Ιταλία: Εμβληματική δικαστική καταδίκη για ρύπανση από χαλυβουργία

Δικαίωση για τους ακτιβιστές αλλά κυρίως τους ταλαιπωρημένους, εδώ και δεκαετίες, κατοίκους της πόλης Τάραντα στην Απούλια της Ιταλίας συνιστά η καταδικαστική απόφαση από δικαστήριο της περιοχής που αφορά την πολυετή ρύπανση σε φονικά (κυριολεκτικά) επίπεδα από τον χαλυβουργικό κολοσσό Ilva.

To δικαστήριο καταδίκασε σε πολυετή κάθειρξη τους δύο πρώην ιδιοκτήτες, των Φάμπιο και Νίκολα Ρίβα σε 22 και 20 χρόνια αντιστοίχως, ενώ σημαντικές ποινές επιβλήθηκαν σε πρώην διευθυντικά στελέχη της εταιρείας, καθώς και τοπικούς παράγοντες, όπως ο πρώην περιφερειάρχης Απουλίας, Νίτσι Βεντόλα, που «έφαγε» 3,5 χρόνια.

Ο όμιλος Ilva, που κάποτε αποτελούσε μία από τις μεγαλύτερες χαλυβουργίες όχι απλά της Ιταλίας, αλλά όλης της Ευρώπης, έχει κατηγορηθεί για την πολυετή εκπομπή στην ατμόσφαιρα ενός φονικού κοκτέιλ αερίων και μικροσωματιδίων, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι της γειτονικής πόλης του Τάραντα να μαστίζονται από σοβαρά προβλήματα υγείας και καρκίνους.

Είναι χαρακτηριστικό πως ήδη από το 2012 επιδημιολογικές μελέτες είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα πως ο τοξικός αέρας από το εργοστάσιο έφτανε να σκοτώνει 80 ανθρώπους ετησίως στην περιοχή. Μάλιστα το ποσοστό θνησιμότητας σε παιδιά κάτω των 14 ετών ήταν κατά 21% υψηλότερο από τον μέσο όρο.

Νεότερη έκθεση, το 2016, από τις υγειονομικές αρχές της περιοχής έδειξε πως οι θάνατοι από καρκίνο του πνεύμονα ήταν κατά 30% ψηλότερα στις περιοχές που βρίσκονται πιο κντά στην μονάδα, ενώ οι θάνατοι από διάφορα αναπνευστικά προβλήματα ήταν κατά 50% πάνω από τον εθνικό μέσο όρο. Ακόμη πιο υψηλά ήταν τα ποσοστά καρκίνων μεταξύ των εργαζομένων.

H Ilva δημιουργήθηκε από το κράτος τη δεκαετία του ’60, στο πλαίσιο των κρατικών επενδύσεων για την ενίσχυση της οικονομίας του φτωχού ιταλικού νότου. Το 1995 ιδιωτικοποιήθηκε ως Riva Group και το 2018 εξαγοράστηκε από τον παγκόσμιο χαλυβουργικό κολοσσό της Arcelor Mittal. Όμως, το deal βρίσκεται και πάλι υπό εξέταση με το κράτος να προσανατολίζεται να ανακτήσει το πλειοψηφικό ποσοστό.

Πάντως, παρά τις συνεχιζόμενες διαμαρτυρίες των κατοίκων όλα αυτά τα χρόνια, οι εθνικές κυβερνήσεις επί χρόνια επέτρεπαν τη συνέχιση της λειτουργίας της μονάδας και παρείχαν σχετική πολιτική προστασία στην εκάστοτε διοίκηση της.

Η εν λόγω δίκη ξεκίνησε πέντε χρόνια πριν, ήτοι δηλαδή πριν την πώληση στην Arcelor Mittal, οπότε στρεφόταν κατά των αδελφών Ρίβα, της διοίκησης του εργοστασίου και τοπικών παραγόντων που «έκλειναν» τα μάτια στη ρύπανση.

Αξίζει δε, να σημειωθεί ότι το θέμα έχει φτάσει και στα ευρωπαϊκά δικαστήρια με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο να έχει καταδικάσει το ιταλικό κράτος για την μη προστασία της δημόσιας υγείας των κατοίκων του Τάραντα.