ΑΠΕ: Η πτώση στις εγγυημένες τιμές επισπεύδει τα PPAs 

Η πτώση στις εγγυημένες τιμές για τις παραγόμενες από ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) μεγαβατώρες, στον διαγωνισμό της περασμένης Δευτέρας, δείχνει τον δρόμο για την επίσπευση της έναρξης της αγοράς «πράσινων» διμερών συμβολαίων (PPAs). Κι αυτό διότι, όσοι επενδυτές δεν «κλείδωσαν» ταρίφα, εναλλακτικά, θα στραφούν προς άλλες κατευθύνσεις.

Τα διμερή συμβόλαια  μεταξύ παραγωγών πράσινης ενέργειας και μεγάλων καταναλωτών ρεύματος ή προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας έχουν διττή διάσταση. Αφενός, οι επενδυτές ΑΠΕ,  με τα PPAs, αυξάνουν την προοπτική χρηματοδότησης για την ανάπτυξη των έργων και διασφαλίζουν πιθανώς υψηλότερες ταρίφες από εκείνες που κλειδώνουν στις δημοπρασίες. Αφετέρου, οι ενεργοβόροι καταναλωτές ή οι προμηθευτές ρεύματος μπορούν να εξασφαλίσουν φθηνότερες τιμές, σε σχέση με τη χονδρεμπορική αγορά αλλά παράλληλα βελτιώνουν και το περιβαλλοντικό προφίλ τους.

Ήδη έχει γίνει γνωστό ότι έχει σχεδόν ολοκληρωθεί το PPA που θα αφορά στην πώληση ενέργειας από το φωτοβολταϊκό των 50 MW (μεγαβάτ) της ΔΕΗ Ανανεώσιμες (ΔΕΗΑΝ) στη Μεγαλόπολη στη μητρική εταιρεία.  Άλλωστε, τα διμερή συμβόλαια θα αποτελούν μονόδρομο μετά το 2024, οπότε σταματούν οι κοινές ανταγωνιστικές διαδικασίες για αιολικούς και φωτοβολταϊκούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στις οποίες εξασφαλίζεται καθεστώς στήριξης για 20 χρόνια.

Τι συμβαίνει όμως με τους διαγωνισμούς έως το 2024; Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) έχει αποστείλει προς έγκριση στη DG Comp , την πρόταση για συνέχιση των διαγωνισμών ΑΠΕ έως το 2024, με ποσόστωση  διασφαλισμένη για τα αιολικά έργα στο 30% της δημοπρατούμενης ισχύος. Συνολικά σχεδιάζονται έξι κοινοί διαγωνισμοί των 350 MW, ήτοι 2,1 GW (γιγαβάτ), ενώ στο νέο σχήμα έχουν προβλεφθεί και διαγωνισμοί 1 GW για ειδικά έργα π.χ. μικρά φωτοβολταϊκά, offshore αιολικά κλπ.  Παράλληλα, διερευνάται εάν είναι τεχνικά εφικτό σε έναν διαγωνισμό, π.χ. 500 MW, να «κατέβει» έργο 250 MW. Πάντως στο σχήμα που έχει κοινοποιηθεί στην Κομισιόν, διατηρείται το δικαίωμα διενέργειας ειδικών διαγωνισμών για τα μεγάλα έργα.

Σύμφωνα με πηγές του ΥΠΕΝ, δεν υπάρχει ανησυχία ως προς την έγκριση του αιτήματος της  χώρας μας διότι είναι συμβατό με τις ευρωπαϊκές κατευθυντήριες γραμμές. Παρόλα αυτά, την προηγούμενη Δευτέρα -σε συνέχεια και της πρόσφατης επίσκεψης της αντιπροέδρου της Κομισιόν κυρίας Μαργκρέτε Βεστάγκερ που ζήτησε επίσπευση στην αποστολή σχολίων- εστάλη μια υπενθύμιση στην Κομισιόν προκειμένου να διευκρινιστεί εάν χρειάζονται κάτι επιπλέον από την ελληνική πλευρά. Στην υπενθύμιση, σύμφωνα με πληροφορίες, ζητήθηκε επίσπευση των διαδικασιών, καθώς ο στόχος είναι να υλοποιηθεί ο επόμενος κοινός διαγωνισμός ΑΠΕ το τρίτο τετράμηνο του έτους.

