Μείωση του φόρου για την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση ακινήτων

Με το άρθρο 16 του Ν.4646/2019 προστέθηκε στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος το νέο άρθρο 39Β το οποίο αφορά την έκπτωση φόρου για δαπάνες που αφορούν λήψη υπηρεσιών για ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων. Ειδικότερα οι δαπάνες αποκλειστικά για τη λήψη υπηρεσιών, όχι για την προμήθεια υλικών, που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, μειώνουν ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο 4 ετών, σε ποσοστό 40% του ύψους τους, τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων, μέχρι του ύψους του φόρου που αναλογεί για κάθε φορολογικό έτος. Φόρος που αναλογεί είναι ο φόρος που προκύπτει όταν από τον φόρο εισοδήματος που προσδιορίζεται βάσει της κλίμακας αφαιρεθούν οι προβλεπόμενες από τον νόμο μειώσεις, όπως προκύπτει από την Πράξη Διοικητικού/Διορθωτικού Προσδιορισμού του φόρου εισοδήματος, (εκκαθαριστικό). Αν το ποσό της μείωσης φόρου που δικαιούται ο φορολογούμενος είναι μεγαλύτερο από τον φόρο που αναλογεί, το επιπλέον ποσό δεν επιστρέφεται, δεν συμψηφίζεται με οποιαδήποτε άλλη φορολογική υποχρέωση, δεν μεταφέρεται άρα δεν εκπίπτει σε επόμενο φορολογικό έτος, ούτε μεταφέρεται προς έκπτωση στον άλλο σύζυγο ή μέρος συμφώνου συμβίωσης.

Οι δαπάνες λήψης υπηρεσιών που παρέχουν τη μείωση φόρου (επιλέξιμες δαπάνες) έχουν προσδιορισθεί με την απόφαση Α.1090/2021 (άρθρο3) των Υπουργών Οικονομικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. Οι επιλέξιμες δαπάνες αφορούν όλα τα κτίρια ανεξαρτήτως της χρήσης τους, εφόσον δεν έχουν ήδη ενταχθεί ή δεν θα ενταχθούν σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων ή άλλα προγράμματα ή δράσεις επιχορήγησης και αναγνωρίζονται για τη μείωση του φόρου, εφόσον :

α) Πραγματοποιούνται από 1.1.2020 έως και 31.12.2022 σε ακίνητα που βρίσκονται στην Ελλάδα και οι σχετικές υπηρεσίες παρέχονται από επιχειρήσεις με φορολογική κατοικία στην Ελλάδα ή που διατηρούν μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, και

β) Δεν έχουν εκπέσει ως δαπάνη από τα ακαθάριστα έσοδα επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Το ποσό της μείωσης του φόρου που δικαιούται ο φορολογούμενος υπολογίζεται επί ανώτατου συνολικού ορίου δαπάνης 16.000,00 ευρώ, για όλα τα έτη, ήτοι 2020, 2021 και 2022. Το ανώτατο ποσό μείωσης που δικαιούται ο φορολογούμενος ανέρχεται συνολικά στο ποσό των 6.400,00 ευρώ, κατανεμημένο στο έτος που πραγματοποιείται η δαπάνη ή μέρος αυτής και στα τρία επόμενα έτη.

Αν για παράδειγμα ένας φορολογούμενος το έτος 2020 πραγματοποίησε δαπάνες λήψης υπηρεσιών, σχετικές με την ενεργειακή αναβάθμιση ακινήτου, συνολικού ύψους 2.500,00 ευρώ, δικαιούται μείωση φόρου ύψους 1.000,00 ευρώ η οποία κατανέμεται ισόποσα στα φορολογικά έτη 2020, 2021, 2022 και 2023, (250,00 ευρώ ανά φορολογικό έτος).

Απαραίτητες προϋποθέσεις για τη μείωση φόρου αποτελούν σωρευτικά :

α) Η απόδειξη πραγματοποίησης των δαπανών αυτών με νόμιμα παραστατικά (τιμολόγιο ή στοιχείο λιανικής πώλησης για την παροχή υπηρεσιών) στα οποία θα πρέπει να αναφέρεται διακριτά το είδος και η αξία της παρεχόμενης υπηρεσίας δεδομένου ότι επί της υπηρεσίας μόνο υπολογίζεται η μείωση του φόρου, τα στοιχεία (ονοματεπώνυμο, Α.Φ.Μ.) του προσώπου καθώς και τα στοιχεία του ακινήτου (ΑΤΑΚ), εκτός αν πρόκειται για κοινόχρηστα, για τα οποία αρκεί μόνο η διεύθυνση του ακινήτου, και

β) Η εξόφληση των δαπανών, ανεξαρτήτως του ύψους τους, να έχει πραγματοποιηθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών.

Το ποσό που αναλογεί στο 40% των επιλέξιμων δαπανών κάθε έτους μειώνει τον φόρο του φορολογούμενου (φυσικού προσώπου) που έχει δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας στο κτίριο στο οποίο πραγματοποιούνται οι επιλέξιμες δαπάνες που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμισή του για το οικείο φορολογικό έτος. Επίσης δικαιούνται τη μείωση φόρου είναι και οι φορολογούμενοι (φυσικά πρόσωπα) που έχουν δικαίωμα ψιλής κυριότητας επί ακινήτου, με την προϋπόθεση ότι τα πρόσωπα αυτά χρησιμοποιούν το εν λόγω ακίνητο είτε ως κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία είτε ως έδρα ή υποκατάστημα για την άσκηση της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας. Επισημαίνεται ότι τις ανωτέρω περιπτώσεις δικαιούχος της μείωσης είναι μόνο το πρόσωπο στο όνομα του οποίου εκδίδεται το σχετικό παραστατικό.

Στην περίπτωση δαπανών των κοινόχρηστων χώρων, οι οποίες εξοφλούνται από τον διαχειριστή πολυκατοικίας/συγκροτήματος ιδιοκτησιών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών, αυτές θα λαμβάνονται υπόψη για τους δικαιούχους ανάλογα με τα χιλιοστά συνιδιοκτησίας τους, με βάση σχετική βεβαίωση που θα χορηγείται από τον διαχειριστή και στην οποία θα καταχωρείται ο ΑΤΑΚ του ακινήτου το οποίο βρίσκεται εντός του κτιρίου για το οποίο πραγματοποιείται η σχετική δαπάνη.

Γιώργος Α. Κορομηλάς
Φορολογικός σύμβουλος – Συγγραφέας φορολογικών βιβλίων
Διευθυντής Φορολογικού τμήματος Tax Advisors I.K.E.
Πρόεδρος Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών