«Μπαϊράκι» Πολωνίας στο ευρωδικαστήριο, αρνείται να κλείσει μεγάλο ορυχείο λιγνίτη

Η πολωνική κυβέρνηση αψήφησε τη Δευτέρα την απόφαση που εξέδωσε το ανώτατο δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που διέταξε το άμεσο κλείσιμο ενός μεγάλου λιγνιτωρυχείου, με αξιωματούχους να λένε ότι θα κλονίσει το ενεργειακό σύστημα της χώρας και θα οδηγήσει σε απολύσεις χιλιάδων εργαζομένων.

Ο υπουργός Ανάπτυξης Γιάροσλαβ Γκόβιν δήλωσε ότι η Πολωνία δεν θα κλείσει το ορυχείο λιγνίτη στο Τουρόβ, στα σύνορα με Γερμανία και Τσεχία. Αντίθετα, ο ίδιος συμμετείχε σε «πολύ εντατικές διπλωματικές και σύννομες προσπάθειες», για να εξασφαλίσει την αδιατάρακτη λειτουργία του ορυχείου και του συνδεδεμένου με αυτό, σταθμού παραγωγής ενέργειας που παράγει περίπου το 7% της ενέργειας της Πολωνίας.

Καταγγέλλει η Πράγα

Το Δικαστήριο της ΕΕ διέταξε την Παρασκευή την Πολωνία να σταματήσει αμέσως τη λειτουργία του ορυχείου, λαμβάνοντας υπόψη τις καταγγελίες της Πράγας ότι αποστραγγίζει τα υπόγεια ύδατα από την τσεχική επικράτεια και ότι η Πολωνία επέκτεινε πρόσφατα την άδεια λειτουργίας του ορυχείου χωρίς κατάλληλη προηγούμενη περιβαλλοντική εκτίμηση.

Ο Γκόβιν είπε ότι θεωρεί την απόφαση του ευρωδικαστηρίου «σκανδαλωδώς ασύμβατη» με την κατάσταση και μια απόφαση που θα οδηγούσε στην «απώλεια δεκάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας και σε πολύ σοβαρές διαταραχές στο ενεργειακό σύστημα της Πολωνίας», κόβοντας την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος σε εκατομμύρια νοικοκυριά.

Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι πραγματοποίησε έκτακτη συνάντηση με τους διαχειριστές της κρατικής εταιρείας ενέργειας PGE, η οποία διαχειρίζεται το ορυχείο και το εργοστάσιο, και τις περιφερειακές αρχές του Βρότσλαβ στη νοτιοδυτική Πολωνία.

Αργότερα δήλωσε ότι η Πολωνία θα ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με την Πράγα και θα κάνει επίσης νέα ενέργειες ενώπιον του δικαστηρίου της ΕΕ για να περιγράψει με σαφήνεια την κατάσταση για να αποφευχθεί μια «καταστροφή». Η απόφαση του δικαστηρίου είναι «πολύ επικίνδυνη από την άποψη πιθανών απειλών για το περιβάλλον, αλλά είναι επίσης επικίνδυνη για την ενεργειακή ασφάλεια της Πολωνίας και για την απασχόληση περίπου 5.000 ατόμων» που εργάζονται στο Τουρόβ.

Ο Πολωνός πρωθυπουργός σημείωσε ότι τόσο η Τσεχική Δημοκρατία όσο και η Γερμανία λειτουργούν ορυχεία λιγνίτη και σταθμούς παραγωγής ενέργειας κοντά στα σύνορα της Πολωνίας.

Επιμένει στον… λιγνίτη

Σε μια προσπάθεια να ακολουθήσει τους φιλόδοξους στόχους μείωσης του διοξειδίου του άνθρακα της ΕΕ, η Πολωνία σταδιακά καταργεί τον άνθρακα, αλλά εξακολουθεί να βασίζεται στον λιγνίτη. Ένα πρόσφατο ενεργειακό σχέδιο αναφέρει ότι το τελευταίο ανθρακωρυχείο της χώρας θα κλείσει έως το 2049, αλλά οι επικριτές του λένε ότι αυτό θα συμβεί νωρίτερα, επειδή η εξόρυξη άνθρακα της Πολωνίας είναι αναποτελεσματική και δημιουργεί τεράστιο κόστος.

Μια διακοπή την περασμένη εβδομάδα σε ένα άλλο εργοστάσιο λιγνίτη της PGE, στο Μπελχάτοβ, έγινε αισθητή σε ολόκληρο το ευρωπαϊκό ενεργειακό δίκτυο και έκανε τους χειριστές του συστήματος να «αγωνιστούν» πολύ για να αντισταθμίσουν τις απώλειες ενέργειας.

Ο αναπληρωτής επικεφαλής της PGE, ΠάβΕΛ Σλίβα δήλωσε σε έκτακτη συνεδρίαση μιας κοινοβουλευτικής επιτροπής ότι το κλείσιμο του ορυχείου συνεπάγεται επίσης το κλείσιμο του σταθμού παραγωγής ενέργειας που προμηθεύει. Υπολόγισε το κόστος σε περίπου 13,5 δισεκατομμύρια ζλότι (3,6 δισεκ. δολάρια ή 3 δισεκ. ευρώ), την απόλυση χιλιάδων υπαλλήλων και απώλειες σε επενδύσεις που έχουν γίνει σε φίλτρα και άλλους εκσυγχρονισμούς υπέρ του περιβάλλοντος.

Ο άνθρακας αποτελεί το 65% των ενεργειακών πηγών της Πολωνίας, συμπεριλαμβανομένου του 17% από τον λιγνίτη, ενώ περίπου το 25% της ενέργειας της χώρας προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές. Η βαριά εξάρτηση της Πολωνίας από τον άνθρακα αποτελεί πηγή έντασης στην ΕΕ των 27 κρατών, η οποία επιδιώκει να επιτύχει φιλόδοξους στόχους για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε όλη την ΕΕ.