Προβληματισμός για αποδυνάμωση αιολικών

Ωστόσο, στο επίκεντρο του προβληματισμού της αγοράς βρίσκεται η συνέχιση κοινών διαγωνισμών, καθώς στην τελευταία δημοπρασία ταρίφα εξασφάλισαν μόνο φωτοβολταϊκά έργα, με τα αιολικά να μένουν εκτός «παιχνιδιού» καθώς δεν μπόρεσαν να  ανταγωνιστούν τις προσφορές των ηλιακών, τα οποία έχουν ιδιαιτέρως χαμηλό κόστος εξοπλισμού.

«Το μεγάλο πρόβλημα που προέκυψε από την αρχιτεκτονική της τελευταίας δημοπρασίας είναι η παντελής απουσία αιολικών πάρκων στα έργα που επιλέχθηκαν. Η εξέλιξη αυτή είχε διαφανεί εδώ και καιρό, την 24 η Μαΐου επιβεβαιώθηκε και είναι μία δυσμενής εξέλιξη. Η ενεργειακή “μονοκαλλιέργεια” φωτοβολταϊκών δημιουργεί πολλαπλά ζητήματα για το ηλεκτρικό μας σύστημα και για την επίτευξη του στόχου απανθρακοποίησής του με βέλτιστο τρόπο. Περαιτέρω, εφόσον αυτή συνεχιστεί, θα αποδειχθεί δυσμενής και για το κόστος ενσωμάτωσης των ΑΠΕ στο σύστημα και για τους επενδυτές φωτοβολταϊκών. Η συνταγή της επιτυχίας για την αποτελεσματική επίτευξη μεγάλης διείσδυσης φθηνών ΑΠΕ είναι η διαφοροποίηση τεχνολογιών οι οποίες πρέπει να λειτουργούν συμπληρωματικά», επισημαίνει  ο πρόεδρος της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας κ. Παναγιώτης Λαδακάκος.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η  αρχιτεκτονική των δημοπρασιών που θα ακολουθήσουν τα επόμενα χρόνια πρέπει να μεταβληθεί. «Η ποσόστωση ανά τεχνολογία σε κοινούς διαγωνισμούς δεν είναι επαρκής λύση. Πρέπει να επανέλθουν οι δημοπρασίες «ανά τεχνολογία». Αυτό είναι μια επιλογή απόλυτα σεβαστή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αρκεί η Κυβέρνηση να το δηλώσει ρητά στις Ευρωπαϊκές αρχές», τονίζει ο κ. Λαδακάκος.

Η δημοπρασία της ΡΑΕ για τις τιμές των ΑΠΕ την προηγούμενη Δευτέρα, όπως υπογραμμίζει ο πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ, περιείχε σημαντικά μηνύματα με διαφορετικούς αποδέκτες. «Καταρχάς επιβεβαίωσε την ωρίμανση της αγοράς και απέδειξε για άλλη μια φορά ότι πλέον οι ΑΠΕ είναι η φθηνότερη μορφή ηλεκτροπαραγωγής και το κόστος τους συνεχίζει να μειώνεται σε επίπεδα που πριν μερικά χρόνια θα φαινόταν αδιανόητα. Όμως η «ευφορία» αυτή δεν πρέπει να παραπλανά την Πολιτεία, η οποία έχει μεγάλη ευθύνη να εξορθολογήσει το θεσμικό πλαίσιο για τις ΑΠΕ. Ιδιαίτερα στα αιολικά, οι χρόνοι και οι κίνδυνοι της αδειοδοτικής διαδικασίας παραμένουν ιδιαίτερα ψηλά, ειδικά αν συγκριθούν με τις αντίστοιχες διαδικασίες των φωτοβολταϊκών», καταλήγει ο κ. Λαδακάκος.

Στην τελευταία δημοπρασία, συμμετείχαν συνολικά 126 έργα και υποβλήθηκαν συνολικά 2.188 προσφορές με τιμή εκκίνησης τα 53,86 €/MWh.  Οι Τιμές Αναφοράς κυμάνθηκαν από 32,97 €/MWh έως 51,2 €/MWh, με τη μεσοσταθμική τιμή να κατρακυλά στα 37.6 €/MWh, δηλαδή παρατηρήθηκε σημαντική μείωση από την τιμή εκκίνησης της τάξης του 30,2%.