Διάσκεψη Βερολίνου: To παρασκήνιο και οι διευκρινίσεις της Γερμανίας

Το χτεσινό «ξέσπασμα» του Νίκου Δένδια κατά της Γερμανίας για τον αποκλεισμό της Ελλάδας από τη Διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη, ενδέχεται να έχει και συνέχεια και να μην περιοριστεί στην έκφραση δυσαρέσκειας του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών προς τον Γερμανό ομόλογό του Χάικο Μάας.

Οι εμπλεκόμενοι με στρατεύματα

Στο πλαίσιο αυτό είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρξει και τηλεφωνική επικοινωνία του Κυριάκου Μητσοτάκη με την Άγκελα Μέρκελ προκειμένου να της εκφράσει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι σε μια ακόμα διάσκεψη για τη Λιβύη όπως αυτή της 23ης Ιουνίου η Ελλάδα δεν έχει λάβει πρόσκληση από το Βερολίνο.

Στις χτεσινές του δηλώσεις ο κ. Δένδιας υπαινίχτηκε τη σχετική πρωτοβουλία από τον πρωθυπουργό ενώ σήμερα η Γερμανία έδωσε κάποιες διευκρινίσεις σχετικά με τις ελληνικές διαμαρτυρίες και προσπάθησε να διασκεδάσει τις ελληνικές ανησυχίες.

Το επιχείρημα του Βερολίνου για τον εκ νέου αποκλεισμό της Ελλάδας είναι πως η σύνθεση της Διάσκεψης αυτής είναι ίδια με την προηγούμενη του 2020 και επιπλέον πως το θέμα αφορά την αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων και ως εκ τούτου τις χώρες που έχουν εμπλακεί με στρατεύματα στη Λιβύη.

Η εκπρόσωπος του Γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Άντεμπαρ δήλωσε ότι «η βάση για τη δεύτερη Διάσκεψη του Βερολίνου για την Λιβύη είναι όσοι συμμετείχαν στην Διάσκεψη του Ιανουαρίου 2020 και στην διαδικασία follow up που δημιουργήθηκε μετά».

Άπτεται του ΟΗΕ

Η ίδια πρόσθεσε ότι η Λιβύη και οι εξελίξεις στη χώρα «είναι ένα θέμα που δικαίως ενδιαφέρει πολλούς διεθνείς παράγοντες και χώρες και για αυτό η κυβέρνηση έχει μεγάλο ενδιαφέρον να συνεργαστεί με όλους όσο το δυνατόν και στην ΕΕ και στα Ηνωμένα Έθνη».

«Αλλά αυτό που μπορώ να πω αυτή τη στιγμή είναι ότι η βάση των συμμετεχόντων είναι αυτή της προηγούμενης Διάσκεψης και της διαδικασίας follow up», επανέλαβε.

Ο Γερμανός Πρέσβης στην Αθήνα Έρνστ Ράιχελ μιλώντας στο Regional Growth Conference (περιφερειακό αναπτυξιακό συνέδριο) και απαντώντας στο ερώτημα γιατί δεν προσεκλήθη η Ελλάδα, ανέφερε πως στόχος της διάσκεψης είναι να παρευρεθούν μόνο χώρες που έχουν εμπλακεί στη Λιβύη με στρατεύματα ενώ, σημείωσε πως το ζήτημα αυτό δεν είναι «γερμανικό» αλλά άπτεται των Ηνωμένων Εθνών. Επιπλέον, συμπλήρωσε πως δεν είναι τωρινή συζήτηση αλλά η ατζέντα έχει χαραχθεί από το 2019.

Σημαντικό να είμαστε παρόντες

Το αίτημα για συμμετοχή της Ελλάδας ουσιαστικά είχε κατατεθεί επισήμως προχτές από τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη στον Γερμανό υφυπουργό Εξωτερικών Μίχαελ Ροτ.

«Για εμάς, μετά την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων με τη Λιβύη, με τις δύο επισκέψεις του πρωθυπουργού και του υπουργού Εξωτερικών στη Λιβύη και μια επίσκεψη του Λίβυου Προέδρου στην Ελλάδα, και με το γεγονός ότι έχουμε δεσμεύσει δυνάμεις στην επιχείρηση «Ειρήνη», είναι σημαντικό να είμαστε «παρών»» είχε δηλώσει χαρακτηριστικά ο κ. Βαρβιτσιώτης στις κοινές δηλώσεις με τον Γερμανό υφυπουργό.

Εποικοδομητικός ρόλος

Προσέθεσε πως ο Μίχαελ Ροτ άκουσε το ελληνικό αίτημα και δήλωσε βέβαιος ότι θα το διαβιβάσει στη γερμανική κυβέρνηση, στο υψηλότερο επίπεδο, με την ακριβή επιχειρηματολογία που του παρουσίασε ο κ. Βαρβιτσιώτης.

Ο κ. Ροτ δεν αναφέρθηκε στο θέμα στις δικές του δηλώσεις και τόνισε ότι «θέλουμε εποικοδομητικές και αμοιβαία επωφελείς σχέσεις μεταξύ ΕΕ-Τουρκίας, αλλά δεχόμαστε ότι η Τουρκία διαδραματίζει τελικά έναν εποικοδομητικό ρόλο και σταματά την επιθετικότητα» προσθέτοντας την υποστήριξη της Γερμανίας για ένα διαρκή διάλογο Ελλάδας και Τουρκίας.

