Μεγα-ρυπαντές τα ιδιωτικά τζετ – Το «τετράγωνο» των πιο ρυπογόνων διαδρομών στην Ευρώπη

Η έκθεση «Private jets: can the super-rich supercharge zero emission aviation?» που εκπόνησε η καμπάνια Transport & Environment με έδρα τις Βρυξέλλες, αποκαλύπτει τις κλιματικές επιπτώσεις της αλόγιστης χρήσης των ιδιωτικών αεροσκαφών σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς διαπιστώνει ότι τα ιδιωτικά αεροπλάνα προκαλούν δεκαπλάσιες εκπομπές άνθρακα σε σχέση με τα αεροσκάφη των αερογραμμών, ενώ είναι 50 φορές πιο ρυπογόνα από τα τρένα.

Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, μια ιδιωτική πτήση τεσσάρων ωρών εκπέμπει τόσο πολύ διοξείδιο του άνθρακα όσο ο μέσος άνθρωπος σε ένα χρόνο. Η T&E επισημαίνει, ωστόσο, ότι οι ιδιοκτήτες ιδιωτικών αεριωθούμενων αεροσκαφών, που έχουν μέσο πλούτο 1,3 δισεκατομμυρίων ευρώ, μπορούν να αποτελέσουν μέρος της λύσης. Πώς; Πληρώνοντας για την ανάπτυξη πράσινης τεχνολογίας που μπορεί να συμβάλει στην επιτάχυνση της καινοτομίας και σε πιο «καθαρές» πτήσεις για όλους.

Η μελέτη υπογραμμίζει ότι η χρήση ιδιωτικών αεροσκαφών συνεχίστηκε απρόσκοπτα πέρυσι παρά την πανδημία. Μέχρι τον Αύγουστο του 2020, ενώ για τους περισσότερους Ευρωπαίους πολίτες ήταν αδύνατο να ταξιδέψουν αεροπορικώς καθώς όλες οι εταιρείες είχαν καθηλώσει στ έδαφος τα αεροσκάφη τους και οι εμπορικές πτήσεις μειώθηκαν κατά 60% μέσα σε ένα έτος, οι ιδιωτικές πτήσεις τζετ είχαν επιστρέψει στα επίπεδα πριν από την εμφάνιση της COVID. Ένας αερομεταφορέας ανέφερε αύξηση 11,3% στη ναύλωση ιδιωτικών πτήσεων μόνο τον Ιούλιο του 2020.

Ο Andrew Murphy, Διευθυντής Αεροπορίας της T&E, δήλωσε: «Η πτήση με ιδιωτικό τζετ είναι ίσως το χειρότερο πράγμα που μπορείτε να κάνετε για το περιβάλλον. Και όμως, οι υπερ-πλούσιοι σούπερ ρυπαντές πετούν παντού σαν να μην υπάρχει κλιματική κρίση. Το αρνητικό είναι ότι η ιδιωτική αγορά αεριωθούμενων αεροσκαφών είναι ιδανική για να συμβάλλει στην υλοποίηση της ιδέας της Tesla, ώστε να καταστεί το υδρογόνο και τα ηλεκτρικά αεροπλάνα πραγματικότητα».

Οι πιο ρυπογόνες διαδρομές

Η έκθεση αποκαλύπτει επίσης:

-Επτά από τις 10 πιο ρυπογόνες διαδρομές που πραγματοποιούνται με ιδιωτικά αεροσκάφη στην Ευρώπη βρίσκονται στον άξονα Ηνωμένου Βασιλείου-Γαλλίας-Ελβετίας-Ιταλίας.

-Τα ιδιωτικά αεροσκάφη που αναχωρούν από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία είναι η μεγαλύτερη πηγή ρύπανσης, που αντιπροσωπεύει πάνω από το ένα τρίτο (36%) των ιδιωτικών εκπομπών πτήσεων στην Ευρώπη μεταξύ τους.

