E.E.: Βγήκαν… μαχαίρια για τον «πράσινο» λογαριασμό της κλιματικής αλλαγής

Με το εξαιρετικά δύσκολο κομμάτι της εφαρμογής των πράσινων στόχων που έχουν θέσει για την Ε.Ε. και την οικονομική επιβάρυνση των πολιτών θα ασχοληθούν οι ηγέτες της Ε.Ε. κατά τη διάρκεια του διήμερου ευρωπαϊκού συμβουλίου. Αν και η εξεύρεση λύσεων δεν θα είναι διόλου εύκολη!

To ευρωπαϊκό συμβούλιο έχει ήδη δεσμευτεί από το 2019 στο στόχο για μηδενισμό των ρύπων άνθρακα μέχρι το 2050, με στόχο την πάταξη του φαινομένου του θερμοκηπίου και της κλιματικής αλλαγής που προκαλεί. Ένα χρόνο μετά, προστέθηκε και ο επιπλέον στόχος της μείωσης της εγχώριας παραγωγής ρύπων κατά τουλάχιστον 55% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 μέχρι το 2030.

Η δέσμευση στους στόχους αυτούς αποδείχτηκε καταρχάς σχετικά εύκολη υπόθεση, πιθανότατα διότι έμεναν ασαφή τα επιμέρους τμήματα της συμφωνίας, όπως για παράδειγμα οι συγκεκριμένοι στόχοι ανά κλάδους και βιομηχανίες, ειδικά για αυτούς που δεν θα έχουν ενταχθεί στο μηχανισμό εμπορίας των ρύπων, αλλά και η διεύρυνση του μηχανισμού ώστε να ενταχθούν και άλλοι κλάδοι, όπως βέβαια η βιομηχανία αυτοκινήτου.

Στην ουσία, ωστόσο, της συζήτησης αυτής βρίσκονται τα ερωτήματα που έχουν να κάνουν με την πρακτική επιβάρυνση των εισοδημάτων των πολιτών, δεδομένου πως πολλά σημεία της πράσινης ατζέντας θα φέρουν μεταβατικά αυξήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος, επηρεάζοντας αντιστοίχως τα επίπεδα των τιμών των τροφίμων.

Στην προπαρασκευαστική συνάντηση των τεχνικών επιτελείων και των πρεσβευτών των κρατών μελών, την περασμένη Παρασκευή, το debate αναζωπύρωσε τη γνωστή κόντρα μεταξύ πλουσιότερων και φτωχότερων κρατών, περισσότερο ή λιγότερο βιομηχανικών κρατών, με αποτέλεσμα να μην υπάρξει καν συμφωνία για ένα κοινό κείμενο συμπερασμάτων, το οποίο θα αποτελούσε τη βάση για συζήτηση στο ευρωπαϊκό συμβούλιο.

Σημειωτέον πως από το σύστημα εμπορίας ρύπων (ETS) –που ακόμη είναι υπό συζήτηση η διεύρυνση του- θα καλυφθεί μόνο περίπου το 40% του κόστους. Το 60% θα μοιραστεί μεταξύ των κρατών μελών, μόνο που βέβαια το πώς και με ποια κριτήρια θα… μοιραστεί η «λυπητερή» δεν έχει πλήρως αποσαφηνιστεί και εδώ βέβαια ξεκινάει ο καυγάς!

Οι μικρότερες και δη, φτωχότερες χώρες επιμένουν σε μια αναπροσαρμογή των κριτηρίων, ώστε να επιβαρυνθούν με μικρότερο μερίδιο από το συνολικό κόστος της απολιγνιτοποίησης.

Κοινώς υπάρχουν πολλαπλά σημεία τριβής που αγγίζουν πολλά διαφορετικά κράτη μέλη. Η Πολωνία επιμένει σε μεγαλύτερη οικονομική αποζημίωση για τα φτωχότερα νοικοκυριά για το κόστος της απολιγνιτοποίησης, η Τσεχία ισχυρίζεται ότι η ζημιά που καταγράφει στα δάση της από την επέλαση των… σκαθαριών κινδυνεύει να την θέσει εκτός εθνικών στόχων, η Δανία και η Ολλανδία ως πλουσιότερες αλλά ήδη… πρασινότερες δυσφορούν στο να επωμιστούν το βάρος του λογαριασμού της «βρώμικης» ανατολικής Ευρώπης. Και βέβαια η Γερμανία, προσπαθεί εύλογα να αντισταθεί στην ένταξη της βιομηχανίας αυτοκινήτου στο σύστημα εμπορίας ρύπων.

Στο τραπέζι βρίσκεται και η πρόταση για ένα ειδικό τέλος άνθρακα στις εισαγωγές, μια ιδέα που βρίσκει πολλούς οπαδούς μεταξύ των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων (όπως οι χαλυβουργίες) που ανησυχούν πως θα αποκτήσουν ανταγωνιστικό μειονέκτημα έναντι των ξένων ανταγωνιστών, αλλά που ήδη έχει προκαλέσει αντιδράσεις σε διπλωματικό επίπεδο από βασικούς εμπορικούς εταίρους της Ε.Ε. όπως η Ρωσία, αλλά και η Τουρκία.

Σημειωτέον πως βάσει του χρονοδιαγράμματος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει μέχρι τον Ιούλιο να καταλήξει στο πακέτο των νομοθετικών μέτρων που θα αποφασιστούν για τη διαμόρφωση του νέου νομικού πλαισίου που θα διέπει τα περιβαλλοντολογικά όρια σε όλη την περιοχή, με απώτερο στόχο την επίτευξη της μείωσης κατά 55% των ρύπων μέχρι τα τέλη της δεκαετίας.