσφατα και είναι ευθυγραμμισμένος με τον στόχο της Fed για πληθωρισμό 2%, αν και για διαφορετική μέτρηση του πληθωρισμού, ταυτόχρονα συνεπής με την επιλογή να αφήσει τις αυξήσεις τιμών να ξεπεράσουν τον στόχο για κάποιο διάστημα, έπειτα από χρόνια υπο-απόδοσης.

Οι άνθρωποι της Fed που θέτουν τους στόχους προβλέπουν ότι ο πληθωρισμός θα αυξηθεί μέχρι 2,6% φέτος. Η οροφή των προβλέψεών τους για τα επόμενα δύο χρόνια είναι 2,3%, με 2% να αναμένεται μακροπρόθεσμα. Αυτό αποτελεί αισιοδοξία, ίσως, αλλά όχι απαραίτητα εφησυχασμό. Κοιτώντας μπροστά, ο εξισοροπημένος πληθωρισμός στην πενταετία, όπως μετριέται στις αγορές κρατικών ομολόγων, ανήλθε στο 2,7%. Μέτρηση που αντανακλά τις προσδοκίες για τα επόμενα 6-10 χρόνια δείχνει πληθωρισμό στο 2,3%.

Η απότομη άνοδος αυτών των μετρήσεων από τα ναδίρ του Μαρτίου 2020 αξίζει προσοχής, όμως θα πρέπει απλά να αντανακλά τις ασυνήθιστες οικονομικές καταστάσεις. Τα επίπεδα προς το παρόν δεν είναι ούτε για συναγερμό αλλά ούτε και εκτός γραμμής, ας πούμε σε 10ετή ορίζοντα. Στην πραγματικότητα, με βάση το μέτρο σύγκρισης του Σάμερς, αυτά τα επίπεδα θα πρέπει να είναι αυτό ακριβώς που η κεντρική τράπεζα θά΄θελε να ελπίζει.