ΔΝΤ: Προστασία για νέους, ανειδίκευτους εργάτες

Η προστασία της εργασίας αναδείχθηκε ως ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα στη διάρκεια της πανδημίας με τις εθνικές κυβερνήσεις να λαμβάνουν γενναία μέτρα στήριξης. Ωστόσο, καθώς η παγκόσμια οικονομία σταδιακά εξέρχεται της κρίσης εμφανίζονται και τα πρώτα συμπτώματα αυτής της κρίσης.

Οι νέοι και οι εργαζόμενοι με χαμηλή εξειδίκευση επλήγησαν περισσότερο από την πανδημία, καταγράφοντας απώλειες-ρεκόρ στις θέσεις εργασίας πέρυσι. Μερικές από τις θέσεις αυτές ίσως δεν εμφανιστούν ξανά καθώς οι οικονομίες αναπροσαρμόζονται στον κόσμο μετά την πανδημία. Μακροπρόθεσμες αλλαγές είναι πιθανές σε όρους μίγματος θέσεων εργασίας στην οικονομία –μερικοί τομείς και επαγγέλματα θα συρρικνωθούν μόνιμα, ενώ άλλοι θα αναπτυχθούν. Την ώρα που πολλοί άνεργοι εξακολουθούν να δυσκολεύονται να επανακτήσουν τους προ-πανδημίας μισθούς τους και ενώ άλλες ουσιώδεις αλλαγές βρίσκονται σε εξέλιξη, τα εισοδήματα των εργαζομένων αναμένεται να αποκλίνουν περαιτέρω.

Όπως φαίνεται και στο σχετικό γράφημα –σε ανάλυση που υπογράφουν οι Χόρχε Μοντραγκόν του EPFL και η Μαρίνα Ταβάρες του ΔΝΤ- τα μέτρα διατήρησης εργασίας (μπλε γραμμή) μπορούν πιο γρήγορα να μειώσουν την άνοδο της εισοδηματικής ανισότητας τους πρώτους μήνες εμφάνισης μιας κρίσης. Όταν ακολουθείται από μέτρα στήριξης των εργαζομένων ώστε να στραφούν σε νέες θέσεις εργασίας, η ανάλυση δείχνει ότι τα συνδυασμένα, σωστά δομημένα πακέτα πολιτικής (κόκκινη γραμμή) μπορούν αποτελεσματικότερα να μειώσουν την άνοδο της εισοδηματικής ανισότητας μεσοπρόθεμα –όπως καταγράφεται στον χαμηλότερο δείκτη Gini (σύνηθες μέτρο εισοδηματικής ανισότητας)- απ΄ ότι εάν κάθε τύπος πολιτικής χρησιμοποιείτο ξεχωριστά.

Η στήριξη διατήρησης εργασίας, περιλαμβανομένων των επιδομάτων ανεργίας και άλλων επιδομάτων που διατηρούν τις σχέσεις των εργαζομένων με τους εργοδότες τους, θα πρέπει να αναπτύσσονται όταν η πανδημία βρίσκεται στην κορύφωση και τα περιοριστικά μέτρα –όπως lockdowns- είναι σε εφαρμογή. Αυτές οι πολιτικές διατηρούν τους περισσότερο ευάλωτους εργαζόμενους από το να βρεθούν στην ανεργία, μειώνοντας την άνοδο της εισοδηματικής ανισότητας. Για παράδειγμα, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ισπανία είχαν επιτυχία στη χρήση αυτών των πολιτικών ώστε να περιορίσουν τις απώλειες στην απασχόληση.

Κατάφεραν επίσης να διατηρήσουν πολύτιμη αντιστοίχιση θέσεων εργασίας και κατ’ επέκταση τις μελλοντικές προοπτικές εισοδήματος για τους εργαζόμενους που μπορούν τελικά να ξαναβρούν τις δουλειές τους. Στις αναδυόμενες αγορές, όπου το μεγαλύτερο μέρος των ανθρώπων εργάζονται σε καθεστώς μαύρης εργασίας, υποστηρικτικές πολιτικές ίσως χρειαστεί να προσαρμοστούν προκειμένου να αγγίξουν αυτούς τους εργαζόμενους. Στη Βραζιλία και τη Δομινικανή Δημοκρατία για παράδειγμα, εφαρμόστηκε επιτυχή προγράμματα αποζημίωσης στοχευμένα σε εργαζόμενους σε καθεστώς μαύρης εργασίας.

Ωστόσο, δεν θα επιστρέψουν όλες οι θέσεις εργασίας. Γι΄αυτό, καθώς η πανδημία εξασθενεί και οι οικονομίες ανοίγουν ξανά, προγράμματα στήριξης για εργαζομένους, όπως επανεκπαίδευση, βοήθεια αναζήτησης εργασίας, προσλήψεις και κίνητρα για νεοφυείς θα πρέπει να ενεργοποιηθούν προκειμένου να συρρικνωθεί η έλλειψη δεξιοτήτων και να ενθαρρυνθεί η δημιουργία θέσεων εργασίας, επιτρέποντας στους άνεργους εργάτες να βρουν δουλειά πιο γρήγορα. Χώρες όπως η Ιρλανδία και η Ολλανδία έχουν ήδη πετύχει σημαντική πρόοδο στην επένδυση σε προγράμματα εκπαίδευσης εργαζομένων και στήριξης ανέργων στην εύρεση εργασίας. Οι πολιτικές αυτές ενισχύουν το εισόδημα των εργαζομένων και μειώνουν την ανισότητα μακροπρόθεσμα.