
Προς τα τέλη της δεκαετίας του 2000 δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως η ικανοποίηση κάθε ανάγκης ήταν τις περισσότερες φορές δυνατή. Η είσοδος της χώρας στο ευρώ εξασφάλισε στις τράπεζες απεριόριστη φθηνή ρευστότητα, την οποία διοχέτευσαν σε μεγάλο βαθμό σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Ήθελες να πάρεις σπίτι; Στεγαστικό δάνειο. Ήθελες να πάρεις αυτοκίνητο; Καταναλωτικό δάνειο. Ήθελες να πας διακοπές; Όλα στην κάρτα.
Οι Έλληνες ίσως για πρώτη φορά κατάφεραν να κάνουν πολλές από τις επιθυμίες τους πραγματικότητα, με την υποστήριξη του τραπεζικού τομέα.
Πανεύκολες εγκρίσεις
Οι εκταμιεύσεις γίνονταν ταχύτατα, ενώ και οι ίδιες οι τράπεζες προέτρεπαν τους πελάτες τους να δανειστούν.
Στα στεγαστικά δάνεια το ποσοστό χρηματοδότησης, με διάφορα τεχνάσματα που προωθούσαν οι τράπεζες, μπορούσε να φτάσει έως και το 120% – 130% της αξίας του ακινήτου, μεγάλα καταναλωτικά δάνεια που χρησιμοποιούνταν για δευτερεύουσες ανάγκες δίνονταν χωρίς αυστηρό έλεγχο των πιστοληπτικών κριτηρίων, ενώ η απόκτηση μίας πιστωτικής κάρτας με υψηλό υπόλοιπο ήταν υπόθεση της μίας επίσκεψης στην τράπεζα για την αίτηση.
Ήταν η περίοδος που όταν έμπαινε κάποιος σε κατάστημα για καταθετικό λογαριασμό, σχεδόν τον αγνοούσαν. Με ανοιχτές γραμμές χρηματοδότησης της τάξης των 50 δισ. ευρώ, τα πιστωτικά ιδρύματα δεν καίγονταν για ενίσχυση της ρευστότητάς τους με καταθέσεις.
Αντιθέτως, όσοι ήθελαν δάνειο, είχαν άμεση προτεραιότητα στην εξυπηρέτησή τους, καθώς από τις επιδόσεις τους σε αυτόν τον τομέα εξαρτιόνταν η κερδοφορία του εκάστοτε ομίλου.
Το ξέσπασμα της κρίσης
Όλα αυτά μέχρι το ξέσπασμα της κρίσης χρέους το 2010, που σήμανε το τέλος της εποχής των παχειών αγελάδων. Σταδιακά, όχι μόνο έκλεισαν οι κάνουλες των δανείων, αλλά και όσοι είχαν υπερδανειστεί κινδύνευαν με απώλεια περιουσιακών τους στοιχείων, καθώς τα μειωμένα λόγω κρίσης εισοδήματα, δεν επέτρεπαν πλέον την εξυπηρέτηση του χρέους.
Μπορεί οι νόμοι προστασίας των δανειοληπτών να δημιούργησαν μία μεγάλη ασπίδα προστασίας, ακόμη και σε κάποιους που δεν το δικαιούνταν, ωστόσο η αλλαγή των συνθηκών ήταν πλέον σαρωτική.
Η εξασφάλιση ενός δανείου γινόταν όλο και πιο δύσκολη, περνώντας το λανθασμένο μήνυμα σε μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας ότι οι τράπεζες σταμάτησαν εντελώς τις χορηγήσεις.
Η εμπειρία αυτή όμως ήταν αναμφίβολα και διδακτική. Τα δύσκολα χρόνια της οικονομικής κρίσης, έκαναν τους δανειολήπτες σαφώς πιο ώριμους και πιο συντηρητικούς.
Ο δανειολήπτης του σήμερα
Η αλλαγή των τάσεων στη στεγαστική πίστη της περιόδου 2003 – 2009 σε σχέση με το σήμερα, είναι ενδεικτική. Τα τρία τελευταία χρόνια όσοι υποβάλλουν αίτηση είναι σαφώς πιο προσεκτικοί και συνειδητοποιημένοι σε σχέση με το παρελθόν.
Στα στεγαστικά δάνεια για παράδειγμα, οι υποψήφιοι διαθέτουν στην πλειονότητά τους ένα σημαντικό μέρος του τιμήματος για το ακίνητο που τους ενδιαφέρει και δηλώνουν στην εφορία εισοδήματα επαρκή για την ομαλή αποπληρωμή του δανείου που ζητούν.
Σύμφωνα με τραπεζική πηγή, το μέσο ποσοστό χρηματοδότησης επί της αξίας του ακινήτου διαμορφώθηκε το 2020 στο 60%. Αυτό σημαίνει ότι οι δανειολήπτες συμμετείχαν στην αγορά του με ποσοστό 40%, παρότι η ίδια συμμετοχή τους θα μπορούσε να πέσει ακόμη και στο μισό, στο 20%.
Ενώ πριν 15 χρόνια δεν έβαζαν ούτε 1 ευρώ σε αρκετές περιπτώσεις. Ακόμη και τα συμβολαιογραφικά έξοδα καλύπτονταν από τα δάνεια.
Έτσι, η μέση αξία των ακινήτων που αποκτήθηκαν με τραπεζική χρηματοδότηση διαμορφώθηκε στα επίπεδα των 125.000 ευρώ και το μέσο δάνειο στις 75.000 ευρώ.
Είναι πλέον σαφές πως οι δανειολήπτες επιθυμούν να αυξήσουν τη συμμετοχή τους, για να μειώσουν τόσο το κόστος χρηματοδότησης όσο και το ρίσκο που αναλαμβάνουν. Κι αυτό διότι η απελευθέρωση των πλειστηριασμών μπορεί να βάλει κάποιον σε μπελάδες αν κάτι πάει στραβά.
Στροφή στα σταθερά επιτόκια
Η στρατηγική περιορισμού του κινδύνου ερμηνεύει και τη στροφή των δανειοληπτών σε προγράμματα σταθερού επιτοκίου για διάστημα 5 έως 30 ετών, τα οποία πλέον έχουν υποχωρήσει σημαντικά, στην περιοχή του 3%-4%.
Τους τελευταίους μήνες, σχεδόν τα μισά δάνεια της κατηγορίας δίνονται με σταθερό επιτόκιο, ενώ περίπου στο 1/3 των συγκεκριμένων εκταμιεύσεων το επιτόκιο είναι σταθερό για όλη τη διάρκεια εξόφλησης.
Με τον τρόπο αυτό, ο δανειολήπτης γνωρίζει εκ των προτέρων το ακριβές ύψος των δόσεων που θα κληθεί να πληρώσει για την εξυπηρέτηση του χρέους του.