I welcomed today in Athens my 🇩🇪 colleague & friend @MiRo_SPD. Our discussion focused on EU achievements #NextGenerationEU & #DigitalGreenCertificate, #migration & 🇬🇷 participation in the Berlin conference on Libya. We need new ideas to make our 🇪🇺 common house grow stronger! pic.twitter.com/eVdSD1NIS4

— Varvitsiotis Miltiadis (@MVarvitsiotis) June 2, 2021

Εμμένει στην ίδια τακτική

Πάντως η αρνητική απάντηση της Γερμανίας χτες, προκάλεσε την έντονη δυσφορία του Νίκου Δένδια ο οποίος δημοσίως και απερίφραστα εξέφρασε την δυσαρέσκειά του για τον ελληνικό αποκλεισμό κατά την παρουσία του στην 66η περιφερειακή διάσκεψη για την ανάπτυξη.

«Είμαστε εξαιρετικά δυσαρεστημένοι από το γεγονός ότι η Γερμανία εμμένοντας σε μια τακτική δεν μας κάλεσε και αυτή τη φορά στη Διάσκεψη του Βερολίνου», υπογράμμισε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών. Μάλιστα ο κ. Δένδιας τόνισε ότι ο ίδιος πρόκειται σύντομα να συναντηθεί με τον ειδικό απεσταλμένο της ΕΕ για τη Λιβύη Γιαν Κούμπις για να συζητήσουν το θέμα.

Νομικά ανύπαρκτο – Να μην ενεργοποιηθεί

Ο Νίκος Δένδιας επανέλαβε πως αυτό που οφείλει να είναι στη σκέψη της μεταβατικής κυβέρνησης της Λιβύης είναι η μη ενεργοποίηση του τουρκολιβυκού μνημονίου, το οποίο είναι ούτως ή άλλως «νομικά ανύπαρκτο», ενώ τόνισε πως πρέπει να αποφασιστεί οπωσδήποτε η άμεση αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων και των μισθοφόρων από τη Λιβύη.

Ο υπουργός Εξωτερικών επεσήμανε επίσης πως η σχέση της Ελλάδας με την κατάσταση στη Λιβύη «πολύ διαφορετική από ότι ήταν λίγους μήνες πριν. Η Ελλάδα έχει απευθείας διάλογο και επικοινωνία με τη Λιβυκή πλευρά».

Μάλιστα ο κ. Δένδιας επικοινώνησε και με τον ειδικό απεσταλμένο του ΓΓ του ΟΗΕ για τη Λιβύη Γιαν Κούμπις προκειμένου να του εκφράσει την δυσαρέσκεια της Ελλάδας για την απόφαση της Γερμανίας να μην προσκαλέσει τη χώρα μας στη Διάσκεψη του Βερολίνου.

Συζήτησα για τις εξελίξεις στη Λιβύη με τον Ειδικό Απεσταλμένο ΓΓ ΟΗΕ J.Kubis & εξέφρασα τη δυσαρέσκεια της Ελλάδας για την απόφαση της Γερμανίας για μη πρόσκληση σε συνάντηση Διάσκεψης Βερολίνου. Συζητήσαμε και για τη συνεργασία με Ύπ. Αρμοστεία ΟΗΕ για τους πρόσφυγες στη Λιβύη. pic.twitter.com/gVwFQicsXr

— Nikos Dendias (@NikosDendias) June 3, 2021

Πυκνό σε συναντήσεις κορυφής το επόμενο 20ήμερο

Είναι σαφές από τα παραπάνω ότι από την εξέλιξη των πραγμάτων στη Λιβύη θα εξαρτηθεί και η τύχη του τουρκολιβυκού μνημονίου. Είναι επίσης σαφές ότι ο αποκλεισμός της Ελλάδας και η εκ νέου πρόσκληση προς την Τουρκία δημιουργεί ανησυχία στην Αθήνα ότι στις διαπραγματεύσεις αυτές για το λιβυκό ζήτημα ενόψει και των εκλογών του Δεκεμβρίου, δίνει πόντους στην Άγκυρα να κατοχυρώσει κεκτημένα όπως το σύμφωνο για την ΑΟΖ με την κυβέρνηση Σάρατζ της Τρίπολης. Άλλωστε και ο σημερινός μεταβατικός πρωθυπουργός της Λιβύης είναι εκ των υπέρμαχων του τουρκολιβυκού μνημονίου.

Πάντως η συνέχιση του αποκλεισμού της Ελλάδας από τη Διάσκεψη της Λιβύης έρχεται να επισκιάσει τα θετικά μηνύματα που ήθελε να εκπέμπει η Αθήνα σε ότι αφορά την αποτελεσματικότητα της ακολουθούμενης γραμμής στην εξωτερική πολιτική και ιδίως στην ύφεση της τουρκικής προκλητικότητας.

Άλλωστε έτσι αποτιμήθηκε από την ελληνική πλευρά η επίσκεψη Τσαβούσογλου στην Αθήνα και το τετ α τετ Μητσοτάκη – Ερντογάν που προγραμματίστηκε για τις 14 Ιουνίου στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.

Το επόμενο 20ήμερο αναμένεται να είναι πυκνό σε εξελίξεις σε ότι αφορά τα ελληνοτουρκικά καθώς εκτός της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στις 14 Ιουνίου όπου επίσης είναι προγραμματισμένο και ένα τετ α τετ μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και του Τούρκου προέδρου, στις 24-25 Ιουνίου, δηλαδή την επόμενη της Διάσκεψης του Βερολίνου, είναι προγραμματισμένη η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ όπου θα αξιολογηθούν εκ νέου οι ευρωτουρκικές σχέσεις.