ΤΑΙΠΕΔ: Νέα αποστολή και κριτήρια ESG για την ωρίμανση έργων

Με σαφείς όρους και κριτήρια βιωσιμότητας ανάβουν οι μηχανές για τη νέα μονάδα ωρίμανσης έργων του ΤΑΙΠΕΔ. Η τροπολογία που τροποποιεί τον ιδρυτικό νόμο, προκειμένου να διευρυνθεί ο σκοπός του Ταμείου για να φιλοξενήσει το Project Preparation Facility – PPF, βρίσκεται ήδη στη Βουλή και θα εισαχθεί προς συζήτηση στην Ολομέλεια.

Ο νέος μηχανισμός, που θα συμβάλλει στην επιτάχυνση των διαδικασιών για την υλοποίηση έργων ενόψει των πόρων που θα εισρεύσουν από το Ταμείο Ανάκαμψης, θα ενισχύσει μεν τη φαρέτρα της ελληνικής κυβέρνησης, δεν θα παραγκωνίσει όμως σε καμία περίπτωση, όπως αρχικά είχε  διαφανεί, τα αρμόδια υπουργεία. Ιδιαίτερα δε το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, που βγαίνει ενισχυμένο τελικά από αυτή την κούρσα.

Ειδικότερα, ο σκοπός του ΤΑΙΠΕΔ, όπως προβλέπει η τροπολογία του Υπουργείου Οικονομικών, περιλαμβάνει «την ωρίμανση Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας που έχουν ενταχθεί στο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας. Κατά την επιδίωξη του σκοπού του Ταμείου, λαμβάνεται μέριμνα για τη συμβολή του στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και των 17 Παγκόσμιων Στόχων για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (5Ε5)».

Όσον αφορά στη νέα αποστολή που αναλαμβάνει το Ταμείο, αυτή ακολουθεί τη θέσπιση, στα μέσα Μαΐου 2021, από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών του πλαισίου για την κατάρτιση, έγκριση, συντονισμό, διαχείριση, αξιολόγηση, έλεγχο και αναθεώρηση του Αναπτυξιακού Προγράμματος Δημοσίων Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας (Strategic Projects Pipeline). Ο συντονισμός του προγράμματος βρίσκεται στα χέρια της Κυβερνητικής Επιτροπής Συντονισμού Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας, της οποίας προεδρεύει ο Πρωθυπουργός, με αναπληρωτή τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών.

Σε αυτό το πλαίσιο, η νέα Μονάδα Ωρίμανσης Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας, η οποία και θα λειτουργεί ως διακριτή λογιστική μονάδα εντός του Ταμείου, αναλαμβάνει την ωρίμανση Συμβάσεων του παραπάνω Αναπτυξιακού Προγράμματος. Επικεφαλής του PPFαναμένεται να αναλάβει ο κ. Παναγιώτης Σταμπουλίδης, ο οποίος και ανακοίνωσε την αποχώρησή του από τη θέση του γενικού γραμματέα Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Η ψήφιση της τροπολογίας, την Τετάρτη, αναμένεται να πατήσει το κουμπί και για τις διοικητικές αλλαγές στο ΤΑΙΠΕΔ από το Υπερταμείο.

Σε αντίθεση με την εικόνα που είχε πάντως αρχικά σχηματιστεί, ότι το ΤΑΙΠΕΔ θα αναλάμβανε την υλοποίηση μεγάλων έργων στρατηγικής για τη χώρα σημασίας, τελικά θα διενεργεί μόνο την ωρίμανση αυτών, κατ’ εντολή, για λογαριασμό και στο όνομα του δικαιούχου του Προγράμματος ή/και ύστερα από έγκριση αυτού. Δικαιούχοι μπορεί να είναι είτε τα Υπουργεία, είτε οι Περιφέρειες ή οι Δήμοι, είτε οι εταιρείες του χαρτοφυλακίου της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ), καθώς και όποιος άλλος φορέας ορίζεται με απόφαση της Κυβερνητικής Επιτροπής.

Για την άσκηση των αρμοδιοτήτων του, το ΤΑΙΠΕΔ υπογράφει με τον δικαιούχο σύμβαση, με την οποία και εξειδικεύεται περαιτέρω το περιεχόμενο της αρμοδιότητας ωρίμανσης που του ανατίθεται.

Ως προς τα έργα που χρηματοδοτούνται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, υπογράφεται σύμβαση μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και Ταμείου Ανάκαμψης, εκπροσωπούμενου από τον Υπουργό Οικονομικών. Αυτή προβλέπει ότι προκαταβάλλεται στο Ταμείο ποσό μέχρι 10 εκατ. ευρώ, έναντι της παροχής υπηρεσιών ωρίμανσης. Το ποσό παρακρατείται έναντι των δικαιούχων των Προγραμμάτων από το Ταμείο Ανάκαμψης και συμψηφίζεται με οφειλές τους προς το Ταμείο, μέχρι του ποσού που ορίζεται ανά σύμβαση.

Όπως προβλέπεται από την τροπολογία, το ΤΑΙΠΕΔ μπορεί να λαμβάνει χρηματοδότηση και το  Ειδικό Πρόγραμμα Τεχνικής Βοήθειας (capacitybuilding) του ΕΣΠΑ, προκειμένου να ωριμάζει έργα που δύνανται να χρηματοδοτηθούν από πόρους του προγράμματος.