Ο διάβολος, οι λεπτομέρειες και η έκθεση του ΔΝΤ

Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες. Πέντε φράσεις στην έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, επιβεβαιώνουν το σχετικό γνωμικό, και «σκιάζουν» την γενική θετική εικόνα για την ελληνική οικονομία, προσδιορίζοντας τα όσα αναμένονται το επόμενο χρονικό διάστημα.

Συνήθως στις εκθέσεις του ΔΝΤ, μεγαλύτερη σημασία έχουν οι λεγόμενοι «αστερίσκοι», από ότι έχει η γενικότερη εικόνα για την οικονομία. Αυτό στη χώρα μας έγινε κατανοητό – με εξαιρετικά επώδυνο τρόπο – κατά την προηγούμενη δεκαετία όταν εφαρμόστηκαν τα τρία επαχθή μνημόνια.

Τουλάχιστον μια δεκαετία πριν από την κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και την εφαρμογή τριών μνημονίων που ακολούθησε, οι εκθέσεις του διεθνούς οργανισμού έβριθαν «αστερίσκων, κωδωνοκρουσιών και προειδοποιήσεων», οι οποίες – συνήθως – δεν έβρισκαν «ευήκοα ώτα».

Όσα ακολούθησαν μάλλον παραδειγμάτισαν και κατέστησαν περισσότερο προσεκτικούς – τουλάχιστον – τους επίσημους παραλήπτες της έκθεσης.

Οι αστερίσκοι

Οι λεπτομέρειες της πρόσφατης έκθεσης του ΔΝΤ, που «σκιάζουν» τη γενική εικόνα, αφορούν λίγο ή πολύ σε γνωστά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας. Ταυτοχρόνως, οι αναφορές αυτές προδιαγράφουν, σε μεγάλο βαθμό, τα μέτρα που λαμβάνονται ή πρόκειται να ληφθούν στο άμεσο μέλλον.

Η πρώτη σύσταση, αφορά την «επικείμενη κωδικοποίηση της εργατικής νομοθεσίας», η οποία θα πρέπει «να ενισχύσει την ευελιξία της αγοράς εργασίας». Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία υιοθέτησης ενός πλήθους αλλαγών, που αφορούν την εργατική νομοθεσία και συνεισφέρουν σε αυτό που οι διεθνείς οργανισμοί, χαρακτηρίζουν ως «ευελιξία της αγοράς εργασίας».

Ο κατώτατος μισθός

Η δεύτερη, εξίσου σημαντική προτροπή, αφορά τους κατώτατους μισθούς. «Η προσαρμογή των ελάχιστων μισθών πρέπει να είναι συνετή», σημειώνει η έκθεση. Κι αυτό έρχεται λίγες ημέρες αφότου το κλίμα στην κυβέρνηση, έχει αναστραφεί και έχει επικρατήσει η άποψη ότι το 2021 δεν θα πρέπει να υπάρξει αύξηση του κατώτατου μισθού, ενώ το 2022 η αύξηση πρέπει να είναι λελογισμένη και να μην ξεπερνά το ύψος του πληθωρισμού. «Για τις επερχόμενες αυξήσεις κρατείστε μικρό καλάθι», προειδοποιεί αρμόδιος κυβερνητικός παράγοντας.

Από την έκθεση δεν λείπει η «γνωστή αναφορά» στις συντάξεις. Επισημαίνεται η ανάγκη «εξοικονόμησης των δαπανών που αφορούν στις συντάξεις». Και στον τομέα του ασφαλιστικού, έχουν δρομολογηθεί εξελίξεις, που αναμένεται να λάβουν τη μορφή νομοσχεδίου εντός του Ιουνίου. Βεβαίως, η κυβέρνηση εστιάζει τις αλλαγές στον δεύτερο πυλώνα της επικουρικής σύνταξης, ενώ δεν είναι σαφές κατά πόσο η σύσταση της έκθεσης του ΔΝΤ, περιορίζεται μόνο σε αυτό.

Πάντως, πρόκειται για σημαντική μεταρρύθμιση, που αλλάζει άρδην τα υφιστάμενα δεδομένα του ασφαλιστικού μας συστήματος. Σημειωτέον πως η μετατροπή του υφιστάμενου συστήματος επικουρικής ασφάλισης σε κεφαλαιοποιητικό, είχε προαναγγελθεί προεκλογικά από το κυβερνών κόμμα.

Επίσης, το ταμείο συστήνει την περαιτέρω μείωση του μη μισθολογικού κόστους, κάτι που ήδη έχει ξεκινήσει η κυβέρνηση, δηλώνοντας ότι το συγκεκριμένο πρόγραμμα (μείωσης του κόστους) θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια. Εκείνο που παραμένει ασαφές, είναι με ποιο τρόπο θα αναπληρωθούν τα έσοδα, που προέρχονταν από αυτή τη πηγή και χρηματοδοτούσαν κοινωνικές δράσεις (ΟΑΕΔ κλπ.).

Ο γρίφος

Τέλος, ιδιαίτερη αίσθηση προκαλεί η αναφορά του Ταμείου στο δημόσιο τομέα, όπου συστήνει «παρεμβάσεις στους μισθούς», καθώς όπως αναφέρει «ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων επιστρέφει, στα πριν από την κρίση, επίπεδα». Στο σημείο αυτό, δεν είναι σαφές κατά πόσο εκτός από «παρεμβάσεις στους μισθούς», συνιστά και «παρεμβάσεις» στον αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων.