Δημιουργείται νέο σύστημα για διαχείριση αποβλήτων φυτοφαρμάκων

Ένα ξεχωριστό σύστημα για την οργανωμένη και σύγχρονη διαχείριση των αποβλήτων από τις συσκευασίες φυτοφαρμάκων προβλέπει ρύθμιση που έχει περιληφθεί στο νομοσχέδιο για την ανακύκλωση, το οποίο αναμένεται, από μέρα σε μέρα, να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Η διαχείριση των συγκεκριμένων τοξικών απορριμμάτων στη χώρα μας δεν είναι συμβατή με τις καλές ευρωπαϊκές πρακτικές και γι’ αυτό οφείλει η Ελλάδα να δημιουργήσει το πλαίσιο ώστε και αυτά τα απόβλητα να εκτρέπονται από την ταφή.

Οι ποσότητες των συσκευασιών φυτοπροστατευτικών προϊόντων δεν έχουν ποτέ καταγραφεί, αλλά στελέχη του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης εκτιμούν ότι πρόκειται για χιλιάδες τόνους, οι οποίοι συνήθως απορρίπτονται από τους αγρότες μετά τη χρήση τους κοντά στα σημεία υδροληψίας, όπου και χρησιμοποιούνται. Μάλιστα, στα συγκεκριμένα σημεία και αφού συγκεντρωθεί μια μεγάλη ποσότητα συσκευασιών, είτε τις θάβουν είτε τις καίνε, με ότι συνέπειες συνεπάγονται αυτές οι πρακτικές ως προς τη ρύπανση των υδάτων, των εδαφών ή τις εκπομπές επικίνδυνων τοξικών αερίων στην ατμόσφαιρα.

Την ευθύνη της δημιουργίας του νέου συστήματος συλλογής, διαλογής και ανακύκλωσης των συγκεκριμένων αποβλήτων θα έχουν οι παραγωγοί και οι εισαγωγείς των συγκεκριμένων σκευασμάτων. Ωστόσο, για να λειτουργήσει το σύστημα θα πρέπει η νέα ρύθμιση καταρχάς να εξειδικευθεί με μια Κοινή Υπουργική Απόφαση των υπουργείων Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης, ενώ στη συνέχεια θα ακολουθήσει η σύνταξη και έγκριση του επιχειρησιακού προγράμματος από τον Εθνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ).

Ένα παλιό πιλοτικό πρόγραμμα

Ένα πιλοτικό σχέδιο δράσης για την ορθολογική χρήση γεωργικών φαρμάκων (ευαισθητοποίηση, εκπαίδευση, ξέπλυμα, συλλογή συσκευασιών, δεματοποίηση, ανακύκλωση κλπ.) είχε ξεκινήσει το 2013 και σε ορισμένους δήμους συνεχίζεται έως και σήμερα. Σε αυτό συμμετείχαν ο νομός Λάρισας (Αγιά, Ελασσόνα, Κιλελέρ, Λάρισα, Τέμπη, Τύρναβος, Φάρσαλα), οι δήμοι Μεγαρέων, Βέροιας, Έδεσσας (περιοχή Βεγορίτιδας), Μουζακίου και Παλαμά. Επίσης, εταίροι στο πρόγραμμα ήταν η Συνεταιριστική Ένωση Καπνοπαραγωγών Ελλάδος (Ξάνθη, Κομοτηνή, Σέρρες), ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Θεσσαλών Τοματοπαραγωγών «ΘΕΣΤΟ», η «Δ. Νομικός ΑΕ», ο Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) Ν. Λάρισας, οι Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρική (ΔΑΟΚ) Λάρισας και Ημαθίας, διάφοροι σύλλογοι γεωπόνων και το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο. Το πρόγραμμα δεν είχε μεγάλη επιτυχία καθώς, εξαιτίας της έλλειψης ενημέρωσης, δεν ανταποκρίθηκαν οι αγρότες.

Οι παραγωγοί που συμμετέχουν σε προγράμματα ανακύκλωσης πρέπει να έχουν εκπαιδευτεί ώστε να τηρούν ορθή διαδικασία καθαρισμού των κενών πλαστικών συσκευασιών φυτοπροστατευτικών προϊόντων. Οι φιάλες θα πρέπει να είναι καθαρές και να έχουν στραγγιστεί πλήρως, πριν τοποθετηθούν σε πλαστικές σακούλες. Απαιτείται τριπλό ξέπλυμα με το χέρι ή μηχανικός καθαρισμός υπό πίεση και άδειασμα των απόνερων πλυσίματος εντός του ψεκαστικού βυτίου. Σε ξεχωριστές σακούλες πρέπει να τοποθετούνται τα καπάκια.

Σε κάθε περίπτωση, σε ορισμένες περιπτώσεις, τα πιλοτικά προγράμματα έχουν αποτελέσματα. Για παράδειγμα προσφάτως ολοκληρώθηκε το δεύτερο για εφέτος πρόγραμμα ορθής διαχείρισης κενών πλαστικών συσκευασιών φυτοφαρμάκων στον Δήμο Κιλελέρ, με αύξηση της συλλογής κατά 37,40% σε σύγκριση με την προηγούμενη συλλογή. Ειδικότερα, τον Φεβρουάριο είχαν περισυλλέγει 35.660 κενές φιάλες φυτοφαρμάκων (2.700 κιλά) και τον Μάιο 49.000 (3.710 κιλά).

Αντιστοίχως και στα Φάρσαλα συνεχίζεται το πιλοτικό πρόγραμμα ανακύκλωσης κενών συσκευασιών φυτοπροστατευτικών προϊόντων. Μάλιστα έχει ανακοινωθεί ότι την ερχόμενη Τετάρτη θα πραγματοποιηθεί η δεύτερη συλλογή κενών συσκευασιών φυτοπροστατευτικών προϊόντων για το 2021, στο πλαίσιο συμμετοχής του Δήμου Φαρσάλων στο πρόγραμμα.