Προσωπική και συλλογική ευθύνη στην κοινωνία και τις επιχειρήσεις

Από την πρώτη μέρα της διάθεσης των εμβολίων κατά του COVID 19, παρακολουθούμε μια αγωνιώδη προσπάθεια της Ελληνικής Κυβέρνησης, και όχι μόνο. Μια προσπάθεια για τον εμβολιασμό το ταχύτερο δυνατόν όσο το δυνατόν μεγαλύτερου ποσοστού πολιτών. Για την επίτευξη της περίφημης “ανοσίας της αγέλης”, έχει τεθεί από τους επιστήμονες ως ελάχιστο όριο ο εμβολιασμός του 70% του πληθυσμού. Εν ολίγοις, όταν έχει εμβολιασθεί αυτό το ποσοστό ανθρώπων, προστατεύεται σε ένα καλό βαθμό και το υπόλοιπο 30%.

Ασφαλώς η συμπεριφορά όσων πολιτών από αυτό το ποσοστό του 30% εκουσίως δεν έχουν εμβολιασθεί, θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως ένα βαθμό εγωϊστική. Τούτο γιατί κινείται στα πλαίσια της άποψης: “ας εμβολιασθούν οι άλλοι, να προστατευθώ και εγώ”!

Βέβαια, αν είχαν όλοι την ίδια λογική, δε θα εμβολιαζόταν κανείς, και η αγέλη θα πήγαινε περίπατο στο γκρεμό, με τα ζώα να ακολουθούν το ένα το άλλο στην καταστροφή… Αυτή είναι η σημασία που έχει η προσωπική ευθύνη για τη συλλογική ευημερία σε κοινωνικό επίπεδο.

Η προσωπική ευθύνη στις επιχειρήσεις

Κάποτε είχα δει μια χαρακτηριστική γελοιογραφία. Είναι προφανές ότι πρέπει να έχει κάποιος σημαντικό και πολύπλευρο ταλέντο για να είναι καλός σκιτσογράφος. Δεν είναι μόνο η ικανότητα να σχεδιάζεις παραστατικά και όμορφα. Πρέπει με λίγες λέξεις, να δίνεις σημαντικά νοήματα. Έδειχνε λοιπόν η συγκεκριμένη γελοιογραφία έναν πελάτη που πήγε σε μια επιχείρηση. Ζήτησε από τον υπάλληλο που συνάντησε μια πληροφορία. Και εκείνος, χωρίς να σηκώσει το κεφάλι του από αυτό που έκανε, του απαντά: «Δεν γνωρίζω, εγώ απλώς δουλεύω εδώ!» Και συνέχισε να κάνει ό,τι έκανε.

Είναι λοιπόν και αυτή μια πραγματικότητα. Ορισμένοι εργαζόμενοι θεωρούν ότι ο ρόλος τους αρχίζει και τελειώνει στα στενά πλαίσια της όποιας συγκεκριμένης εργασίας εκτελούν. Δε γνωρίζουν, ή δεν ενδιαφέρονται καθόλου για το τι γίνεται δίπλα τους. Η υπευθυνότητά τους σταματά στα όρια αυτού για το οποίο προσελήφθησαν, και για το οποίο αξιολογούνται. Ουδεμία φροντίδα για τον συνάδελφο που κάνει κάτι άλλο στη διπλανή θέση. Καμία σκέψη για το τι σημαίνει αυτό για την εξυπηρέτηση του πελάτη, ο οποίος ταλαιπωρείται για κάτι που μπορεί να είναι τόσο απλό, όσο το να τον καθοδηγήσεις στο πού να απευθυνθεί για να βρει αυτό που χρειάζεται.

Εδώ λοιπόν υπεισέρχεται η προσωπική ευθύνη του κάθε εργαζομένου. Η ευθύνη του για το τελικό, συνολικό αποτέλεσμα της επιχείρησης. Γιατί η ποιοτική εξυπηρέτηση του εξωτερικού πελάτη, έρχεται μόνο έπειτα από την ποιοτική εξυπηρέτηση του εσωτερικού πελάτη. Και ποιος είναι αυτός; Ο συνάδελφος εκείνος που έρχεται σε άμεση επαφή με τον πελάτη. Ο συνάδελφος που στηρίζεται σ’ εμάς για να μπορέσει να κάνει σωστά τη δουλειά του.

Αν ο καθένας κοιτάει μόνο την απασχόλησή του, χωρίς να ενδιαφέρεται για το τι γίνεται γύρω του, αν η στάση του είναι “δεν είναι δική μου δουλειά”, τότε είναι πολύ πιθανόν εν τέλει να μην υπάρχει καθόλου δουλειά. Για κανέναν. Όμως τη βασική ευθύνη γι’ αυτό, την έχει εκείνος που διοικεί την επιχείρηση. Εκείνος που ορίζει τα κίνητρα και την αξιολόγηση των εργαζομένων. Εφ’ όσον η αξιολόγηση του καθενός είναι βασισμένη τόσο στην προσωπική απόδοση, όσο και στο συνολικό αποτέλεσμα της ομάδας ή και της επιχείρησης, τότε εύκολα η νοοτροπία αλλάζει και γίνεται: «είναι και δική μου δουλειά».

Τότε η επιχείρηση παύει να παλεύει για να επιτύχει «ποσοστό ανοσίας» 70%. Γιατί η «ανοσία» της φτάνει το 100%. Και έτσι γίνεται ανθεκτική στις προκλήσεις. Και έτσι αυξάνονται οι πιθανότητες να επιβιώσει και να αναπτυχθεί σε ένα τόσο δύσκολο και ανταγωνιστικό περιβάλλον.

Ο Σταμάτης Παππάς, MEng/MBA, είναι Σύμβουλος Επιχειρήσεων