-Μία στις 10 πτήσεις που αναχωρούν από τη Γαλλία είναι ιδιωτικά αεροσκάφη, τα μισά από τα οποία ταξίδεψαν λιγότερο από 500 χιλιόμετρα.

Παρά τις δυσανάλογες επιπτώσεις στο κλίμα, τα ιδιωτικά τζετ δεν φορολογούνται στα περισσότερα ευρωπαϊκά έθνη λόγω εξαιρέσεων από το σύστημα τιμολόγησης του άνθρακα της ΕΕ (EU ETS) και της αφορολόγητης κηροζίνης.

Η T&E υπολογίζει ότι ένας φόρος καυσίμων τα τζετ που θα εφαρμοζόταν αναλογικά με βάση τις αποστάσεις πτήσης, θα μπορούσε να προφέρει 325 εκατομμύρια ευρώ εάν εφαρμοστεί σε όλες τις πτήσεις που αναχωρούν από την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η έκθεση προτείνει ότι τα έσοδα που θα συγκεντρώνονταν με αυτόν τον τρόπο, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την επιτάχυνση της απαλλαγής από τον άνθρακα στον τομέα των αερομεταφορών.

Ο Andrew Murphy εξήγησε: «Οι ευρωπαίοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να αρχίσουν επειγόντως να φορολογούν τα ιδιωτικά τζετ με ορυκτά καύσιμα και να απαγορεύσουν τη χρήση τους έως το 2030. Τα έσοδα που προέρχονται από τους υπερ-πλούσιους θα μπορούσαν να επενδυθούν σε πιο πράσινη τεχνολογία που θα μπορούσε να οδηγήσει σε πιο καθαρές πτήσεις για όλους.

Ενώ ο τομέας των αερομεταφορών ετοιμάζεται να ανοίξει και πάλι τα φτερά του μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων σε πολλές χώρες στην Ευρώπη, οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις του βρίσκονται υπό αυξανόμενο έλεγχο. Η Γαλλία απαγόρευσε πρόσφατα ορισμένες εσωτερικές πτήσεις μικρών αποστάσεων και το Ηνωμένο Βασίλειο αναπτύσσει το δικό της πλαίσιο για τις εκπομπές αεροπορικών μεταφορών, ενώ επιταχύνει τον στόχο της για μείωση των εκπομπών πριν από τη διοργάνωση της συνόδου κορυφής της G7 τον Ιούνιο του 2021.

Τρεις συστάσεις

Η έκθεση διατυπώνει τρεις συστάσεις για την προώθηση της απαλλαγής από τον άνθρακα του τομέα και τον μετριασμό των δυσανάλογων κλιματικών επιπτώσεων που έχει η ιδιωτική χρήση jet:

Υδρογόνο και ηλεκτρικό: Μέχρι το 2030, οι ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει να επιτρέψουν τη χρήση πράσινου υδρογόνου ή ηλεκτρικών αεροσκαφών για ιδιωτικές πτήσεις με τζετ κάτω από 1.000 χιλιόμετρα εντός της Ευρώπης.

Ο ρυπαίνων πληρώνει: Μέχρι την απαγόρευση το 2030, θα πρέπει να επιβληθεί ένας συνδυασμός αποτελεσματικής τιμής για τον άνθρακα, τα καύσιμα των τζετ και τους φόρους πτήσης σε ιδιωτικά αεροσκάφη που καταναλώνουν ορυκτά καύσιμα, κλιμακωτά με βάση την απόσταση πτήσης και το βάρος αεροσκάφους, για να ληφθούν υπόψη οι δυσανάλογες επιπτώσεις τους στο κλίμα.

Εναλλακτικές μεταφορές: Οι εταιρείες και οι ιδιώτες πρέπει να δεσμευτούν για ουσιαστική μείωση της ιδιωτικής χρήσης jet. Καθώς εμφανίζονται νέες τεχνολογίες, οι πτήσεις θα πρέπει να απαγορεύονται όταν υπάρχουν εναλλακτικές που δεν αυξάνουν το χρόνο ταξιδιού για περισσότερο από 2 ώρες.