«Η ελληνική οικονομία πριν και μετά το ευρώ»

Η κυβέρνηση δεν άλλαξε το μείγμα της πολιτικής της με στόχο τη διατηρήσιμη ανάπτυξη, παρά την πανδημία του κορωνοϊού, τόνισε ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, μιλώντας κατά την παρουσίαση του βιβλίου του πρώην υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών και καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιώργου Αλογοσκούφη, με τίτλο: «Πριν και μετά το Ευρώ».

Για το βιβλίο μίλησαν, επίσης, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, Γιάννης Δραγασάκης, η καθηγήτρια του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Ελένη Λουρή και ο γενικός διευθυντής στο ΙΟΒΕ και καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Νίκος Βέττας.

Χρήστος Σταϊκούρας

Ο κ. Σταϊκούρας συμφώνησε με βασικές επισημάνσεις του συγγραφέα, όπως ότι η ανάπτυξη της Ελλάδας στο πλαίσιο της Ευρωζώνης θα πρέπει να στηριχθεί σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και να συνδυάζεται με ισορροπία στο ισοζύγιο εξωτερικών πληρωμών.

Στο πλαίσιο αυτό αναφέρθηκε στους βασικούς στόχους της κυβερνητικής πολιτικής, που είναι η έξοδος της χώρας από το καθεστώς της ενισχυμένης εποπτείας εντός του 2022, η επίτευξη μονοψήφιου ποσοστού κόκκινων δανείων μέχρι το τέλος του 2022, ρεαλιστικά πρωτογενή πλεονάσματα από το 2023 και η επίτευξη επενδυτικής βαθμίδας έως το πρώτο εξάμηνο 2023.

Τόνισε, επίσης, τις δράσεις της κυβέρνησης που εξυπηρετούν τους στόχους αυτούς, όπως η συνέχιση της ενίσχυσης των πληττόμενων νοικοκυριών και επιχειρήσεων και η σταδιακή μετάβαση σε μέτρα επανεκκίνησης της οικονομίας, η υλοποίηση μιας συνετής δημοσιονομικής πολιτικής στην κατεύθυνση μείωσης ασφαλιστικών εισφορών και φορολογικών συντελεστών, κυρίως για τη μεσαία τάξη, η συνέχιση του προγράμματος «Ηρακλής», η συνέχιση της υλοποίησης διαρθρωτικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων και η βέλτιστη αξιοποίηση των ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων.

Ο υπουργός Οικονομικών συμφώνησε, επίσης, στα αίτια που οδήγησαν στην κρίση του 2010 και στα μνημόνια, όπως την εκτίναξη του δημόσιου χρέους της δεκαετία του 1980 και την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωζώνη με μεγάλα διαρθρωτικά προβλήματα και έλλειμμα στον προϋπολογισμό που ανερχόταν στο 5,8% του ΑΕΠ, σχεδόν διπλάσιο από το ποσοστό που προβλέπει η Συνθήκη του Μάαστριχτ. Παρά ταύτα, είπε, η ελληνική οικονομία κινήθηκε ικανοποιητικά, με εισαγωγικά, έως το 2008, όταν η πρωτοφανής κρίση στην Αμερική πέρασε και στην Ευρώπη, αποσταθεροποιώντας όλες τις οικονομίες και φυσικά και την ελληνική. Τόνισε, επίσης, ότι η κυβέρνηση που προέκυψε από τις εκλογές του 2009 ήταν αυτή που μετέτρεψε το πρόβλημα χρέους σε πρόβλημα δανεισμού της χώρας.

Αναφερόμενος στις θεσμικές αδυναμίες της Ευρωζώνης, στις οποίες αναφέρεται στο βιβλίο του ο κ. Αλογοσκούφης, ο υπουργός Οικονομικών είπε ότι η κρίση του 2008 βρήκε την Ευρωζώνη με ημιτελή δομή, ενώ πρόσθεσε ότι σήμερα η Ευρώπη λειτουργεί ταχύτερα, καλύτερα και πιο αποτελεσματικά.

Κλείνοντας την τοποθέτησή του, ο υπουργός είπε ότι η ξενάγηση στο βιβλίο, το οποίο αναφέρεται διεξοδικά στην πορεία της ελληνικής οικονομίας από τη μεταπολίτευση έως σήμερα, είναι χρήσιμη και προσφέρει υπεύθυνη ενημέρωση.

Γιάννης Δραγασάκης

Ο κ. Δραγασάκης στάθηκε στη διαπίστωση του βιβλίου ότι πολλές από τις αιτίες της κρίσης παραμένουν ενεργές και σήμερα. Υπάρχει, είπε, το ερώτημα πως θα επιτευχθεί η ανάπτυξη χωρίς ελλείμματα εντός του ευρώ, ενώ αναφέρθηκε στις δύο διαστάσεις της κρίσης που περιγράφει το βιβλίο, μία εσωτερική που αφορά το μείγμα της πολιτικής και μία εξωτερική που αφορά στην αρχιτεκτονική της Ευρωζώνης.

