Πράσινο φως για τα ταξίδια στην Ευρώπη – Συμφωνία με «χρώμα ελληνικό», οι όροι και τo χρονοδιάγραμμα

Ανοίγει ο δρόμος για τα ταξίδια στην Ευρώπη. Ο τέταρτος γύρος διαπραγματεύσεων την Πέμπτη, ο οποίος διήρκησε πάνω από τέσσερις ώρες , έβγαλε λευκό καπνό, με τη συμφωνία που επετεύχθη μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της ΕΕ.

«Λευκός καπνός: Έχουμε συμφωνία στην πρόταση της Επιτροπής για το Ευρωπαϊκό Ψηφιακό Πιστοποιητικό Covid. Καλωσορίζω τη σημερινή συμφωνία που επετεύχθη μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της ΕΕ. Παραδώσαμε αυτό το νέο εργαλείο σε χρόνο ρεκόρ για να διασφαλίσουμε την ελεύθερη μετακίνηση όλων των πολιτών», έγραψε χαρακτηριστικά στο twitter ο Βέλγος Επίτροπος, αρμόδιος για Θέματα Δικαιοσύνης, Ντιντιέ Ρέιντερς.

Αλλά και το Ευρωκοινοβούλιο ανέβασε μια διθυραμβική ανάρτηση

We have a deal! Parliament, Council and Commission negotiators have reached an informal agreement on the proposal for the EU Digital Covid Certificate, which will make traveling during the pandemic easier and safer. Details of the deal will follow shortly. pic.twitter.com/Geicq3t8yc

— European Parliament (@Europarl_EN) May 20, 2021

Η Eυρωπαϊκή Επιτροπή χαιρετίζει τη σημερινή προσωρινή πολιτική συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τον κανονισμό που διέπει το ψηφιακό πιστοποιητικό της ΕΕ για την COVID.

«Εκπληρώνουμε τη δέσμευσή μας να θέσουμε σε λειτουργία το Ψηφιακό Πιστοποιητικό της ΕΕ για την COVID πριν από το καλοκαίρι. Οι Ευρωπαίοι πολίτες ανυπομονoύν να ταξιδέψουν ξανά, και η σημερινή συμφωνία σημαίνει ότι θα μπορέσουν να το κάνουν με ασφάλεια πολύ σύντομα» ανέφερε η Πρόεδρος της Κομισιόν.

Προσέθεσε ότι «το Ευρωπαϊκό Ψηφιακό Πιστοποιητικό για την COVID είναι δωρεάν, ασφαλές και προσβάσιμο σε όλους» και σημειωσε: «Θα καλύψει τον εμβολιασμό, τα τεστ και την ανάρρωση δίνοντας διαφορετικές επιλογές στους πολίτες» και θα «σέβεται πλήρως τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των προσωπικών δεδομένων».

«Η σημερινή συμφωνία απέδειξε ότι με τη δέσμευση και τη συνεργασία όλων, το ψηφιακό πιστοποιητικό COVID της ΕΕ θα είναι διαθέσιμο εγκαίρως», επισήμανε η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν.

Χρώμα Ελληνικό

O αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς υπογράμμισε ότι «η σημερινή ευρωπαϊκή συμφωνία για το πιστοποιητικό κινητικότητας έχει έντονο ελληνικό χρώμα. Για πρώτη φορά τον Ιανουάριο αναγνωρίσαμε τη σημασία της πρότασης του Έλληνα πρωθυπουργού και εργαστήκαμε με συνέπεια για την επίσημη πρόταση τον Μάρτιο», σημειώνοντας ότι «το φετινό καλοκαίρι δεν θα χαθεί».

«Η σημερινή προσωρινή συμφωνία για το Ψηφιακό Πιστοποιητικό COVID-19 της ΕΕ είναι μια εξαιρετικά θετική εξέλιξη» σημείωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε ανάρτησή του στο Twitter. Ο πρωθυπουργός επισήμανε ακόμη ότι «η Ελλάδα υπήρξε ισχυρός υποστηρικτής από την αρχή, καθώς θα διευκολύνει την ελεύθερη κυκλοφορία εντός της ΕΕ και θα συμβάλει στις προσπάθειες οικονομικής ανάκαμψης”

«Έχουμε συμφωνία! Η συμφωνία για το Πράσινο Ψηφιακό Πιστοποιητικό ανοίγει το δρόμο για ασφαλή ταξίδια εντός της ΕΕ μέσα στο Καλοκαίρι» τονίζει σε ανάρτησή του στο Twitter, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης.

Επίσης, ο Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης επισημαίνει πως «γίνεται πράξη η πρωτοβουλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για τη δημιουργία ευρωπαϊκού πιστοποιητικού εμβολιασμού».

Το πιστοποιητικό θα είναι διαθέσιμο είτε σε ψηφιακή είτε σε έντυπη μορφή σκοπό τη διευκόλυνση της ελεύθερης μετακίνησης στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Θα πιστοποιεί ότι ένα άτομο είτε έχει εμβολιαστεί κατά του κορονοϊού, είτε έχει πρόσφατο αρνητικό αποτέλεσμα από διαγνωστικό τεστ, είτε έχει αναρρώσει από τη λοίμωξη.

Στην πράξη, πρόκειται για τρία διακριτά πιστοποιητικά. Το νέο κοινό ευρωπαϊκό πλαίσιο θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να εκδίδουν πιστοποιητικά, τα οποία στη συνέχεια θα γίνονται δεκτά σε άλλες χώρες της ΕΕ.

Ο κανονισμός της ΕΕ για το ψηφιακό πιστοποιητικό COVID θα πρέπει να ισχύει για 12 μήνες.

Το χρονοδιάγραμμα

Το συμφωνηθέν κείμενο θα υποβληθεί τώρα διαδοχικά στην επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών και στην ολομέλεια του ΕΚ προς έγκριση, καθώς και στο Συμβούλιο. Εάν εγκριθεί σε επίπεδο επιτροπής, το κείμενο θα τεθεί σε ψηφοφορία στην επόμενη σύνοδο της ολομέλειας του Κοινοβουλίου (7 – 10 Ιουνίου 2021).

Δικλείδες για την προστασία των δεδομένων

Τα πιστοποιητικά θα ελέγχονται για την πρόληψη της απάτης και της πλαστογράφησης, όπως και η γνησιότητα των ηλεκτρονικών σφραγίδων που θα περιλαμβάνονται στα έγγραφα αυτά. Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που θα αντλούνται από τα πιστοποιητικά δεν μπορούν να αποθηκευτούν στα κράτη μέλη προορισμού και δεν θα δημιουργηθεί κεντρική βάση δεδομένων σε επίπεδο ΕΕ. Ο κατάλογος των οντοτήτων που θα επεξεργάζονται και θα λαμβάνουν δεδομένα θα είναι δημόσιος, ώστε οι πολίτες να μπορούν να ασκούν τα δικαιώματά τους όσον αφορά την προστασία των δεδομένων δυνάμει του γενικού κανονισμού για την προστασία δεδομένων (GDPR).

Εμβόλια

Τα κράτη μέλη πρέπει να αποδέχονται τα πιστοποιητικά εμβολιασμού που εκδίδονται σε άλλα κράτη μέλη για άτομα που έχουν εμβολιαστεί με εμβόλιο εγκεκριμένο για χρήση στην ΕΕ από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA), του οποίου η λίστα προς το παρόν περιέχεις τα εμβόλια Pfizer BioNTech, Moderna, AstraZeneca και Janssen. Εναπόκειται στα κράτη μέλη να αποφασίζουν εάν θα δέχονται επίσης πιστοποιητικά από άλλα κράτη μέλη που έχουν εκδοθεί για εμβολιασμούς που διενεργούνται σύμφωνα με τις εθνικές διαδικασίες έγκρισης έκτακτης ανάγκης, ή για εμβόλια που έχουν χαρακτηριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ως κατάλληλα για επείγουσα χρήση.

Πρόσθετοι ταξιδιωτικοί περιορισμοί μόνο εφόσον υφίσταται επαρκής αιτιολόγηση

Τα κράτη μέλη δεν θα πρέπει να επιβάλλουν πρόσθετους ταξιδιωτικούς περιορισμούς, όπως καραντίνα, αυτοαπομόνωση ή τεστ, εκτός εάν αυτοί είναι αναγκαίοι και αναλογικοί για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας, στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19.

Σε αυτές τις αποφάσεις, θα πρέπει να λαμβάνονται επίσης υπόψη τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των επιδημιολογικών δεδομένων που δημοσιεύονται από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC).

Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να κοινοποιούνται στα άλλα κράτη μέλη και στην Επιτροπή το αργότερο 48 ώρες νωρίτερα.

Οι διαφωνίες και οι συμβιβασμοί

Ο πρόεδρος της επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών του ΕΚ και εισηγητής Juan Fernando López Aguilar (Σοσιαλιστές, Ισπανία) δήλωσε ότι «αν και η συμφωνία που πετύχαμε σήμερα δεν αντιστοιχεί πλήρως στα αιτήματα του Κοινοβουλίου, αναμφίβολα σηματοδοτεί τη σημαντική βελτίωση της κατάστασης που αντιμετωπίζουν εκατομμύρια Ευρωπαίοι. Το ευρωπαϊκό ψηφιακό πιστοποιητικό COVID θα αποκαταστήσει την ελεύθερη μετακίνηση εντός της ΕΕ, ενόσω τα κράτη μέλη αρχίζουν να αίρουν τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς σε όλη την Ευρώπη. Η συμφωνία αυτή είναι το πρώτο βήμα για να ξαναμπεί η ζώνη Σένγκεν σε καθεστώς ομαλής λειτουργίας».

Η δήλωση αυτή καταδεικνύει τις διαφωνίες που είχαν διατυπωθεί σε όλους τους γύρους των διαπραγματεύσεων, και ομολογεί τον συμβιβασμό εκατέρωθεν.

Υπενθυμίζεται ότι οι διαφωνίες έγκειντο μέχρι την τελευταία στιγμή στο αίτημα του Ευρωκοινοβουλίου για δωρεάν διαγνωστικά τεστ ή έστω για την επιβολή ενός ανωτάτου ορίου τιμής.

Οι ευρωβουλευτές ζητούσαν επίσης τα κράτη-μέλη να μην επιβάλλουν πρόσθετους περιορισμούς, όπως καραντίνα, στον κάτοχο του πιστοποιητικού που φτάνει στην επικράτειά τους. Ωστόσο, τα κράτη-μέλη φέρονταν να θέλουν να διατηρήσουν τη δυνατότητα να αποφασίζουν τα ίδια τόσο για τυχόν πρόσθετους περιορισμούς, όσο και για την τιμή των τεστ.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρότεινε, ακόμη, το πιστοποιητικό να ονομαστεί «Ευρωπαϊκό πιστοποιητικό Covid19», κάτι με το οποίο το οποίο τα κράτη-μέλη έδειχναν να συμφωνούν.