Latest News

Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση της ΕΣΕΕ: Πιο ισχυρό Εμπόριο και ανθεκτικότερη οικονομία
Ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ κ. Σταύρος Καφούνης τόνισε πως το Εμπόριο είναι ο ισχυρότερος κλάδος της οικονομίας και το μεγάλο στοίχημα είναι να διατηρήσει πρωταγωνιστικό ρόλο

Sunlight: Με μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης ενισχύει την τεχνολογία μπαταριών
Ανάπτυξη καινοτόμων μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης σε συνεργασία με την ακαδημαϊκή κοινότητα - Τι αναφέρει η Sunlight

Performance Technologies: Άνοδος 30,3% στα EBITDA - Mέρισμα 1,51 εκατ.
Οι εκτιμήσεις της Performance Technologies για το 2025

Στα 376,4 εκατ. τα έσοδα της Intralot το 2024 - Τι δήλωσε ο Σ. Κόκκαλης
Τα καθαρά κέρδη μετά από Φόρους και Δικαιώματα Μειοψηφίας διαμορφώθηκαν για την Intralot στα 4,9 εκατ. ευρώ έναντι 5,8 εκατ. το 2023

Ενισχύει το τμήμα προσέλκυσης ταλέντων η ManpowerGroup
Οι ομάδες αυτές εστιάζουν στην προσέλκυση κορυφαίων ταλέντων για εξειδικευμένες και διοικητικές θέσεις, παρέχοντας στοχευμένες λύσεις

Deal Metlen - Iveco στην αμυντική βιομηχανία - Η συμφωνία Μυτιληναίου με οικογένεια Ανιέλλι
Στρατηγική Συνεργασία μεταξύ IVECO DEFENCE VEHICLES και Metlen για τον Εκσυγχρονισμό του Στόλου Στρατιωτικών Οχημάτων των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων

Mega deal Alpha Bank με AXIA Ventures - Τι περιλαμβάνει η συμφωνία
Ανακοινώθηκε και επίσημα η εξαγορά της AXIA Ventures από την Alpha Bank - Πότε θα ολοκληρωθεί το deal

Νέα κουλτούρα από τους δανειολήπτες – Τι άλλαξε από την εποχή των μνημονίων έως σήμερα
Τι δείχνουν τα στοιχεία για τα δάνεια από τις τράπεζες – Το πάθημα του ανεξέλεγκτου δανεισμού και των στρατηγικών κακοπληρωτών

Το επόμενο στοίχημα του «Γρηγόρη» - Τα deals με τοπικά brands και… οι καντίνες
Η αλυσίδα Γρηγόρης του επιχειρηματία Βλάσση Γεωργάτου βάζει στο επίκεντρο την περιοχή της Βόρειας Ελλάδας – Σχέδια επέκτασης και σε Κύπρο, Γερμανία και Ρουμανία

Η επέλαση των brands στους εμπορικούς δρόμους - Οι νέες επενδύσεις και τα ενοίκια
Το 2024 έκλεισε με σημαντικές επενδύσεις μεγάλων αλυσίδων και brands στην Ερμού και στο κέντρο της πρωτεύουσας - Οι «χρυσές» μισθώσεις