Αναφερόμενος στην Ευρωζώνη, είπε ότι οι ανισότητές της αναπαράγονται και ειδικά σήμερα διευρύνονται. Ο κ. Δραγασάκης συμφώνησε με τις προτάσεις του κ. Αλογοσκούφη για τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν, όπως να υπάρχει επαρκής κοινοτικός προϋπολογισμός, να είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δανειστής ύστατης καταφυγής και να υπάρξει αλλαγή στο Σύμφωνο Σταθερότητας και τους δημοσιονομικούς κανόνες. Ειδικά για την ΕΚΤ, είπε ότι η σημασία του να λειτουργεί ως δανειστής ύστατης καταφυγής φάνηκε από τα μέτρα που έλαβε πρόσφατα, προσθέτοντας ότι αν αυτό είχε συμβεί από το 2009 δεν θα είχαμε τις εξελίξεις που ακολούθησαν.

Αναφερόμενος στις ενδογενείς αιτίες της κρίσης, που ήταν και οι κυρίαρχες, ο κ. Δραγασάκης είπε ότι η χαμηλή ανταγωνιστικότητα προέκυψε από την αποβιομηχάνιση και την έλλειψη επενδύσεων, ενώ ενισχύθηκε η εργασία χαμηλής εξειδίκευσης.

Για τους ευρωπαϊκούς πόρους είπε ότι μπορεί να υπάρξει διατηρήσιμο όφελος, αν αξιοποιηθούν με διαφάνεια προς όφελος όλων, προσθέτοντας ότι αυτό δεν ισχύει σήμερα. Το χρέος, είπε, είναι βιώσιμο, τουλάχιστον σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα και υπάρχουν μεγάλα ταμειακά διαθέσιμα. Ο πρώην υπουργός είπε ότι το βιβλίο κυκλοφορεί σε μία κρίσιμη περίοδο και ότι είναι πολυθεματικό και πολυεπίπεδο καθώς συνδυάζει τη θεωρητική με την πολιτική ανάλυση.

Ελένη Λουρή

Η κυρία Λουρή στάθηκε ιδιαίτερα στο θέμα της τραπεζικής ένωσης της ΕΕ, σημειώνοντας ότι, ενώ προωθείται από το 2012, η κοινή εγγύηση των καταθέσεων δεν έχει αποφασισθεί ακόμη.

Αναφέρθηκε στο θέμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων των τραπεζών, λέγοντας ότι το ποσοστό τους έχει μειωθεί στο 30% από το 50%, αλλά είναι το υψηλότερο στην Ευρωζώνη και μπορεί να αυξηθεί όταν αρχίσει η καταγραφή των κόκκινων δανείων από την περίοδο της πανδημίας. Είπε, ακόμη, ότι το πρόβλημα αυτό θα είχε αντιμετωπισθεί πολύ νωρίτερα, αν η Ευρωζώνη συμφωνούσε στη δημιουργία μίας «κακής τράπεζας».

Σχετικά με την επισήμανση του βιβλίου ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να έχει ζητήσει την επιβολή περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων από το 2010, η κυρία Λουρή είπε ότι υπήρχαν ημέρες που οι τράπεζες είχαν εκροές 1 δισ. ευρώ.

Νίκος Βέττας

Ο κ. Βέττας είπε ότι η ελληνική οικονομία έχει δύσκολα χρόνια μπροστά της και συμφώνησε με τη διαπίστωση του βιβλίου ότι πρέπει να υπάρξει μία ελάχιστη συναίνεση μεταξύ των πολιτικών κομμάτων, προσθέτοντας ότι αν τα προβλήματα μετατίθενται για το μέλλον θα έχουμε μία εμβάθυνσή τους.

Οι επενδύσεις, είπε, μειώθηκαν κατά 50% στα χρόνια των μνημονίων και παραμένουν στο μισό των αντίστοιχων στην Ευρώπη.

Ο κ. Βέττας είπε ότι η Ελλάδα έχει με το ευρώ το κίνητρο να γίνει σαν τις άλλες χώρες της Ευρώπης.

Η δεύτερη κρίση, τόνισε, μας ταρακούνησε, προσθέτοντας ότι το βιβλίο είναι χρήσιμο και ιδιαίτερα επίκαιρο.

Όσον αφορά την επισήμανση του βιβλίου ότι έπρεπε να επιβληθεί έλεγχος στην κίνηση κεφαλαίων από το 2010, ο κ. Βέττας είπε ότι ο έλεγχος αυτός έχει πολύ μακροπρόθεσμες συνέπειες και πρέπει να σταθμίζονται τα θετικά με τα αρνητικά τους.

Γιώργος Αλογοσκούφης

Ο κ. Αλογοσκούφης είπε ότι έγραψε το βιβλίο καθώς έχει περάσει πολύς χρόνος από την εμπλοκή του με την πολιτική και σήμερα περνάμε μία νέα μεγάλη κρίση.

Απαντώντας σε ερώτηση γιατί δεν έλαβε τα αναγκαία μέτρα όταν ήταν υπουργός, αφού γνώριζε ότι υπήρχε ο κίνδυνος της κρίσης, είπε ότι αν γινόταν μία απότομη προσαρμογή τη δεκαετία του 2000, τότε θα είχε επισπευσθεί η μεγάλη καθίζηση της οικονομίας, προσθέτοντας ότι είναι υπέρ της ήπιας δημοσιονομικής προσαρμογής.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