Ταξιδεύοντας με κυβερνητικό αεροσκάφος

Έχετε ποτέ σκεφτεί πόσο στοιχίζουν τα ταξίδια κυβερνητικών αξιωματούχων με τα κυβερνητικά αεροσκάφη, τα στρατιωτικά ελικόπτερα, τα πολεμικά πλοία ή τα σκάφη του Λιμενικού; Ήταν και παραμένει ένα είδος πολιτικού πρεστίζ να ταξιδεύει κανείς με κρατικό αεροπλάνο. Γλίτωνες τις ταλαιπωρίες στα αεροδρόμια, τις αναμονές, τις καθυστερήσεις, τους ελέγχους διαβατηρίων (και συναλλάγματος). Ενώ με το κρατικό αεροπλάνο, βρίσκεσαι απευθείας στην πίστα του αεροδρομίου από ειδική πύλη και επιβιβάζεσαι αμέσως. Άσε που το πλήρωμα αποτελείται από στρατιωτικούς, οι πιλότοι από την Πολεμική Αεροπορία με χιλιάδες ώρες πτήσης στο ενεργητικό τους και το μενού μέσα σε αυτό εξαιρετικό.

Έως την ένταξή μας στην τότε ΕΟΚ καμία κρατική υπηρεσία δεν διέθετε αεροπλάνο. Παλαιότερα, πολύ παλαιότερα, είχε ένα VIP αεροσκάφος ο τότε Βασιλιάς Κωνσταντίνος. Ήταν ένα ελικοφόρο Gulfstream, που το άφησε , φεύγοντας, στο αεροδρόμιο του Τατοΐου. Κάποιες κυβερνήσεις ήθελαν να το πουλήσουν, δεν τα κατάφεραν και σήμερα παροπλίζεται σ΄ένα υπόστεγο του στρατιωτικού αεροδρομίου…

Το δώρο του Ντ’ Εσταίν

Μεγάλη υπόθεση το κρατικό αεροπλάνο. Να σκεφτείτε ότι το δώρο που έκανε ο Πρόεδρος Ζισκάρ Ντ΄Εσταίν στην Ελλάδα για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας ήταν να παραχωρήσει το προσωπικό του αεροπλάνο, ένα τρικινητήριο Falcon στον Κωνσταντίνο Καραμανλή για να επιστρέψει στην πατρίδα: «Ελλάς – Γαλλία συμμαχία» ειπώθηκε και από τότε άλλαξαν πολλά κυρίως στις εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής φτάνει, από το Παρίσι, στην Αθήνα. 24.7.1974

Η αλήθεια είναι ότι μετά την μεταπολίτευση η ανάγκη για κρατικά επιβατικά VIP αεροπλάνα ήταν μεγάλη. Οι εκάστοτε πρωθυπουργοί, ακόμα και Πρόεδροι της Δημοκρατίας ή υπουργοί χρησιμοποιούσαν τότε τα Μπόινγκ της Ολυμπιακής για τις μετακινήσεις τους. Οταν λέμε τα «χρησιμοποιούσαν», στην πραγματικότητα τα «νοίκιαζαν» για τις πτήσεις τους, μόνον για αυτούς. Μέσα σ΄ένα Μπόινγκ 707Β γνώρισε ο Ανδρέας Παπανδρέου την Δήμητρα Λιάνη, μέσα σε ένα άλλο Μπόινγκ πηγαίνοντας προς τις Βρυξέλλες για να παραδώσει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τότε με την κατάρριψη του νοτιοκορεάτικου τζάμπο, ο Ανδρέας Παπανδρέου πρόβλεψε το τέλος της Σοβιετικής Ένωσης, αλλά και της Γιουγκοσλαβίας και της δημιουργίας μικρών τριτοκοσμικών κρατών.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου επιστρέφει στην Αθήνα. Πίσω του η Δήμητρα Λιάνη. 22.10.1988

Μέσα σ΄ένα δικινητήριο αεροσκάφος της Ολυμπιακής (ιαπωνικής κατασκευής) YS-11 κινδύνεψε ο τότε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Χαραλαμπόπουλος όταν ο πιλότος τον ειδοποίησε, πηγαίνοντας προς τη Λάρισα, πως οι ρόδες του αεροσκάφους δεν άνοιγαν.

Η ανάγκη για την προμήθεια ενός κρατικού αεροσκάφους ήταν για την εκάστοτε πολιτική ηγεσία επιτακτική. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης όταν ήταν πρωθυπουργός τότε που διαλυόταν η Σοβιετική Ένωση, πήρε ένα Μπόινγκ 727 της Ολυμπιακής, το μετέτρεψε σε VIP αεροσκάφος, το ονόμασε μάλιστα «Μέγας Αλέξανδρος» και με αυτό γύρισε σε μία μέρα όλες τις χώρες της ΕΕ.

Γιάννης Κεφαλογιάννης, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, Τζαννής Τζαννετάκης στο αεροδρόμιο Ελληνικού, 1989.

Και όταν οι πολιτικοί δεν ήθελαν να χρησιμοποιήσουν τα αεροπλάνα της Ολυμπιακής χρησιμοποιούσαν τα μεταγωγικά C-130. Με C-130 ταξίδευε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Χρήστος Σαρτζετάκης και τον ενοχλούσε μάλιστα ο θόρυβος. Έλεγε πως τα αεροπλάνα αυτά ήταν «ενεργειοβόρα και θορυβώδη». Μ΄ένα C-130 ταξίδευε συνήθως ο Άκης Τσοχατζόπουλος και μία μια φορά πηγαίνοντας στην Μόσχα η πίσω πόστα του μεταγωγικού δεν έκλεινε και οι επιβάτες που κάθονταν σε κόκκινα δίχτυα ξεπάγιασαν.

Ο Χρήστος Σαρτζετάκης στη Σόφια, χωρίς το C-130. «ΤΑ ΝΕΑ», 13.10.1988, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Με ένα μεταγωγικό της Πολεμικής Αεροπορίας πήγε υπουργός (στις κυβερνήσεις ΠαΣοΚ) επίσημη επίσκεψη στην Ρώμη, παίρνοντας μαζί του τη σύζυγό του, την γραμματέα του, τους συνεργάτες του, τους φρουρούς του και μια ομάδα δημοσιογράφων. Έμεινε στο πολυτελέστατο ξενοδοχεία της Piazza di Spagna (αυτό με θέα τον Άγιο Πέτρο) και όταν έφυγε από το αεροδρόμιο Fiumicino κουβάλησε στην Ελλάδα ολόκληρη… οικοσκευή (τα ιταλικής σχεδίασης έπιπλα ήταν, βλέπετε, πολύ της μόδας).
Αλλά εκτός από τα C130 υπήρχαν και τα ελικόπτερα Χιούϊ και Σινούκ. VIP πτήσεις για υπουργούς με αυτά. Σε μια πτήση με ένα Χίουι υπήρξε βαριά προσγείωση, εκεί κάπου στην Καβάλα με αποτέλεσμα να τραυματιστεί ο τότε υπουργός Δημοσίων Έργων Κώστας Γείτονας.

Ήταν βεβαίως και το Falcon, το πρώτο κρατικό αεροπλάνο, με ταχύτητα κοντά στο ένα Mach, το οποίο αποκτήσαμε ως αντάλλαγμα (offset) από την αγορά των Mirage. Ήταν όμως μοιραίο αεροσκάφος. Μέσα σε αυτό έχασε τη ζωή του ο Γιάννος Κρανιδιώτης μαζί με τον γιο του πηγαίνοντας στο Βουκουρέστι.

Η μοιραία «βουτιά» του πρωθυπουργικού Φάλκον. «ΤΑ ΝΕΑ», 15.9.1999, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Γράφοντας βιβλία εν πτήσει…

Υπήρξαν υπουργοί που έκλειναν τα ραντεβού τους μέσα στο αεροσκάφος πηγαίνοντας στη Θεσσαλονίκη ή στην Κρήτη. Υπήρξε υπουργός που έγραψε βιβλίο στις 3,5 ώρες πτήσης προς τις Βρυξέλλες.

Και μετά ήρθαν τα δύο Εμπραέρ. Και τα δύο τα αποκτήσαμε τζάμπα ως… offset (αντιστάθμισμα) για την αγορά των ιπτάμενων ραντάρ. Τζάμπα τρόπος του λέγειν, αφού στη συνέχεια μάς στοίχισαν πολύ ακριβά. Το ένα μάλιστα είχε μικρής χωρητικότητας ντεπόζιτο καυσίμων, αλλά το έφτιαξαν. Με τα δύο Εμπαρέρ άλλαξε η ζωή των μελών του Υπουργικού Συμβουλίου. Πήγαιναν παντού (εντός και εκτός) με αυτά.

Και όταν ήρθε και πάλι σειρά μας για την προεδρία της ΕΕ, (επί κυβερνήσεως Σημίτη) αγοράσαμε ένα αμερικανικής κατασκευής Gulfstream. Μπορούσε, έλεγαν, να κάνει υπερατλαντικά ταξίδια non stop. Αυτό το Gulfstream και που δεν πήγε: Βραζιλία, Κούβα (με τον κ. Τσίπρα για την κηδεία του Κάστρο), Ουάσιγκτον , Κίνα, Ιαπωνία, Ινδία γύρισε όλη την Ευρώπη και σχεδόν όλο τον κόσμο. Αλλά πώς να το κάνουμε το VIP travel έκανε ορισμένους να συμπεριφερθούν ως μεγιστάνες (με ξένα κόλλυβα). Σίγουρα θα θυμάστε κάποιον υπουργό που, όπως είχε γραφτεί, πήγαινε από το σπίτι του στο υπουργείο του με… ελικόπτερο.